- Kategorie
-
Ogrody odchodzące ...? Z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708–1945
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Mała ilość 1 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788379080830 |
EAN | 9788379080830 |
Zostaw telefon |
Autorka: Katarzyna Rozmarynowska
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 372
Okładka: twarda
Format: 19,0 cm x 24,5 cm
Seria: Gdańsk. Historia i współczesność
Wydanie II
Książka ma charakter naukowy, przeznaczona jest jednak dla szerokiego grona czytelników. Wszechstronny i obszerny materiał ilustracyjny (archiwalne ryciny, mapy i pocztówki oraz współczesne zdjęcia i rysunki) sprawia, że praca ta może służyć jako bogaty w informacje przewodnik po gdańskich ogrodach.
Ogrody odchodzące…? są plonem wieloletnich doświadczeń zawodowych i badań naukowych autorki, prowadzonych na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej z nadzieją, że wydobycie z zapomnienia gdańskich miejskich ogrodów przyczyni się do ich ocalenia i poprawy wizerunku miasta, ponieważ, jak dowodził na początku dziewiętnastego wieku krakowski polityk, botanik i ogrodnik hrabia Stanisław Wodzicki (1764–1843), z ogrodów właśnie wysnuć można „wniosek na cywilizację narodów”.
Spis treści:
Podziękowania /9
Wprowadzenie /11
I. Przedmiot, cel, metoda badawcza oraz konstrukcja pracy /14
II. Kontekst kulturowy sztuki ogrodowej
1. O związkach sztuki ogrodowej z innymi dziedzinami nauki i sztuki /19
2. Uwikłania ideologiczne ogrodów i krajobrazu /24
2.1. Ogrody geometryczne - próba opanowania nieskończoności /24
2.2. Od geometrii w stronę natury /24
2.3. Liberalizm angielskich ogrodów swobodnych /26
2.4. Rewolucja francuska. Ideał wolności a ogrody /27
2.5. Wyciszenie konotacji ideologicznych w ogrodach niemieckich pierwszej połowy XIX wieku /28
2.6. Nacjonalizacja przyrody w Niemczech /28
2.7. Ogrody dla ludu /29
2.8. Niemiecki ruch ochrony przyrody na usługach nacjonalizmu /29
2.9. Pomiędzy modernizmem a ideą ogrodu naturalnego - Niemcy na początku XX wieku /31
2.10. Rasizm a ogrody /31
2.11. Wstydliwe powinowactwo: udział eugeniki w idei miasta-ogrodu /32
3. Style ogrodowe w okresie kształtowania się idei zieleni publicznej /34
3.1. Odwrót od geometrii /34
3.2. Style swobodne XVIII wieku: augustan i serpentine style /36
3.3. Styl picturesque /37
3.4. Styl gardenesque i mix style /38
3.5. Stylistyka rokoka /41
3.6. Styl angielsko-chiński /41
4. Niemcy pod wpływem angielskiego ogrodnictwa swobodnego /44
5. Wielcy ogrodnicy niemieccy /45
6. Powrót do form geometrycznych - ogrody architektoniczne /50
II. Zieleń a miasto w dobie industrializacji
1. Miasto wobec przyrody /55
2. Tęsknota za naturą w mieście przemysłowym /56
3. Zieleń jako środek przeciwko uciążliwościom cywilizacji /58
3.1. Ogrody działkowe /61
3.2. Place do gimnastyki /62
4. Zieleń jako środek przeciwko brzydocie /64
4.1. Estetyczna funkcja zieleni /64
4.2. Idea upiększania krajobrazu (ferme ornee) i jej wkład do urbanistyki /64
5. Powrót przyrody do miasta /68
6. Formy zieleni w mieście /78
6.1. Wczesne formy zieleni miejskiej /78
6.2. Dojrzałe formy zieleni miejskiej /83
7. Zieleń a urbanistyka /88
7.1. Narodziny urbanistyki /88
7.2. W drodze ku systemowi zieleni miejskiej - planty /91
8. Systemy zieleni miejskiej /91
9. Zieleń w mieście modernistycznym /100
IV. Tło historyczne i kulturowe gdańskiej zieleni publicznej
1. Wpływ wzorców europejskich na gdańską zieleń /105
1.1. Do wojen napoleońskich (od około 1700 do 1807) /105
1.2. Okres wojen napoleońskich (1807-1814) /120
