Państwo średnie Polska. Studia i szkice, Tom I

Redakcja: Krzysztof Kubiak, Łukasz Przybyło

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 172

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

"Zbiór Państwo średnie – Polska. Studia i szkice. Tom 1 służy wprowadzeniu nakreślonego wyżej sposobu rozumienia polityki do dyskursu publicznego. Naszą intencją jest przy tym wyrwanie się z kontrskutecznych już od dawna, lecz z wielkim wigorem wzmacnianych, ram myślenia trybalnego, sprowadzającego się do eksploracji resentymentu mocarstwowego z jednej, a utopii roztopienia polskości w magmie „zjednoczonej Europy” z drugiej strony. Obie ścieżki są intelektualnie proste, nie zawierają wielu wyzwań, a co najważniejsze, ułatwiają cementowanie elektoratów. Mają tylko jedną wadę. Są gigantycznymi uproszczeniami, wielce przy tym anachronicznymi. Polska „państwo zbyt wielkie na region, ale zbyt małe na Europę” nie może sobie pozwolić ani na komfort banalizującego paneuropeizmu, ani na prostotę odkurzania kalek historycznych. Aby przetrwać w satysfakcjonującej formie międzynarodowej musimy grać. Aby grać musimy przede wszystkim oszacować zasoby intelektualne, organizacyjne i instytucjonalne (jest to na ogół pomijane, ale państwo jest silne trwałością i zdolnością adaptacyjną swych instytucji), zasoby materialne, zasób demograficzny i inne elementy składające się na potęgę i sprawczość. Temu właśnie celowi służy niniejszy tom. Wydarzenia w Ukrainie jedynie taką potrzebę wzmagają"
(Ze Wstępu)

Spis treści:

Wprowadzenie    /7

Przedmowa    /9 

Bolesław Balcerowicz 

Rozdział I. Polska: dylematy państwa średniego. 

Stan badań albo powody rejterady   /13 

Krzysztof Kubiak 

Państwo średnie – konstrukt    /16 

Państwo średnie – fundament materialny    /20 

Państwo średnie – czynniki niematerialne    /22 

Polska jako państwo średnie    /24 

Podsumowanie    /33 

Rozdział II. Obronność państwa średniego    /37 

Łukasz Przybyło 

Problemy z tworzeniem strategii    /37 

Czym jest strategia obronności?    /39 

Naród     /40 

Siły Zbrojne jako system    /43

Państwo średnie (militarnie)    /44

Siły Zbrojne RP po 1989 roku    /48

Polski przemysł zbrojeniowy    /53

Dyplomacja i sojusze    /56

Strategia obronności państwa średniego (Polski)    /58

Podsumowanie    /62

Rozdział III. Demografia państwa średniego. Współczesne wyzwania dla Polski    /67

Iwona Wrońska

Konsekwencje współczesnych zmian demograficznych    /67

Trendy demograficzne w Polsce    /70

Konsekwencje zmian demograficznych w Polsce    /75

Łagodzenie skutków zmian demograficznych   /78

Wnioski    /79

Rozdział IV. Ekonomiczne aspekty funkcjonowania państwa średniego   /83

Ignacy Morawski

Wstęp    /83

Definicja     /84

Znaczenie wielkości państwa – podejścia teoretyczne    /87

Cechy klasyfikujące do pozycji państwa średniego     /90

Optymalna polityka gospodarcza państwa średniego    /92

Polska jako państwo średnie     /95

Podsumowanie i rekomendacje    /97

Rozdział V. Polityka energetyczna państwa średniego   /101

Jakub Wiech

Rozdział VI. Bezpieczeństwo ideologiczne państwa średniego   /115

Michał Przybylak

Bezpieczeństwo ideologiczne   /116

Ideologia bezpieczeństwa w państwie średnim    /120

Znaczenie bezpieczeństwa ideologicznego dla państwa średniego (Polski)    /124

Podsumowanie   /131

Rozdział VII. Wykorzystywać okazje – perspektywa międzynarodowa   /135

Michał Lubina

Między necessità a occasione, czyli Machiavelli a sprawa polska   /136

Trzy cele na XXI wiek    /137

Lepszej Unii nie będzie    /138

Rosyjskie wyzwanie    /141

Azjatycka przeszłość i przyszłość   /144

Pomiędzy szansami a koniecznością    /147

Rozdział VIII. O polskiej myśli strategicznej słów kilka   /151

Juliusz S. Tym

Załącznik 1. „Strategia nie jest grą dla amatorow”, wywiad z profesorem Bolesławem Balcerowiczem (Raport WTO 2021, nr 4)    /162

Posłowie    /168