Minister ciszy przed burzą. Życie i działalność polityczna Agenora Gołuchowskiego młodszego (1849-1921)

Autorka: Agata Strzelczyk

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 284

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Fasci Radzivilliani

Agenor Gołuchowski młodszy (1849–1921) był polskim politykiem i dyplomatą, synem „ojca autonomii galicyjskiej”. W latach 1895–1906 piastował stanowisko ministra spraw zagranicznych Austro-Węgier. Książka jest pierwszą biografią Gołuchowskiego, przedstawiającą jego życie i karierę. Opisuje dzieciństwo spędzone w rodzinnej Skale i Lwowie, początkową karierę dyplomatyczną w Berlinie, Paryżu i Bukareszcie, małżeństwo z francuską księżniczką Murat (prawnuczką Joachima Murata, króla Neapolu, i Marii Bonaparte), powołanie przez cesarza Franciszka Józefa I na stanowisko ministerialne, jedenaście lat kierowania dyplomacją monarchii cesarsko-królewskiej, a także emeryturę i działalność na rzecz trializmu w czasie I wojny światowej. Biografia kończy się opisem ostatnich lat życia Gołuchowskiego, spędzonych w nowej powojennej rzeczywistości II Rzeczypospolitej. Książka nie tylko przedstawia życiorys Gołuchowskiego, ale również stara się odpowiedzieć na pytania, jakim był człowiekiem, dyplomatą oraz jakim Polakiem.Podróże Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej ukazują księżniczkę inaczej, niż była ona przedstawiana do tej pory w literaturze. Czytelnik zobaczy Izabelę w scenerii alpejskiej przyrody, na górskich szlakach, wdrapującą się na lodowce, podziwiającą najwyższe szczyty w Alpach, a wśród nich majestatyczny Mont Blanc. Ujrzy ją, jak wędruje na dromaderach przez piaski pustyni na półwyspie Synaj, płynie statkiem parowym po Dunaju, Morzu Czarnym, Śródziemnym i po kanale La Manche, jak jest śledzona przez carską policję. Stanie się również świadkiem czuwania Izabeli przy umierającym w Algierze bracie Witoldzie.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp  /9

Struktura pracy  /11

Metodologia  /12

Stan badań  /13

Podstawy źródłowe  /16

Materiały archiwalne  /16

Materiały prasowe  /17

Pamiętnikarstwo  /18

Podziękowania  /19

Rozdział I. Młodość i kariera Agenora Gołuchowskiego młodszego do 1895 roku  /21

Rodzina i młodość /21

Gołuchowscy herbu Leliwa  /21

Agenor Gołuchowski starszy  /26

Baworowscy herbu Prus  /31

Agenor i Maria  /32

Skała nad Zbruczem  /34

Niuniuś, Sophie, Taś, Miś, Daś i Józio - dzieciństwo Agenora Gołuchowskiego młodszego  /35

Dyplomata CK monarchii  /40

Początkujący dyplomata  /40

Okres paryski w życiu Agenora Gołuchowskiego młodszego  /42

Śmierć brata /43

Agenor w Paryżu  /45

Śmierć ojca  /50

Trudny awans  /57

Powrót do Paryża i ślub  /71

Agenor Gołuchowski młodszy w Bukareszcie  /77

Rozdział II. Minister spraw zagranicznych  /89

Dymisja Kalnokyego /89

Nominacja Gołuchowskiego  /93

Minister i ministerstwo spraw zagranicznych CK monarchii /105

Sytuacja międzynarodowa w momencie objęcia ministerstwa przez Gołuchowskiego /106

Pierwsze expose /109

Trójprzymierze, koncert mocarstw i pokój europejski - założenia i filary polityki zagranicznej Agenora Gołuchowksiego młodszego  /112

Pierwsze probley: Macedonia i Armenia /116

Drugie expose  /120

Zbliżenie dyplomatyczne Austro-Węgier i Rosji  /123

Trzecie expose  /135

Upadek Kazimierza Badeniego /139

Kryzys kreteński /142

Tragiczny rok 1898  /148

Konferencja w Hadze  /150

Expose z 1899 roku i Młodoczesi  /152

Ślub następcy tronu  /155

Na Dalekim Wschodzie: powstanie bokserów i interwencja europejska  /157

Expose z 1901 roku  /161

Gołuchowski w Bayreuth  /163

Odnowienie trójprzymierza  /166

Królobójstwo serbskie  /170

Powstanie ilindeńskie /175

Skandal na konklawe /180

Rok 1904: wojna rosyjsko-japońska  /185

Stosunki z sojusznikami /185

Entente cordiale /188

Jubileusz Agenora Gołuchowskiego /190

Pierwszy kryzys marokański i konferencja w Algeciras  /192

Ostatnie expose  /196

Dymisja  /201

Rozdział III. Agenor Gołuchowski młodszy na emeryturze /207

Podróże na emeryturze /208

Sprawy rodzinne /211

Koniec europejskiego pokoju /214

Agenor Gołuchowski i trializm  /215

Agenor Gołuchowski, wojna i życie prywatne  /226

Świat po wojnie  /228

Śmierć Agenora Gołuchowskiego  /230 

Rozdział IV. Agenor Gołuchowski młodszy - kim był?  /235

Dobry Polak?  /235

Syn w cieniu ojca  /240

Dyplomata mimo woli  /242

Dyplomata starej szkoły  /247

Minister czasu przed burzą  /249

Agenor jako mąż  /254

Agenor jako ojciec  /256

Agenor Gołuchowski i jego relacje z matką  /259

Zakończenie /262

Spis ilustracji  /266

Bibliografia  /267

Źródła archiwalne  /267

Źródła drukowane  /267

Prasa  /269

Opracowania  /269

Indeks  /277