Policja polityczna w województwie pomorskim w latach 1920-1939

Autor: Krzysztof Halicki

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 487

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Zakręty historii

Podstawą opracowania były materiały źródłowe znajdujące się w polskich i zagranicznych archiwach. Autor korzystał także z zasobu dzienników ustaw i dzienników urzędowych oraz bogatego piśmiennictwa periodycznego, opracowań tematycznych, pamiętników i wspomnień.

(opis wydawcy)

Spis treści:

wykaz skrótów   /9

Wstęp  /13

Rozdział I. Organizacja i działalność Policji Państwowej w 20-leciu oraz przemian organizacyjne Policji Politycznej w II RP  /25

1.1. Geneza i rozwój organizacyjny Policji Państwowej  /25

1.2. Struktura i funkcjonowanie  /33

1.2.1. Komenda Główna Policji Państwowej  /33

1.2.2. Komenda Policji Państwowej Okręgu XII (pomorskiego)  /39

Rozdział 2. Miejsce i rola Policji Politycznej w strukturze Policji Państwowej oraz organach administracji publicznej na Pomorzu  /49

2.1. Przyczyny powołania oraz przemiany organizacyjne policji politycznej w II RP w latach 1918-1920   /49

2.2. Organizacja policji politycznej na Pomorzu w latach 1920-1939   /54

2.2.1. Ekspozytura Wydziału IV-D w Toruniu w okresie sierpień 1920-kwiecień 1923   /54

2.2.1.1. Agentura Wydziału IV-D w Chojnicach   /74

2.2.1.2. Agentura Wydziału IV-D w Grudziądzu  /78

2.2.1.3. Agentura Wydziału IV-D w Tczewie  /80

2.2.1.4.  Agentura Wydziału IV-D w Toruniu   /84

2.2.1.5.  Agentura Wydziału IV-D w Wejherowie   /86

2.2.2. Organizacja Centrali do Spraw Niemieckich w Toruniu   /90

2.2.3. Służba Informacyjna na Pomorzu w okresie kwiecień 1923-czerwiec 1924  /93

2.2.4. Policja Polityczna na Pomorzu w okresie czerwiec 1924-kwiecień 1926   /98

2.2.5. Służba Śledcza na Pomorzu w okresie 1926-1939   /119

2.2.6. Policja Polityczna a administracja publiczna  /132

Rozdział 3. Metody pracy informacyjno-wywiadowczej Policji Politycznej na Pomorzu oraz jej rezultaty   .143

3.1. Rodzaje i główne kierunki działalności Policji Politycznej  /143

3.1.1. Pozyskiwanie i opracowywanie materiałów informacyjnych   /143

3.1.2. Wywiad polityczny i wojskowy  /145

3.1.3. Wywiad narodowościowy   /153

3.1.4. Inwigilacja organizacji społeczno-gospodarczych  /155

3.1.5. Wywiad wśród związków zawodowych   /156

3.2. Metody i środki pracy wywiadowczej   /159

3.2.1. Inwigilacja  /159

3.2.2. Metody śledcze   /161

3.2.3. Metody operacyjne   /165

3.2.4. Sprzęt specjalistyczny w służbie defensywnej   /184

Rozdział 4. Współdziałanie Policji Politycznej z organami bezpieczeństwa II RP oraz zwalczanie szpiegostwa i dywersji na Pomorzu   /199

4.1. Współpraca ze Strażą Graniczną   /199

4.2. Współpraca z Oddziałem II Sztabu Głównego Wojska Polskiego   /215

4.3. Szpiegostwo i dywersja niemiecka oraz działalność mniejszości niemieckiej na Pomorzu   /227

4.3.1. Wprowadzenie  /227

4.3.2. Deutschtumsbund  /236

4.3.3. Likwidacja niemieckich organizacji Jugendbund i Bund der Wandervogel in Polen   /246

4.3.4. Działalność Konsulatu Niemieckiego w Toruniu  /250

4.4. Mniejszość niemiecka a instytucje w Rzeszy w latach 30. (wybrane zagadnienia)   /257

4.5. Mniejszość rosyjska oraz organizacje komunistyczne na Pomorzu   /260

4.5.1. Obozy internowanych w Tucholi i mniejszość rosyjska na Pomorzu   /260

4.5.2. Organizacje komunistyczne na Pomorzu   /265

4.5.3. Rosyjsko-ukraińska organizacja szpiegowska Stepanowicz-Diduszok w Gdańsku   /287

4..5.4. Radziecko-niemiecka siatka szpiegowska Józefa Bratkowskiego w Grudziądzu  /294

4.5.5. Rosyjski ruch monarchistyczny w Gdańsku w 1924 roku   /295

4.6. Mniejszość ukraińska na Pomorzu  /298

4.7. Mniejszość Żydowska na Pomorzu   /304

4.8. Polska działalność antypaństwowa (wybrane zagadnienia)  /307

4.8.1. Afera szpiegowska szeregowca Jana Kreffta z Kościerzyny  /307

4.8.2. Pomorska Organizacja Monarchistyczna  /311

4.9. Działalność policji politycznej w Wolnym Mieście Gdańsku  /313

4.10. Inwigilacja partii politycznych   /332

4.11. Katastrofa kolejowa pod Starogardem w 1925 r.  /333

4.12. Chiński epizod wywiadowczy   /336

Rozdział 5. Sprawy kadrowe oraz logistyka   /337

5.1. Kadra oraz szkolenie funkcjonariuszy służby defensywnej  /337

5.2. Finanse i fundusz dyspozycyjny Policji Politycznej   /359

5.3. Dyscyplina  /368

5.4. Ubiór a specyfika pracy wywiadowczej   /371

5.5. Broń   /372

5.6. Środki transportu   /376

5.7. Psy w służbie śledczej   /379

5.8. Warunki pracy  /383

Rozdział 6. Udział policjantów w wojnie obronnej 1939 r. oraz późniejsze losy funkcjonariuszy Policji Państwowej   /385

6.1. Uwagi ogólne   /385

6.2. Wojna obronna 1939 r.   /387

6.3. Zagłada polskich policjantów na Wschodzie  /397

6.4. Internowanie policjantów na Węgrzech i w Rumunii oraz ich dalsze losy podczas wojny   /400

6.5. Czasy powojenne (zarys problematyki)  /406

Zakończenie  /417

Aneksy  /431

Bibliografia  /461