- Kategorie
-
Okruchy z dziejów Wisły Wielkiej (1223 - 2023)


Wpisz swój e-mail |
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność |
Brak towaru
|
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788363932183 |
EAN | 9788363932183 |
Zostaw telefon |
Autor: Józef Spek
Rok wydania: 2024
Liczba stron: 130
Okładka: miękka ze skrzydełkami
Format: 14,8 cm x 21,0 cm
W młodości mieszkałem w Wiśle Wielkiej tuż przy Jeziorze Goczałkowickim, gdzie 50 lat wcześniej na rzece Wiśle przebiegała granica prusko-austriacka. Pod budowętego jeziora zabrano dziadkowi 10 hektarów ziemi, zaś rodzinie babci ze Śmiejów ponad 20 hektarów. Niestety przez powstanie tak potrzebnego zbiornika, znikła pod wodą praktycznie cała wieś Zarzecze. Zniknęła też na zawsze dawna historyczna kraina zwana Żabim Krajem. Dawniej prace rolnicze wykonywano głównie ręcznie lub też przy pomocy koni. Odgłos pracy maszyn był niewielki, to pozwalało na lepszy kontakt z przyrodą, czy też z drugim człowiekiem. Wspaniałym widokom na pobliskie Beskidy towarzyszyły opowieści o zalanej wsi z kościołem, do którego przez granicę za pruskich czasów chodzili przodkowie. Mówili też o maleńkim, ale swoim, sanktuarium Matki Boskiej Gołyskiej, gdzie pielgrzymowali mieszkańcy tej krainy. To wszystko pobudzalo wyobraźnię. Ciekawość nie pozwalała nie słuchać tych historii, zwłaszcza że znaczna część osób opowiadających urodziła się w XIX wieku. Opowiadali o swoim świecie, nieraz radosnym, to tajemnicznym, czy też o smutnych przeżyciach, głównie wojennych. To również zmuszało do refleksji, na początku do dalszych rozmów, nieco później do zbierania różnych materiałów historycznych dotyczacych wioski, czy nawet kwerendy archiwalnej. Chociaż dawno już tam nie mieszkam, zainteresowania pozostały...
- od Autora
Spis treści:
Od Autora /5
O początkach wioski /6
Co my właściwie świętujemy? /8
Wydarzyło się 10 września 1427 roku /10
Krótka historia wolnego sołectwa /12
Dawne karczmy /18
Coś z legend /23
Szwedzi w Polskiej Wiśle /26
Jak to z tym herbem było /28
Jak to z tymi młynami we wsi bywało /32
Nazwy miejscowe, terenowe /38
Magiczne Olszyny - wstęp /43
Magiczne Olszyny - część I. Wszyscy ciągną na Olszyny /46
Magiczne Olszyny - część II. Pątnic, dziady kalwaryjskie, dziwy nad dziwy /50
Magiczne Olszyny - zakończenie. Szmuglownicy na granicy, czyli zielonki, babucie, makolomby - wszystko musiało być recht und sicher /54
Stare drogi we wsi na przestrzeni wieków, furmaństwo na nich /61
Padoły, stowy, stowki i paciorkowce /65
Betlejem - "Betlejemka" - to wszystko w Wiśle Wielkiej było /69
Co takiego łączy Wisłę Wielką z Rudzicą? /71
Z rodzinnych zbiorów /74
Wisła Wielka - jako ośrodek administracyjny. Było, minęło /75
Jak to z tym zomkiem (zamkiem) było - część I /79
Jak to z tym zomkiem (zamkiem) było - część II. Owczarnia (Schaferein), Kinówka czyli Kolonia Przesiedleńców /82
Dawne pielgrzymki mieszkańców wioski /84
"Kaj też to Wiślany piyrwej nie byli: Południowa, Afryka, Rodezja, Ameryka, Brazylia, Argentyna, Paragwaj" - część I /87
"Kaj też to WIślanie piyrwej nie byli" - część II /90
Historia w fotografii utrwalona /93
Mogiła na katowickim cmentarzu /95
Kapelan powstańczej Warszwy - ksiądz Ludwik Chodzidło /97
"Jak Tytki grały, nogi do tańca same się rwały" /103
Coś tu się dzieje /105
Żniwe, Dożynki /107
Rolniczy żywot /110
Wiejska mitologia /114
Kto jeszcze pamięta cygańskie tabory? - barwny, koloryt romskiej historii /118
Na wesoło - refleksja o pierwszomajowym święcie /121
02.09.2023 - uroczyste obchody 800-lecia Wisł Wielkiej /122
Bibliografia /124