Pamiętniki Henryk Ciecierski

Autor: Henryk Ciecierski

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 858

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Henryk Ciecierski z Bacik (1864-1933) – ziemianin podlaski, patriota, podróżnik, ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej, pamiętnikarz.

„Jest to żywy, dowcipny, utrzymany w tonie jowialnym, budzącym reminiscencje pamiętników Paska, facecyj Węgierskiego i Krasickiego – obraz całej epoki. Obok wspomnień osobistych o dziadku Henryku Rzewuskim i emirze, są tam barwne opisy zjazdów szlacheckich, tradycyjnych obchodów, które dziś już należą do zamierzchłej przeszłości. Film wzruszający z życia polskiego ziemiaństwa w okresie niewoli i w okresie wojny, zwierciadło odbijające rosyjskich i niemieckich okupantów, anegdoty stanowiące nie byle jaki przyczynek do dziejów przedwojennej i powojennej Polski.

Ludwika Ciechanowiecka, „ABC”(1933)

„Pamiętnikarz urodzony w roku 1864 był wnukiem po kądzieli Henryka Rzewuskiego. Jako stylista w niczym nie ustępuje autorowi Pamiątek Soplicy. […] Czyta się opisy wnętrz, potraw, zwyczajów z podziwem, zdumieniem, zachwytem, a chwilami także ze zgrozą”.

Andrzej Dobosz, „Tygodnik Powszechny” (2002)

Arcydzieło pamiętnikarskiej opowieści, która zdolna jest ocalić czas miniony, miejsca, rzeczy, zwierzęta i ludzi. Są tu żubry i niedźwiedzie, wilki, a nawet wielbłądzice, są dawne dziady, koniuchy i koniokrady, są portrety Żydów podlaskich, konterfekty księcia Leopolda Bawarskiego, pułkownika Wacława Kostka-Biernackiego, rosyjskich gubernatorów i żandarmów. Jest świat, jaki był – między Powstaniem Styczniowym i zmierzchem marszałka Piłsudskiego. W centrum tego świata – dwór, w którym „zawsze tylko były wyróżniane: suknia kapłańska, dawny polski żołnierz, osobiste na polu narodowo-społecznym poniesione zasługi, kultura i poczciwość”. Stary, wspaniały świat, który wyczarował swoim piórem wnuk Henryka Rzewuskiego. Możemy schronić się w nim, choć na chwilę, traktując te pamiętniki jako prawdziwe „asylumdla dziadostwa, czyli mizerii” – dla naszego czasu. Tak jak Polacy minionego wieku traktowali Pamiątki Soplicy i Pana Tadeusza.

prof. Andrzej Nowak (2013)

Spis treści:

