O Rzymie pogańskim i chrześcijańskim ksiąg dwoje

Autor: Andrzej Wargocki

Rok wydania: 2011

Liczba stron: 313

Okładka: twarda

Format: 14,5 cm x 21,00 cm

Seria: Humanizm, idee, nurty i paradygmaty humanistyczne w kulturze polskiej, Inedita tom VII

"Dziełko O Rzymie pogańskim i chrześcijańskim ksiąg dwoje - nazywane bywa niekiedy pierwszym polskim przewodnikiem po Wiecznym Mieście. Zwiedzanie Rzymu z książką Wargockiego w ręce z różnych względów nie jest jednak zadaniem łatwym, bowiem zwłaszcza pierwsza część książki słabo wiąże się z topografią miasta i jest dość w sumie chaotyczną mieszaniną rozmaitych informacji zaczerpniętych z prac różnych wcześniejszych autorów. W dodatku znajdujemy tu np. osobny, co prawda krótki, rozdział poświęcony starożytnym rzymskim zegarom, które od dawna już nie istnieją, brak natomiast rozdziału poświęconego Forum Romanum czy Colosseum. W części drugiej przejął Wargocki ukad znany z przeznaczonych dla pobożnych  pielgrzymów dziełek w rodzaju wielokrotnie wznawianych i systematycznie aktualizowanych Mirabilia Urbis Romae (lub w wersji włoskiej Le cose maravigliose della alma citta Roma), gdzie po omówieniu ośmiu głównych rzymskich bazylik znajdujemy zwięzłe informacje o mniej ważnych kościołach, pogrupowane według ich położenia, co w naturalny sposób oddawać mogło również porządek ich zwiedzania"

(ze wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /11

Andrzej Wargocki. O Rzymie pogańskim i chrześcijańskim ksiąg dwoje  /41

Stanisław Grochowski. "Słusznie ten klejnot nosisz..."  /42

Jego Mości ks. Tomaszowi Pirawskiemu [...] ks. Andrzej Wargocki  /43

Do Czytelnika  /46

Rzym pogański. Księgi I  /47

Cap. I. Kto i kiedy założył Rzym  /49

Cap. II. Jako rozmaite pany miał Rzym  /49

Cap. III. Jako wielki był i jest Rzym  /50

Cap. IV. Co za religia była w Rzymie i wiele bogów   /51

Cap. V. O kościele Jowiszowym na górze Kapitolińskiej  /52

Cap. VI. O kościele Pantheon  /54

Cap. VII. O kościele boginiej Pokoju  /56

Cap. VIII. O kościele dei Ridiculi, albo boga Śmieszka  /57

Cap. IX. O kaplicy deae Viriplacae, albo bogini Mężobłaginiej  /57

Cap. X. O inszych rozmowach kościoła  /57

Cap. XI. Jako sobie Rzymianie pałace na nad potrzebę wielkie, okazałe i ozdobne murowali   /60

Cap. XII, Jak wiele było ludzi w Rzymie  /65

Cap. XIII. Jak Rzymianie mało podobne do wierzenia bogactwo mieli   /66

Cap. XIV. O obrazach rozmaitych słupowych   /69

Cap. XV. O rozmaitych słupach w Rzymie  /71

Cap. XVI. O sztach i ubiorach wydwornych a drogich  /74

Cap. XVII. Potrawy u Rzymian wzbyt drogie były   /75

Cap. XVIII. Szerzej o tym wszystkim, nadto jako leżąc jadali i sposób tego, do łóżka, stół, potrawy, picie etc. etc.  /78

