Mecenat artystyczny biskupów wrocławskich w dobie reformacji i potrydenckiej odnowy Kościoła (1520-1609)

Autorka: Aleksandra Szewczyk

Rok wydania: 2011

Ilość stron: 376

Oprawa: miękka

Format: 16,5 cm x 24,0 cm

Seria: Studia z Historii Kultury Europy Środkowej Tom II

Stan bardzo dobry minus

Artystyczny mecenat zwierzchników wrocławskiej diecezji budził zainteresowanie historyków sztuki już od przeszło pół wieku, a na tym rozległym obszarze badawczym z zagadnieniami w pełni już rozpoznanymi sąsiadowały pola jeszcze niepenetrowane - dzieła, które nie przetrwały do dzisiejszych czasów w oryginalnej postaci bądź nigdy nie były łączone z działalnością biskupów. Analizy wymagało również samo zjawisko biskupiego mecenatu i przemiany, jakim podlegało. Narzuciło to szeroką perspektywę badawczą, uwzględniającą inne dziedziny działalności biskupów - w Kościele, polityce, dyplomacji - oraz okoliczności powstania i kontekst, w którym funkcjonowały fundowane przez rządców diecezji dzieła sztuki. Stanowiło to niejednokrotnie klucz do zrozumienia niesionych przez nie ideowych treści.

Dialog "tradycji" i "nowoczesności", nadający fundacyjnej działalności wrocławskich biskupów szczególny charakter, uczynił z niej jedno ze zjawisk istotnych dla kształtowania się kulturowego obrazu Śląska XVI i początku XVII wieku.

Spis treści:

1. Wstęp  /8

1.1. Przedmiot badań  /9

1.2. Ramy chronologiczne i terytorialne granice  /9

1.3. Metoda  /10

2. Stan badań  /12

2.1. Obecność w literaturze naukowej  /13

2.2. Perspektywy i główne wątki badań  /14

2.3. Oceny mecenatu biskupów wrocławskich czasów reformacji i katolickiej reformy  /17

2.4. Wnioski i postulaty  /19

3. Historia  /22

3.1. Sytuacja polityczna i wyznaniowa na Śląsku w 2. ćw. XVI - pocz. XVII w.  /23

3.1.1. Śląsk, biskupstwo wrocławskie i księstwo biskupie  /23

3.1.2. Stosunki wyznaniowe w prowincji. Początki i przebieg reformacji  /23

3.1.3. Ustrój i struktura władzy  /25

3.1.4. Korona Czeska z biskupie elekcje XVI i początku XVII w.  /27

3.2. Działalność kościelna i polityczna biskupów wrocławskich w latach 1520-1608  /32

3.2.1. Jacob von Salza  /32

3.2.2. Balthasar von Promnitz  /36

3.2.3. Caspar von Logau  /40

3.2.4. Martin von Gerstmann  /44

3.2.5. Andreas von Jerin  /47

3.2.6. Vacatio Sedis 1596-1599  /51

3.2.7. Johann von Sitsch  /54

4. Maecenas - 60

4.1. Zjawisko mecenatu - definicje i dyskusja  /61

4.2. Mecenasi doby nowożytnej  /62

5. Dignitas principalis  /66

5.1. Sztuka reprezentacji  /67

5.2. Status społeczny wrocławskich biskupów i formy jego wyrazu  /67

5.2.1. Hochwurdiger Furstm Herr Bischoff zu Breslaw, unser besonder lieber Freundt  /68

5.2.2. Portrety - reprezentacja urzędu duchownego  /74

5.2.3. Rezydencje  /78

5.2.4. Magnificentia principis  /84

5.2.5. Splendor gentis  /91

6. Dignitas episcopalis  /98

6.1. Sztuka i kult  /99

6.2. Vera Ecclesia sit visibilis  /100

6.2.1. Budowle sakralne  /101

6.2.2. Wystrój i wyposażenie świątyni /107

6.2.3. Inne media konfesjonalizacji  /119

7. Memoria  /122

7.1. Kultura upamiętnienia i sztuka sepulkralna  /123

7.2. Lokalizacja pomników, kaplice grobowe biskupów wrocławskich  /123

7.3. Monumenty nagrobne  /131

7.4. Misterium i pamięć - misterium pamięci. Funkcjonowanie grobowej kaplicy na przykładzie kaplicy Balthasara von Promnitza  /147

8. Ars  /152

8.1. Typy i formy. Przemiany stylistyczne w artystycznych fundacjach biskupów wrocławskich /153

8.1.1. Architektura  /153

8.1.2. Plastyka ołtarzowa i sepulkralna  /157

8.2. Artyści  /163

8.2.1. Artyści dworscy  /164

8.2.2. Artyści cechowi  /169

8.2.3. Konkluzje  /174

8.3. Kolekcjonerstwo i zagadnienie jakości artystycznej  /175

9. Specyfika mecenatu biskupów wrocławskich okresu reformacji i odnowy Kościoła  /180

9.1. Specyficzne cechy mecenatu  /181

9.2. Dialogi tradycji typologicznych i ikonograficznych  /183

10. Zakończenie  /186

Katalog  /188

Bibliografia  /234

Spis ilustracji  /248

Streszczenie  /255

Summary  /256

Zusammenfassung  /257

Ilustracje  /258