Polityka zagraniczna Litwy 1990-2012. Główne kierunki i uwarunkowania

Autor: Krzysztof Buchowski

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 294

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 24 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Tematyka litewska stale budzi w Polsce spore zainteresowanie, jednak potoczna wiedza najczęściej sprowadza się do mitów i stereotypów. Niewiele wiadomo, zwłaszcza o współczesnych problemach litewskiego państwa. Zagadnienie jego polityki zagranicznej przyciąga już tylko wąskie grono specjalistów. Sytuacja wydaje się o tyle niezrozumiała, że dzieje Polski i Litwy były i nadal pozostają wyjątkowo mocno splecione. Na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku Litwa odzyskała suwerenność po okresie komunistycznego zniewolenia. W krótkim czasie niemal od podstaw zbudowano struktury demokratycznego państwa prawa. W pierwszych latach głównym celem polityki zagranicznej było utrwalenie niepodległości oraz potwierdzenie nienaruszalności granic. Później, na przełomie XX i XXI stulecia, dążono przede wszystkim do integracji ze światem zachodnim. W 2004 roku zamierzenia zostały zrealizowane: Litwa stała się członkiem NATO i Unii Europejskiej. W zmienionych warunkach przystąpiono do realizacji programu umocnienia pozycji kraju na arenie międzynarodowej. Na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku, w konsekwencji zmian światowej koniunktury, Litwa ponownie musiała szukać nowej formuły w stosunkach z sąsiadami. Granice chronologiczne niniejszego opracowania zostały wyznaczone przez akt niepodległości, uchwalony w marcu 1990 roku, oraz wybory parlamentarne z października 2012 roku. Cezury mają umowny charakter. Odzyskiwanie suwerenności na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych”

(ze wstępu)

Spis treści:

Wprowadzenie   /7  

1. Ku niezależności    /23

1. Od powstania Sajudisu do Aktu Przywrócenia Państwa (11 marca 1990)   /23

2. Początki dyplomacji   /31

3. Współpraca z Łotwą i Estonią. Negocjacje z Moskwą   /38

4. Dyplomatyczna ofensywa na Zachodzie  /42

5. Stosunki z Polską  /44

6. Od wydarzeń styczniowych do uznania międzynarodowego w sierpniu 1991 roku   /48

2. W poszukiwaniu tożsamości (1991-1993)   /56

1.Uwarunkowania wewnętrzne   /56

2. Stosunki z Rosją   /65

3. Relacje z Polską   /76

4. Opcja skandynawska i relacje z państwami bałtyckimi   /84

5. Stosunki z Białorusią   /89

6. Między Zachodem a Wschodem   /94

7. Przełomowe ostatnie miesiące 1993 roku  /102

3. W drodze na Zachód (1994–2004)  /108

1. Sytuacja wewnętrzna  /108

2. Od traktatu do strategicznego partnerstwa z Polską  /117

3. Stosunki ze światem zachodnim    /125

4. Relacje z Łotwą i Estonią   /137

5.Długi cień Rosji   /144

6. Stosunki z pozostałymi państwami   /155

4. Nowa polityka zagraniczna (2004–2009)  /163

1. Nowe wyzwania w nowych czasach   /163

2. W oparciu o Polskę   /174

3. Kierunek wschodni   /186

4. Relacje z Zachodem    /201

5. Polityka zrównoważona i pragmatyczna (2009-2012)   /206

1. Okoliczności wewnętrzne i zewnętrzne   /206

2. Załamanie strategicznego partnerstwa z Polską  /215

3. Polityka wschodnia  /226

4. Relacje ze światem zachodnim   /239

Zakończenie   /247

Wykaz źródeł i literatury   /251

Streszczenie   /287

Pезюме   /289

Summary   /291

Indeks osobowy   /293