Łódzkie synagogi. Wirtualne dziedzictwo zaginionej dzielnicy

Autorzy: Krzysztof Stefański, Rafał Szrajber

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 96 + 14 stron ilustracji

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z zatarciami, brzegi stron przykurzone

Ważnym elementem kulturowego dziedzictwa Łodzi są synagogi, świadczące o roli, jaką niegdyś w mieście odgrywała społeczność żydowska. Budowle te zniknęły z krajobrazu miasta w czasie II wojny światowej.

By ocalić od zapomnienia obiekty, po których dziś pozostały już tylko puste place, podjęto próbę zrekonstruowania nieistniejących łódzkich synagog, wykorzystując możliwości, jakie współcześnie daje technika komputerowa.

Prezentowana książka przedstawia efekty podjętych działań. Wykorzystując najnowsze dostępne programy, dokonano wizualizacji czterech głównych łódzkich synagog:

– przy ul. Wolborskiej 20 – synagoga gminna, nazywana „Starą” lub staromiejską;

– przy ul. Spacerowej 2 (obecnie al. T. Kościuszki) – synagoga „postępowa”;

– przy ul. Zachodniej 56 (obecnie 70) – prywatna synagoga nazywana „Wilker Szul (Szil)”;

– przy ul. Wólczańskiej 6 – synagoga „Litwaków”.

Książka składa się z dwóch części – pierwsza ukazuje dzieje łódzkich synagog i ich walory artystyczne: architekturę i wystrój wnętrz. W części drugiej opisano proces komputerowej rekonstrukcji zniszczonych przez hitlerowców budowli.

Publikacja zawiera znaczną część ilustracji archiwalnych przedstawiających nieistniejące łódzkie synagogi oraz wybrane rysunki komputerowe ilustrujące proces rekonstrukcji i jej końcowy rezultat.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp   /5

Część I. Łódzkie synagogi: dzieje - architektura i wystrój wnętrz - usytuowanie w tkance miejskiej  /7

1. Uwagi wstępne: bożnica, synagoga, dom modlitwy  /9

2. Pierwsze bożnice na Starym Mieście  /11

3. Bożnica murowana przy ul. Wolborskiej   /15

4. Zniesienie rewiru i nowe bożnice   /23

5. Synagoga "postępowa" przy ul. Spacerowej  /26

6. Synagoga przy ul. Wolborskiej w nowej szacie architektonicznej  /48

7. Synagoga "Litwaków" i inne nowe obiekty  /48

8. Między Wschodem a Zachodem - o architekturze synagogalnej w XIX wieku  .62

Aneksy   .73

Część II

Wirtualna rekonstrukcja łódzkich synagog  /79

1. Rekonstrukcja jako próba odtworzenia stanu faktycznego   /81

2. Metoda prowadzonych rekonstrukcji   /84

3. Od detali z Alhambry po modyfikacje bryły  /87

4. Wnioski - perspektywy dalszych działań   /89

Wykaz materiałów archiwalnych (z zastosowanymi w przypisach skrótami), oraz wybrana literatura   /90

Indeks osób i firm   /93

Summary  /94