Mołdawia i Wołoszczyzna wobec Polski, Węgier i Turcji w XIV i XV wieku

Autorka: Ilona Czamańska

Rok wydania: 1996

Liczba stron: 369

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria Historia nr 186

Uwaga! Przykurzone brzegi kart, przetarta, zarysowana okładka

"Sytuacja polityczna księstw rumuńskich rozpatrywana jest w dwóch aspektach. Pierwszy to przemiany polityczne w każdym z tych państw, z uwzględnieniem tak wewnętrznych, jak i przede wszystkim zewnętrznych okoliczności posiadających bezpośredni wpływ na kształt tych przemian. Rekonstrukcja dziejów politycznych Mołdawii i Wołoszczyzny w dwóch pierwszych wiekach ich istnienia zawiera wiele niejasności. Fragmentaryczność materiału źródłowego, lakoniczność informacji, trudności w datacji poszczególnych wydarzeń powodują dość znaczne różnice w ich interpretacji proponowanej przez poszczególnych badaczy [...] Toteż przedstawiona w trzech pierwszych rozdziałach, oparta na analizie istniejącego materiału źródłowego koncepcja ewolucji wpływów politycznych Węgier, Polski i Turcji na średniowieczne państwa rumuńskie, jest glosem w toczącej się od wielu lat dyskusji wśród historyków.

Drugi aspekt to charakter powiązań prawno-politycznych Wołoszczyzny i Mołdawii z Węgrami, Polską i Turcją [...] Obok bowiem oczywistych kwestii wzajemnych czy jednostronnych zobowiązań politycznych, militarnych czy finansowych wyrażonych w dokumentach, niezmiernie istotny jest także czynnik kulturowy, widoczny tak w stosowanej przez poszczególne państwa praktyce politycznej, jak i w symbolice zachowań związanych z układem lennym [...]".

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /7

Źródła i literatura  /9

I. Walka o wpływy polityczne w Mołdawii do połowy XV wieku  /21

Uwarunkowania polityczne początków państwowości mołdawskiej  /21

Najdawniejsze kontakty polsko-mołdawskie. Spór wokół wyprawy Kazimierza Wielkiego do Mołdawii  /28

Emancypacja polityczna Mołdawii za pierwszych hospodarów  /40

Książęta Koriatowicze a Mołdawia  /41

Związki mołdawsko-ruskie w czasach Piotra i Romana Muszatowiczów oraz ich skutki polityczne /50

Rywalizacja polsko-węgierska o zwierzchnictwo nad Mołdawią w końcu XIV stulecia  /58

Geneza i skutki układu lubowelskiego z 1412 r.  /67

Mołdawia wobec powstania Świdrygiełły  /82

Walka Eliasza i Stefana II o władzę oraz jej skutki polityczne  /89

Hunyadi czy Jagiellończyk? Polsko-węgierka rywalizacja w Moławii w latach 1447-1456  /104

II. Stefan Wielki - droga do niezależności?  /124

Konflikt mołdawsko-węgierski  /127

Polska i Węgry wobec konfliktu  Stefana Wielkiego z Turcją  /135

Ku Węgrom i Moskwie  /158

Cele i skutki polityczne wyprawy mołdawskiej Jana Olbrachta  /167

Konflikt o Pokucie  /184

III. Wołoszczyzna wobec rywalizacji węgiersko-tureckiej i węgiersko-polskiej w XIV i XV wieku  /194

Sytuacja polityczna Wołoszczyzny w XIV wieku  /194

Mircza Stary wobec Węgier, Turcji i Polski  /204

Wołoszczyzna a kwestia krucjaty antyosmańskiej w latach 1418-1462  /227

Wołoszczyzna w orbicie wpływów tureckich  /263

Polsko-wołoskie stosunki polityczne w XV wieku (po r. 1418)  /270

IV. Mołdawia i Wołoszczyzna jako państwa wasalne. Sytuacja prawna i praktyka polityczna  /276

Polska jako suzeren Mołdawii w XIV i XV wieku  /277

- Dokumentacja mołdawskich hołdów lennych  /277

- Ceremoniał homagialny  /283

- Obowiązki hospodarów mołdawskich jako lenników królów polskich  /289

- Zobowiązania bojarskie  /292

- Królowie polscy jako suzereni hospodarów mołdawskich  /297

- Problem polskiego lenna mołdawskiego w XVI i XVII stuleciu  /302

Charakter polsko-wołoskich związków politycznych w XIV i XV wieku  /305

Węgry jako suzeren Wołoszczyzny i Mołdawii  /306

- Dokumentacja związków lennych Wołoszczyzny i Mołdawii z Węgrami  /306

- Obowiązki hospodarów wołoskich i mołdawskich jako lenników węgierskich  /314

- Królowie węgierscy jako zwierzchnicy Mołdawii i Wołoszczyzny  /318

- Charakter dominacji węgierskiej nad krajami rumuńskimi i jego skutki w następnych stuleciach  /320

Związki Wołoszczyzny i Mołdawii z Turcją w XV stuleciu  /321

Zakończenie  /331

Bibliografia selektywna  /335

Wykaz skrótów  /359

Resume  /361