Obraz cywilnych struktur państwa podziemnego 1939-1945 w opisie wspomnieniowym

Autor: Eugeniusz Hull

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 294

Okładka: miękka z obwolutą

Format: 17,00 cm x 23,5 cm

Uwagi - przetarta, zarysowana okładka

Proponowany w książce „obraz cywilnych struktur państwa podziemnego” opiera się na projekcie badawczym uwzględniającym poznanie konspiracji z lat 1939–1944 jako świadomej, obywatelskiej, profesjonalnej działalności państwowej. Społeczność podziemną w latach okupacji stanowiły tajne organizacje polityczne i wojskowe, które w procesie scaleniowym stworzyły fenomen mieszczący się w tytułowym pojęciu polskiego państwa podziemnego. Państwo to w swoim wymiarze cywilno-politycznym, poprzez instytucje przedstawicielskie PKP – RJN oraz wykonawcze w postaci Delegatury, realizowało obowiązki i zadania społeczne w specyficzny, bo tajny sposób. Analiza tekstów z zakresu szeroko rozumianych „dokumentów osobistych”, powstałych w różnych okresach czasu, pozwala na odtworzenie stanu świadomości reprezentatywnych organizatorów podziemia, ich motywów działania, bieżącej i formułowanej z pewnego dystansu oceny wydarzeń. Rysuje się obraz ówczesnych postaw, wynikających z nadrzędności imperatywu patriotycznego, a także naturalnej aktywności państwowotwórczej, która była miarą ich konspiracyjnego „zawodowstwa”. Zapisy decyzyjnych oraz wykonawczych kreatorów niepodległościowych działań, wzajemne opinie o sobie funkcjonariuszy podziemnej państwowości, poddane krytycznej metodzie badawczej, wyznaczają drogę poznania historycznego, która poprzez indywidualny wymiar losów okupacyjnych umożliwia opisanie tej społeczności w jej zróżnicowanym zawodowo, a także skonfliktowanym politycznie kształcie. Publikacja została zaopatrzona w indeks nazwisk, a także w obszerny aneks, zawierający m.in. fragmenty tekstów, sprawozdania, strony tytułowe materiałów publikowanych poza cenzurą w PRL; całość zamykają umieszczone na wkładkach trzy kolorowe mapy.

Spis treści:

Wprowadzenie /7

Pojęcie państwa podziemnego /7

Źródła narracyjne. Uwagi metodologiczne i podstawowe zagadnienia teoretyczne /20

Zakres tematyczny pracy /27

I. Konspiracja niepodległościowa w opisie wspomnieniowym - tworzenie państwa podziemnego /35

Świadectwa pamięci i ich reprezentatywność /35

Narracyjny obraz początków /42

Konspiracja w ogólnych koncepcjach władzy wykonawczej /50

Osoba i urząd Delegata Cyryla Ratajskiego /68

II. Poza centrum - z perspektywy Krakowa i Lwowa /79

Formowanie się krakowskiej konspiracji cywilnej /79

Kraków jako miejsce konspiracji -  perspektywy zewnętrznej //90

Środowiskowa i polityczna konspiracja krakowska - konteksty zapisu wspomnieniowego /94

Z perspektywy czasowego pobytu - kontakty z konspiracją krakowską /105

Zapisy początku - pierwsza okupacja Lwowa /112

Lwów "nieokupowany" - środowiska lewicowe /121

Lwów niepodległościowy /129

Lwowskie podziemie /134

Konspiracja lwowska w materiałach śledczych  /144

III. Między patriotycznym obowiązkiem a zawodowstwem /159

Konspiracja w warunkach prawno-administracyjnego systemu okupanta /159

Podróż konspiracyjna /162

Mieszkanie i lokal konspiracyjny /164

Bezpieczeństwo w konspiracji - ochrona pracy podziemnej /174

Instytucje podziemia /188

Zawód konspirator - pracownik państwowy /193

Praktyka codzienności konspiracyjnego działania /206

Czas dramatycznych wyborów - wobec "sojuszników naszych sojuszników" /221

Bibliografia /239

Wykaz skrótów /251

Indeks nazwisk /253

Aneks /263