Obraz Anglii w polskim piśmiennictwie geograficznym i podróżniczym w epoce nowożytnej

Autorka: Paulina Nortowska

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 391

Okładka: twarda

Format: 17,5 cm x 25,5 cm

W książce tej Autor rekonstruuje obraz Anglii i narodu angielskiego w oczach mieszkańców Rzeczypospolitej Obojga Narodów w epoce nowożytnej. Podstawowymi źródłami była literatura podróżnicza, instrukcje pisane przez członków rodziny, popularne publikacje geograficzne, podręczniki do geografii, popularne kompendia i encyklopedie oddziałujące na świadomość i umysły najszerszych kręgów czytelniczych. Ponadto wiele informacji geograficznych zamieszczano w kalendarzach, gazetach, a także w szlacheckim „silva rerum”. Sprawozdanie z wyprawy poza granice Polski i Litwy można było sporządzić w formie literackiej i wydrukować. Jednak zdecydowana większość relacji pisana była w formie dzienników, istniejących jedynie w formie rękopisu. Celem książki było przedstawienie nie tylko miejsca i roli podróży w świadomości dawnej Polszczyzny, ale także wpływu podróży, zwiedzania i obserwacji na kształtowanie mentalności mieszkańców Rzeczypospolitej.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wykaz skrótów    /7

Wstęp    /9

Rozdział I. Polskie piśmiennictwo geograficzne dotyczące Anglii w XVI-XVIII wieku    /33

Geografia w szkolnictwie polskim epoki nowożytnej   /33

Kalendarze    /45

Gazety    /49

Silva rerum    /51

Podręczniki i kompendia geograficzne dotyczące Anglii    /54

Rozdział II. Polskie piśmiennictwo podróżnicze dotyczące Anglii w XVI-XVIII wieku    /79

Podróże w XVI-XVIII wieku    /79

Relacje z podróży nowożytnych    /84

Relacje podróżników z Anglii    /91

Innowiercy    /91

Podróże dyplomatyczne    /96

Podróże poznawczo-edukacyjne   /110

Rozdział III. Podróże obywateli Rzeczypospolitej do Anglii   /137

Instrukcje rodzicielskie    /145

Wyzwania podróżnicze    /154

Rozdział IV. Obraz Anglii w ówczesnych relacjach z podróży    /185

Krajobraz    /188

Parki i ogrody    /193

Gospodarka    /196

Miasta i fortyfikacje    /199

Londyn    /203

Uniwersytety    /210

Budowle sakralne   /218

Rezydencje    /231

Sztuka   /241

Parlament   /245

Sylwetki panujących    /248

Obraz dworu   /254

Etykieta i ceremoniał dworski   /256

Zwierzyńce   /261

Scientia curiosa    /266

Varia   /270

Rozdział V. Wizerunek Anglików   /279

„Ciekawość”   /279

„Inny”   /280

„Obcy”    /281

Kontakt kulturow   /283

Egzotyzm   /283

Ksenofobia i ksenofilia   /284

Stereotypy   /286

Anglicy w literaturze podróżniczej   /289

Misje dyplomatyczne   /291

Podróże edukacyjno-poznawcze   /293

Aspekt religijny w literaturze podróżniczej   /299

Perspektywa innowiercy   /300

Perspektywa katolika   /304

Anglicy w literaturze geograficznej   /310

Aspekt religijny w literaturze geograficznej   /315

Zakończenie   /325

Bibliografia    /337

Summary   /373

Indeks osobowy   /375

Indeks geograficzny   /387