Patriotyzm, poświęcenie, jedność. Społeczeństwo 1863 roku w dokumentach powstania

Autorka: Alicja Kulecka

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 282

Okładka: miękka 

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

W monografii została ukazana wizja społeczeństwa, pojawiająca się w dokumentach powstania styczniowego, a przede wszystkim wyobrażenia o roli, jaką miało ono odgrywać w trakcie prowadzonej walki. Znalazły się w niej także refleksje o reprezentacyjności społecznej władz spiskowych i powstańczych. Omówiono również takie zagadnienia, jak: wizja przyszłego państwa, administrowanie ruchem spiskowym i powstańczym, podatki i inne świadczenia finansowe, powinności wojskowe, społeczne wsparcie powstania, ograniczenia, zakazy, kary w kształtowaniu postaw społecznych, pluralizm postaw i poglądów.

W ideologii powstania dominowała koncepcja spełniania wielu obowiązków przez społeczeństwo. Oczekiwano od niego, by zapewniało kadrę oddziałom militarnym i administracji powstańczej, dostarczało fundusze i produkty naturalne służące uzbrojeniu i zaopatrzeniu armii oraz działalności administracji, udzielało doraźnego wsparcia działaniom militarnym i cywilnym. Liczono wreszcie na masową solidarność zbiorową, patriotyzm oraz poświęcenie dla ojczyzny.

Spis treści:

Wstęp  /9

Rozdział 1. W poszukiwaniu wartości służących odzyskaniu niepodległości. Rozważania w prasie tajnej   /19

1.1. Walka jako podstawowa metoda odzyskania niepodległości i jeden z komponentów patriotyzmu  /23

1.2. W poszukiwaniu tożsamości. Cele i metody działalności politycznej  /25

1.2.1. Manifestacje  /32

1.2.2 „Kocie muzyki”  /33

1.2.3. Zamachy  /34

1.2.4. Kościół  /40

1.2.5. Wobec lojalizmu  /44

1.3. Patriotyzm  /46

1.4. Branka  /51

1.5. Problemy społeczne   /55

1.5.1. Chłopi   /55

1.5.2. Kwestia żydowska  /61

Rozdział 2. Obowiązki i prawa społeczeństwa w świetle dokumentów Komitetu Centralnego Narodowego/Tymczasowego Rządu Narodowego/Rządu Narodowego /63

2.1. Problem reprezentacyjności społecznej Komitetu Centralnego Narodowego i władz powstania  /65

2.2. Wizja przyszłego państwa  /106

2.3. Administrowanie  /114

2.4. Podatki oraz inne świadczenia finansowe i materialne  /133

2.5. Powinności wojskowe  /146

2.6. Społeczne wsparcie powstania  /154

2.7. Ograniczenia, zakazy, kary w kształtowaniu postaw społecznych  /157

2.8. Pluralizm. Sprawa różnorodności postaw i poglądów oraz wolności wypowiedzi prasowych  /167

Rozdział 3. Grupy społeczne w dokumentach powstania   /171

3.1. Ziemiaństwo  /171

3.1.1. Czas pracy narodowej  /171

3.1.2. Czas powstania  /180

3.2. Duchowieństwo  /189

3.2.1. Przed powstaniem  /189

3.2.2. W czasie walki  193/

3.3. Chłopi /195

3.3.1. Przed walką  /195

3.3.2. W czasie walki  /204

3.4. Mieszczaństwo. Mieszkańcy miast  /218

3.5. Grupy etniczne  /231

3.5.1. Społeczność żydowska  /231

3.5.2. Ludność niemiecka  /233

Rozdział 4. Społeczeństwo w prasie powstania. Wybrane problemy  /234

4.1. Prawa społeczeństwa  /238

4.1.1. Prawo do informacji  /238

4.1.2. Granice wolności osobistej   /240

4.2. Obowiązki  /250

Podsumowanie /261

Bibliografia  /267

Spis ilustracji  /271

Summary  /272

Indeks osób  /278