- Kategorie
-
Niebezpieczna wolność. Uczeń Polski (1979-1989). Fakty, wspomnienia, dokumenty
Wpisz swój e-mail |
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Brak towaru 0 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788376294773 |
EAN | 9788376294773 |
Zostaw telefon |
Redakcja: Bartłomiej Noszczak
Rok wydania: 2013
Liczba stron: 296
Okładka: twarda
Format: 17,00 cm x 24,00 cm
Seria: Warszawa Niepokonana, tom VI
Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami
W literaturze o drugim obiegu wydawniczym nadal brakuje solidnego opracowania na temat fenomenu niezależnej prasy młodzieżowej, czy też – precyzyjniej – uczniowskiej. Lukę tę wypełnia w pewnym stopniu niniejszy tom, zawierający fakty, wspomnienia i dokumenty związane z historią pisma „Uczeń Polski". W latach 1979–1989 redagowali je samodzielnie warszawscy licealiści, którzy po wejściu w dorosłość przekazywali to zadanie młodszym kolegom na zasadzie swoistej sukcesji. Dla wielu z nich praca w redakcji była pierwszym doświadczeniem związanym z działalnością antysystemową – „przedszkolem" wdrażającym do aktywności w tzw. dorosłej opozycji. „Uczeń Polski" poruszał tematykę życia szkolnego, odkłamywał historię, recenzował i korygował podręczniki. Nastoletni redaktorzy komentowali też wydarzenia polityczne i społeczne, publikowali wiersze oraz wywiady. Pismo było pierwszym ogólnopolskim periodykiem prasy podziemnej wydawanym przez uczniów i do uczniów skierowanym. W 1981 r. stało się oficjalnym tytułem Federacji Młodzieży Szkolnej. Opublikowane w tej książce wspomnienia twórców i współpracowników „Ucznia Polskiego" pokazują nie tylko jego redakcyjną kuchnię, lecz także codzienność nastolatków w ostatniej dekadzie PRL. Obraz całości dopełniają dokumenty SB, które pozwalają poznać czasem groźne, czasem groteskowe działania resortu wobec małoletnich opozycjonistów. Ta książka potwierdza, że żadnej z komunistycznych ekip władzy nie powiódł się do końca eksperyment wtłoczenia młodych Polaków w peerelowskie ramy życia politycznego, społecznego i kulturalnego.
Spis treści:
Od Wydawcy /8
Przedmowa /9
Nota edytorska /13
Wprowadzenie (Bartłomiej Noszczak) /17
Licealiści poza cenzurą. Historia drugoobiegowego pisma „Uczeń Polski" (1979-1989) /17
„Nie uczestniczyć w kłamstwie". Analiza treści „Ucznia Polskiego" z lat 1979-1989 /37
Porażka na miarę sukcesu. Inwigilacja „Ucznia Polskiego" przez SB w ramach sprawy operacyjnego rozpracowania „Uczniak" (1979-1983) /68
Wspomnienia twórców i współpracowników „Ucznia Polskiego" (1979-1989) /81
W imieniu autorów wspomnień (Tomasz Marek Mickiewicz) /83
Dlaczego? /84
XVI Liceum Ogólnokształcące im. Stefanii Sempołowskiej /103
XLI Liceum Ogólnokształcące im. Joachima Lelewela /122
XLII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej /123
Przed „Uczniem" był „Sztubak" /126
Geneza „Ucznia Polskiego" /130
Żoliborz /130
Mokotów /134
Żoliborz i Mokotów /137
Praca redakcyjna /140
Druk /145
Fotografie, demonstracje patriotyczne, 17 grudnia /153
Zmiany w redakcji /166
„Uczeń Polski" a Federacja Młodzieży Szkolnej /174
Stan wojenny i później /182
Ostatnia redakcja /204
Dokumenty sprawy operacyjnego rozpracowania „Uczniak" (1979-1983) /217
Nr 1. 1979 wrzesień 9, [Warszawa] – Meldunek operacyjny naczelnika Wydziału III KSMO w Warszawie ppłk. Andrzeja Maja do naczelnika Wydziału I Departamentu III MSW płk. Stefana Rapały dotyczący pojawienia się nielegalnego pisma „Uczeń Polski" /219
Nr 2. 1979 wrzesień 19, Warszawa – Notatka służbowa młodszego inspektora Wydziału III KSMO kpr. Zygmunta Petki zawierająca ustalenia na temat tego, czy członkowie redakcji „Ucznia Polskiego" są uczniami którejś ze szkół ponadpodstawowych w Warszawie-Włochach /223
Nr 3. 1979 wrzesień 20, Warszawa – Notatka służbowa kierownika Sekcji I KSMO w Warszawie por. Jana Faberskiego dotycząca kolportażu „Ucznia Polskiego" /224
Nr 4. 1979 październik 13, Warszawa – Opracowany przez inspektora Wydziału III KSMO m.st. Warszawy ppor. Stefana Cieplińskiego plan działań operacyjnych w sprawie operacyjnego rozpracowania o kryptonimie „Uczniak" /225
Nr 5. 1979 listopad 26, Warszawa – Notatka służbowa młodszego inspektora Wydziału III KSMO w Warszawie ppor. Stefana Cieplińskiego dotycząca jego rozmowy z dyrektorem LO im. Mikołaja Reja w Warszawie Witoldem Kalińskim na temat redaktorów „Ucznia Polskiego" /227