1.3. Pod panowaniem Prus i Niemiec (1814-1920) /122
1.4. Wolne Miasto Gdańsk (1920-1939) /128
1.5. W granicach Niemiec (1939-1945) /128
2. Gdańskie przechadzki - promenady spacerowe poza miastem /129
3. Towarzystwa Upiększania i Towarzystwa Budowy Ogrodów /137
3.1. Gdańskie Towarzystwo Upiększania /138
3.2. Towarzystwo Upiększania i Popierania Wrzeszcza /140
3.3. Towarzystwo Budowy Ogrodów /140
4. Gdańskie środowisko ogrodnicze /142
4.1. Ogrodnicy Ogrodu Królewskiego w Oliwie /142
4.2. Miejscowi ogrodnicy /143
4.3. Karl Tapp - ogrodnik miejski, inspektor i dyrektor Zarządu Ogrodów /144
V. Promenady, ogrody, parki i zieleńce - zieleń publiczna do roku 1898
1. Zieleń na ulicach miasta /147
2. Miejskie promenady, ogrody prywatne udostępniane mieszkańcom i parki miejskie /150
2.1. Promenada spacerowa Błędnik /151
2.2. Wielka Aleja (aleja Zwycięstwa, 1768-1770) /154
2.3. Ogród Opacki w Oliwie /160
2.4. Ogród Andrzeja Schopenhauera w Oruni /171
2.5. Ogród Sorena Bjorna na Stogach /172
2.6. Promenada spacerowa Jana Labesa w Jaśkowej Dolinie /173
2.7. Park miejski w Jaśkowej Dolinie /180
2.8. Promenada spacerowa Leupold-Platz /195
2.9. Park Steffensów /195
3. Zadrzewione place i zieleńce /198
3.1. Mały Błędnik /198
3.2. Zieleniec na placu Wałowym /203
3.3. Zieleniec na Targu Maślanym (placu Wintera) /203
3.4. Zieleniec na placu Heweliusza /209
4. Ogrody przy gospodach, restauracjach i zajazdach /210
4.1. Ogród Schahnasjahna /210
4.2. Ogród przy gospodzie w Stawowiu /214
4.3. Etablissement w Kuźniczkach w Strzyży Dolnej /217
4.4. Ogród przy gospodzie "Trzy Świńskie Głowy"w w Lipcach /221
4.5. Restauracja ogrodowa "Schwabental" w Dolinie Radości w Oliwie /221
5. Ogród Strzelecki u podnóża Grodziska /223
6. Parki kuracyjne /233
6.1. Park kuracyjny w Brzeźnie (Lasek Brzeźnieński) /234
6.2. Park kuracyjny na Westerplatte /239
6.3. Etablissement przy Pustym Stawie na Stogach /243
VI. Gdańska zieleń pod kuratelą Zarządu Ogrodów
1. Powstanie i działalność Zarządu Ogrodów (1898-1918) /247
1.1. Dokonania Zarządu Ogrodów (1898-1918) /247
1.2. Zaangażowanie Gdańska w budowę i utrzymanie zieleni miejskiej /250
2. Początki systemu zieleni miejskiej /254
3. Parki miejskie /261
3.1. Park Uphagena we Wrzeszczu /261
3.2. Park Oruński /267
4. Zadrzewione place i zieleńce /273
4.1. Zieleniec na placu Hanzy /273
4.2. Zieleniec na Targu Drzewnym /276
4.3. Zieleniec na Rynku we Wrzeszczu /277
5. Parki kuracyjne /280
5.1. Park kuracyjny w Jelitkowie /280
6. Ogrody działkowe /283
VII. Pod wpływem funkcjonalizmu. Gdańska zieleń od 1918 do 1945 roku
1. Utrzymanie i budowa zieleni miejskiej w Wolnym Mieście Gdańsku /285
2. Gdańska zieleń w rękach urbanistów /290
2.1. Sylwetka architekta Hugona Althoffa /290
2.2. Plan Wielkiego Gdańska /293
2.3. Plan systemu zieleni dla Gdańska /294
3. Zadrzewione place, zieleńce i parki /295
3.1. Plac Wybickiego we Wrzeszczu /296
3.2. Zieleniec przy alei Hallera we Wrzeszczu /299
3.3. Zieleniec przy ulicy Wyczółkowskiego na Siedlcach /300
3.4. Zieleniec przy ulicy Siennickiej na Dolnym Mieście /300
3.5. Park na stokach Grodziska /305
4. Boiska i place sportowe /306
5. Kąpieliska /306
5.1. Kąpielisko na Stogach /306
6. Ogrody działkowe /308
VIII. Zakończenie
1. Uwagi końcowe /311
2. Stan badań, charakterystyka źródeł i przegląd wykorzystanej literatury /314
Przypisy /319
Bibliografia /338
Źródła ilustracji /349
Zestawienie polskich i niemieckich nazw geograficznych dzielnic, ulic i placów /352
Indeks rzeczowy /354
Indeks osób /361
Streszczenia /367