Odrodzenie narodowe w Istrii w latach 1860-1907

Autor: Antoni Cetnarowicz

Rok wydania: 2010

Liczba stron: 264

Okładka: twarda

Format: 16,00 cm x 24,00 cm

Uwaga - okładka posiada przetarcia, zarysowania

Historyk zagłębiający się w badanie dziejów odrodzenia narodowego w Istrii staje przed bogactwem różnych zagadnień i wątków, które winien uwzględnić, aby uzyskać w miarę pełny obraz. Dotykamy tu bowiem dwóch kwestii podstawowych dla dziejów i losów zarówno Włochów, jak i Słowian południowych, to znaczy włoskiego risorgimento oraz ruchu odrodzeniowego Chorwatów i Słoweńców, czy szerzej – procesu kształtowania się nowoczesnych narodów chorwackiego i słoweńskiego. Specyfika Istrii […] polega na tym, że na tak niewielkim geograficznie obszarze rozgrywały się trzy procesy integracyjne: włoski, chorwacki i słoweński. Niejako rezultatem tego jest fakt, że Istria znajduje się dzisiaj w granicach trzech państw (ze Wstępu).

Spis treści:

Wstęp /9

Rozdział I. Istria w pierwszej połowie XIX wieku /17

1. Sytuacja polityczna, stosunki społeczne i językowo-etniczne /17

2. Oddziaływanie idei iliryjskiej w latach 30. i 40. XIX wieku /20

3. Lata rewolucji 1848-1849. Początki sporu włosko-słowiańskiego o tożsamość Istrii /22

Rozdział II. Ruch narodowy Chorwatów i Słoweńców na początku ery konstytucyjnej /29

1. Ruch irredenty włoskiej w Istrii w latach 1857-1861 /29

2. Dieta "del nessuno". Nowa rzeczywistość polityczna w Istrii w latach 1860-1861 /32

3. Walka o równouprawnienie językowe w latach 1863-1864 /40

Rozdział III. Ruch narodowy w okresie wojny 1866 roku i przemian ustrojowych w państwie /49

1. Rozwój irredenty włoskiej w 1866 roku /49

2. Ruch w Liburnii na rzecz zjednoczenia z Chorwacją /54

3. Spory światopoglądowe a zagadnienie narodowościowe /58

Rozdział IV. Lata 70. XIX wieku. Organizowanie się ruchu narodowego /65

1. Kalendarz "Istran" i założenie organu ruchu "Nasa Sloga" /65

2. Stosunki chorwacko-słoweńskie. Ruch "taborów" /67

3. Walka narodowa na szczeblu gmin /74

4. Wybory do Rady Państwa 1873 roku /77

5. Walka o równouprawnienie językowe na forum saboru i w Radzie Państwa /79

6. Rozwój irredenty włoskiej w latach 70. XIX wieku /84

7. Walka w saborze o słowiańskie szkolnictwo /89

8. "Tabor" w Dolinie w 1878 roku /91

9. Ruch narodowy w oczach dyplomacji papieskiej /93

10. Walka o przejęcie władzy w gminach /95

Rozdział V. Istria lat 80. XIX wieku /101

1. Zmiana generacji działaczy narodowych /101

2. Wzmacnianie struktur organizacyjnych /116

3. Lokalne separatyzmy /123

4. Przejęcie władzy w gminach Buzet i Pazin /131

5. Walka o język w saborze /138

6. Zwycięskie wybory do saboru 1889 roku i nowa ofensywa polityczna /143

Rozdział VI. Lata 90. XIX wieku. Przejściowy kryzys w ruchu narodowym /153

1. Wybory do Rady Państwa 1891 roku /156

2. Współpraca chorwacko-słoweńska /161

3, Mobilizacja włoskiej partii liberalnej i odpowiedź Chorwacko-Słoweńskiej Partii Narodowej /164

4. Nowe organizacje i towarzystwa /166

5. Walka o równouprawnienie językowe /176

6. Rozmowy Spincicia i Laginji z premierem Badenim /179

7. Wizyta Kazimierza Badeniego w Istrii /182

8. Wybory do Rady Państwa 1898 roku /184

9. "Istrijanski pokret" Ivana Kresticia /185

10. Sesja saboru w Puli 1898 roku /193

11. Zaostrzenie się różnych form walki narodowej /201

Rozdział VII. Istria na początku XX wieku /207

1. Pogłębienie się kryzysu w ruchu narodowym na przełomie wieków /207

2. Przezwyciężenie kryzysu. Wpływ czynników zewnętrznych na konsolidację ruchu narodowego /221

3. Zwycięskie wybory do Rady Państwa w 1907 roku /229

Posłowie /237

Wykaz źródeł i literatury /241

Zusammenfassung /249

Skorowidz ważniejszych miejscowości /255

Indeks osobowy /257