Nr 6. 1980 styczeń 4, Warszawa – Wyciąg z informacji operacyjnej uzyskanej przez Wydział III-2 KSMO w Warszawie przez osobowe źródło informacji „Macek-1" /229
Nr 7. 1980 styczeń 17, Warszawa – Notatka służbowa młodszego inspektora Wydziału III-2 KSMO w Warszawie szer. Krzysztofa Honkisza dotycząca kontaktów działaczy RMP z redaktorami „Ucznia Polskiego" /231
Nr 8. 1980 luty 1, Warszawa – Notatka służbowa starszego inspektora Wydziału III-2 KSMO w Warszawie por. Józefa Siemianowskiego dotycząca „Ucznia Polskiego" /233
Nr 9. 1980 luty 1, Warszawa – Pismo naczelnika Wydziału III Departamentu III MSW ppłk. Andrzeja Kwiatkowskiego do naczelnika Wydziału III KSMO w Warszawie Stanisława Olejnika dotyczące kontaktów środowiska RMP z „Uczniem Polskim" /235
Nr 10. 1980 luty 5, [Warszawa] – Meldunek operacyjny naczelnika Wydziału III KSMO w Warszawie ppłk. Andrzeja Maja dotyczący inwigilacji „Ucznia Polskiego" /237
Nr 11. 1980 luty 5, Warszawa – Pismo zastępcy naczelnika Wydziału III Departamentu III MSW ppłk. Stanisława Kabacińskiego do naczelnika Wydziału III KSMO w Warszawie mjr. Stanisława Olejnika w sprawie „Ucznia Polskiego" /239
Nr 12. 1980 kwiecień 22, Warszawa – Wyciąg z informacji operacyjnej uzyskanej przez SB od TW „Andrzeja" w sprawie „Ucznia Polskiego" /241
Nr 13. 1980 kwiecień 29, Warszawa – Wyciąg z informacji operacyjnej uzyskanej przez SB od TW „Rybaka" w sprawie „Ucznia Polskiego" /242
Nr 14. 1980 maj, Warszawa – Informacja młodszego inspektora Wydziału III KSMO ppor. Stefana Cieplińskiego w sprawie związków Andrzeja Czumy z „Uczniem Polskim" /244
Nr 15. 1980 maj 12, Warszawa – Wyciąg z informacji operacyjnej uzyskanej przez SB od TW „Rybaka" w sprawie „Ucznia Polskiego" /245
Nr 16. 1980 czerwiec 26, Warszawa – Wyciąg z informacji, jaką SB uzyskała od TW „Józefa" /246
Nr 17. 1980 sierpień 18, Warszawa – Wyciąg z doniesienia TW „Wiktora" w sprawie „Ucznia Polskiego" /247
Nr 18. 1980 sierpień 19, Warszawa – Wniosek młodszego inspektora Wydziału III KSMO ppor. Stefana Cieplińskiego do naczelnika Wydziału III KSMO o przekazanie sprawy operacyjnego rozpracowania „Uczniak" do prowadzenia przez Wydział III-2 KSMO /248
Nr 19. 1980 listopad 26, Warszawa – Wyciąg z notatki służbowej dotyczącej kolportażu „Ucznia Polskiego" w Zespole Szkół Łączności w Warszawie przez Piotra Sternickiego /250
Nr 20. 1981 maj 26, Warszawa – Notatka służbowa ppor. Stefana Cieplińskiego dotycząca ulotki zredagowanej przez redakcję „Ucznia Polskiego" /251
Nr 21. 1981 listopad 19, Warszawa – Wyciąg z informacji uzyskanej przez SB od TW „Jacka" /252
Nr 22. 1981 grudzień 3, Warszawa – Opracowany przez por. Stefana Cieplińskiego plan działań operacyjnych Wydziału III KSMO w Warszawie w sprawie „Ucznia Polskiego" /253
Nr 23. 1982 styczeń 13, Warszawa – Notatka służbowa dotycząca rozmowy przeprowadzonej przez funkcjonariuszy aparatu policyjnego z dyrektorem Zespołu Szkół Zawodowych Samochodowych w Warszawie w związku z kolportowaniem w tej placówce nauczania publikacji drugoobiegowych /256
Nr 24. 1982 styczeń 14, Warszawa – Meldunek operacyjny ppor. Stefana Cieplińskiego dotyczący „Ucznia Polskiego" /258
Nr 25. 1982 styczeń 14, Warszawa – Notatka służbowa ppor. Marka Burchardta z KDMO Warszawa-Żoliborz z rozmowy przeprowadzonej z prokuratorem rejonowym dla dzielnicy Warszawa-Żoliborz Gielo /259
Nr 26. 1982 styczeń 19, Warszawa – Notatka urzędowa ppor. Marka Burchardta z KDMO Warszawa-Żoliborz z rozmowy przeprowadzonej z inspektorem Wydziału Oświaty i Wychowania Urzędu Dzielnicowego Warszawa-Żoliborz Kapuśniakiem /260
Nr 27. 1982 grudzień 6, Warszawa – Wyciąg z informacji operacyjnej uzyskanej przez SB od TW ps. „Ewa" /261
Nr 28. 1983 kwiecień 21, Warszawa – Analiza dokumentacji SB związanej z rozpracowaniem „Ucznia Polskiego" /262
Nr 29. 1983 kwiecień 30, Warszawa – Notatka służbowa mł. chor. Barbary Kumosińskiej z tzw. rozmowy wyjaśniającej przeprowadzonej z Michałem Potockim /267
Nr 30. 1983 listopad 8, Warszawa – Decyzja Wydziału III KSMO o zakończeniu SOR „Uczniak" /269
Biogramy twórców i współpracowników „Ucznia Polskiego" /275
Bibliografia selektywna /278
Wykaz skrótów /283
Indeks osób /287