Cap. XIX. O łaźniach i cieplicach  /81

Cap. XX. O igrzyskach  /83

Cap. XXI. O rurach wodnych i kanałach   /86

Cap. XXII. O rzece Tybrze  /87

Cap. XXIII. O zygarach  /87

Cap. XXIV. O grobach niektórych cesarzów   /88

Cap. XXV. Zamknienie o starym Rzymie  /90

Capitula ksiąg wtórych   /94

Rzym chrześcijański. Księgi II  /95

Cap. I. Przedmowa  /94

Cap. II. Kościół świętego Laterana  /97

Cap.l III. Kościół św. Piotra w Watykanie  /101

Cap. IV. Kościół św. Pawła   /103

Cap. V. Kościół Najświętszej Panny, zowią Sancta Maria Maggiore  /104

Cap. VI. Kościół świętego Wawrzyńca  /105

Cap. VII. Kościół świętego Sebastiana  /106

Cap. VIII. Kościół Najświętszej Panny, którą zowią del Popolo  /107

Cap. IX. Kościół Świętego Krzyża, który zowią Sancta Croce in Gierosalem  /107

Cap. X. Kościoły na Wyspie Tybrowej  /108

Cap. XI. Kościoły za rzeką Tybrem  /108

Cap. XII. Kościoły in Borgo  /112

Cap. XIII. Kościoły idąc do bramy Flaminiego albo raczej del Popolo  /112

Cap. XIV. Kościoły idąc od Kapitolijum po lewej ręce ku górom  /117

Cap. XV. Kościoły idąc z Kapitolijum po prawej ręce ku grom  /121

Cap. XVI. Rzym pogański z swoją potencyją upad, chrześcijańskiego nie przemógł   /123

Cap. XVII. Rzym chrześcijański króle światu dawa  /125

Cap. XVIII. Rzym chrześcijański króle świata tego karze  /127

Cap. XIX. Rzym pogański nigdy światu wszystkiemu nie rozkazował  /130

Cap. XX. Jaka szczodrobliwość Rzymu chrześcijańskiego  /132

Cap. XXI. Zamknienie  /134

Loret  /137

Cap. I. O Lorecie, a skąd temu miasteczku taka sława  /139

Cap. II. Jako wielkie uszanowanie było tego domku w Galilei, póki tam chrześcijanie panowali   /139

Cap. III. Jaki z Galilei było do Dalmacyjej do aniołów  świętych przeniesiony   /140

Cap. IV. Najświętsza Panna domek swój objawia i dzieją się cuda  /141

Cap. V. Jako posyłano do Galilei patrzać, jeśli tam jest domek Panieński po dawnemu  /142

Cap. VI. Gdzie indziej przeniesiony z wielką żałością Dalmatów  /143

Cap. VII. Aniołowie święci domek w lesie rekanackim postawili  /144

Cap. VIII. Przeniesiony znowu do aniołów św. na pagórek dwu braciej  /145

Cap.IX. Indziej znowu przeniesiony  /145

Cap. X. Rozmaite a dziwne dowody Picenty utwierdziły, że to domek Matki Bożej   /146

Cap. XI. Jasność niebieska tego domkowi świadectwo dawała  /147

Cap. XII. Upominki wielkie od rozmaitych Naświętszej Matce Bożej tu do tego domku ofiarowane  /148

Wenecja  /151

Cap. I. Skąd poszli Weneci  /152

Cap. II. O kościele św. Marka  /153

Cap. III. Ogółem o kościołach, o pałacach i o innych ozdobach tego miasta  /156

Cap. IV. Jako w morze książę rzuca pierścień  /157

Cap. V. Jakie sprawowanie Rzeczypospolitej   /157

Cap. VI. Co za intrata Rzeczypospolitej Weneckiej  /158

Cap. VII. Co za gotowość na wojnę  /158

Komentarze  /161

Komentarz edytorski  /163

I. Wykaz znaków i skrótów  /163

II. Opis podstawy wydania  169

III. Zasady wydania  /170

IV. Zasady transkrypcji   /173

V. Aparat krytyczny   /175

Objaśnienia  /177

Słownik dawnych wyrazów i form  /276

Spis ilustracji  /290

Indeks osób i postaci  /292