Od wydawcy  /5

I. Moje wspomnienia

Moje wspomnienia  /11

Rymowane gawędy rodzinne  /63

Czekam imci Pana Diabła  /63

Imieniny w Mordach  /65

Łowy Pana Dominika Ciecierskiego marszałka szlachty obwodu białostockiego  /69

I. Na żubra  /69

II. Na niedźwiedzia  /75

II. Poznańskie wspomnienia młodości

Poznańskie wspomnienia młodości  /83

Do kolegów  /125

III. Rosjanie

Batiuszka Józef Hereminowicz  /131

Jakow Andrejewicz Sokołow - sędzia pokoju w Siemiatyczach /137

Gubernator Dmitrij Nikołajewicz Batiuszkow  /143

Gubernator Wiktor Dmitriewicz Liszin  /149

Pułkownik Frankowski  /160

Gubernator Władimir Władimirowicz Stolarow  /166

Przyjazd monaszek do Drohiczyna  /174

Pułkownik żandarmerii Mikołaj Pietrowicz Małychin  /176

Rotmistrz żandarmerii Muratow /189

Ziemski naczelnik Michaił Władimirowicz Tumanskij  /194

Wybór policmajstra w Słowiczynie  /202

Pierwszy strajkrolny na Podlasiu  /206

Nadleśny Borys Konstantynowicz Witkowskij  /215

Gość z Mongolii  /220

Chłop polski na posłuchaniu u Aleksandra III  /226

Policjant służbista  /229

Ostatni Rosjanie w Bacikach /232

Z listów Henryka Ciecierskiego do żony pisanych w latach 1905-1906  /254

IV. Niemcy

Okupacja niemiecka  /265

Kolumna taborowa Freiherra von Richthofena  /271

Książę Leopold Bawarski /273

Oberleutnant Kurt Warkentin  /286

Przyjazd duchowników  /296

V. W wolnej Polsce

Henryk Ciecierski: curriculum vitae  /301

Listy wojenne Henryka Ciecierskiego do córki Henriety  /305

Wiersze wojenne i okolicznościowe  /310

W jedności siła /310

Daj przykład żołnierzu!  /311

Wspomnienia szpitalne  /312

Życzenia (19 marca 1922 r.)  /315

Epilog (po dziesięciu latach)  /316

Przemówienie podczas obchodów Powstania Listopadowego w Siemiatyczach (27 listopada 1923 r.)  /317

Za twoje myto jeszcze cię obito  /319

Bałachowiec  /321

Pułkownik Kostek Biernacki - wojewoda nowogródzki, później wojewoda poleski  /325

Mam czias!  /336

Towariszczi i pany  /339

Stylowy język legunów  /341

Rotmistrz Świdziński wojewoda lubelski  /345

Wyścigi parostatków  .348

Archiepiskop grodzieński i nowogródzki Aleksy Gromadzki  /352

Poświęcenie sztandaru Ochotniczej Straży Ogniowej w Siemiatyczach  /362

Obchód dziesięciolecia istnienia 22.p.p. w Brześciu nad Bugiem  /375

Senator Wacław Malinowski /379

Ksiądz Poseł Okoń  /388

Poseł Dubois, czyli krótkowzroczność dziecinna działaczy narodowych  /390

Pan Poseł Róg  /391

Wizytacja bielskiego powiatu przez wojewodę Mariana Zyndrama-Kościałowskiego  /394

Obchód pięćsetnej rocznicy parafii prawosławnej w Siemiatyczach /404

Dziwny zbieg okoliczności  /409

Z tekstów okolicznościowych i listów autorstwa Henryka Ciecierskiego z lat 1918-1933  /413

VI. Opowieści o Podlasiu i Podlasiakach 

Henryk hr. Załuski  /426

Weteran Tchórznicki  /433

Pan Konstanty Dziubandowski z Biszewa  /435

Andrzej Govenlock, John i Tomasz Dickinsonowie  /444

Jak Sakowicz syn Dionizego  /456

Furman Łukasz Selewoniuk  /459

Piotr Kołtek  /469

Kulawy Kuźma  /475

Batiuszka Zinowij Czakwin  /480

Doktor Kazimierz Arcichowski  /488

Krawiec Boruch Sonnefeld  /493

Josel Rodzynnik  /507

Moszko Możewańczyk  /511

Koniuchy i koniokrady  /513

Berko i Szaja Rabinowicze /523

Pani Szajkowa Ochrymowska  /526

Hirsz Kriżowski  /529

Hersz Belkes  /532

Socjalista Moszko Bonda  /535

Cyganie  /536

Dawne dziady  /547

Pielgrzymska młodego Podlasiaka do Częstochowy  /550

Wielbłądzica Baśka  /566

Rzeźbiarz Dawid, czyli historia bacikowskiego sfinksa  /568

Nie żartuj z Panem Bogiem!  /570

VII. Podróże

Podróż z Brindisi do Aten i Konstantynopol /573

Selamlyk  /612

Podróż z Algieru do Genui  /630

Brylantowa szabla  /636

Karagoz  /663

Nawrócenie w Lozannie  /680

Solidarność i uczynność masonów  /686

Wspomnienia z Wenecji  /690

Trzy przeprawy /705

Posłowie  /760

Nota edytorska  /767

Spis fotografii  /768

Indeks nazwisk  /773