"Limes Polonicus". Gen. bryg.inż. Józef Burhardt (1863-1938) i jego koncepcja ufortyfikowania granic... - tom I i II - komplet

Autor: Tomasz Wesołowski

Rok wydania: 2014

Liczba stron: tom I - 205, tom II - 368

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 24,00 cm

W tomie pierwszym, podzielonym na siedem rozdziałów, przedstawiona jest postać generał Burhardta, jego kariera w armii rosyjskiej, w odrodzonym Wojsku Polskim oraz jego działalność po przejściu w stan spoczynku. Tom drugi (cztery obszerne rozdziały) to próba przybliżenia opracowanej przez Generała doktryny „limesu fortyfikacyjnego” – jednej z najbardziej oryginalnych koncepcji wojskowo-inżynieryjnych w międzywojennej Europie.

Spis treści:

Wstęp /9 

Stan badań nad fortyfikacyjną myślą wojskową II Rzeczpospolitej  /12 

Projekt ufortyfikowania granic Polski według gen. bryg. Józefa Burhardta i jego recepcja w polskiej historiografii  /22 

Zagadnienia badawcze i struktura pracy  /26 

Ogólna charakterystyka wykorzystanych źródeł i literatury  /29 

Kwestie chronologiczne i terminologiczne  /33 

Rozdział 1 

Józef Burhardt w Biografistyce  /37 

Rozdział 2 

Tradycje rodzinne i dzieciństwo  /45 

Rozdział 3 

W służbie trzech carów (1873-1909)  /51 

W 1. Petersburskim Gimnazjum Wojskowym ( 1873 -1880)  /51 

W 1. Pawłowskiej Szkole Wojskowej (1880-1882)  /54 

W batalionach saperskich i pontonowych Petersburskiego, Odeskiego oraz Wileńskiego Okręgu Wojskowego (1882-1887)  /57 

W Mikołajewskiej Akademii Inżynieryjnej w Petersburgu (1887-1890)  /61 

W 1. Moskiewskim Dystansie Inżynieryjnym Okręgowego Zarządu Inżynieryjnego Moskiewskiego Okręgu Wojskowego (1891-1904)  /66 

Irkuckim Dystansie Inżynieryjnym Syberyjskiego Okręgu Wojskowego (1903-1905) /77 

W Irkuckiej Junkierskiej Szkole Piechoty (1905-1909)  /80 

Rozdział 4 

W rezerwie i stanie spoczynku armii imperatorskiej (1909-1914), podczas wojny światowej, rewolucji i wojny domowej w Rosji (1914-1918)  /87 

W rezerwie (1909 -1913) i stanie spoczynku (1913 – 1914) armii imperatorskiej  /87 

Podczas wojny światowej w dowództwie 2. Syberyjskiej Zapasowej Brygady Piechoty (1914-1915) oraz sztabie Irkuckiego Okręgu Wojskowego (1915-1917)  /94 

W sztabie Irkuckiego Okręgu Wojskowego podczas rewolucji i przewrotu bolszewickiego (1917-1918)  /98 

Rozdział 5 

W wojsku polskim na Syberii i Dalekim Wschodzie (1919-1920)  /111 

Na stanowisku władywostockiego przedstawiciela dowódcy Wojska Polskiego we Wschodniej Rosji (1919-1920 r.)  /112

Katastrofa 5. Dywizji Strzelców Polskich i władywostocki bunt płk. Inż. Józefa Burhardta (styczeń – luty 1920 r.)   /119 

Rozdział 6 

W wojsku polskim po powrocie do kraju (1920-1922)  /135 

Rozdział 7 

W stanie spoczynku (1922-1938)  /149 

Początki działalności popularyzatorskiej i publicystycznej (1922-1923)  /149 

Autor niechcianego podręcznika fortyfikacji stałej (1923)  /152 

Działalność w Ognisku Emerytów Wojskowych i Związku Emerytów Wojskowych (1924-1925)  /160 

Działalność publicystyczna (1925-1926) oraz popularyzatorska w Sekcji Fortyfikacyjnej Zarządu Głównego Towarzystwa Wiedzy Wojskowej (1926-1930) /162 

Na emeryturze w Opaleniach  /171 

Śmierć i pogrzeb generała  /176 

Bibliografia Tomu I  /185

Indeks miejscowości Tomu I  /197

Indeks nazwisk Tomu I  /199

Tom drugi (cztery obszerne rozdziały) to próba przybliżenia opracowanej przez Generała doktryny „limesu fortyfikacyjnego” – jednej z najbardziej oryginalnych koncepcji wojskowo-inżynieryjnych w międzywojennej Europie.

Spis treści:

Rozdział 8 

Inspiracje – Wpływ rosyjskiej szkoły fortyfikacyjnej, doświadczeń wojny światowej oraz myśli wojskowej początku lat dwudziestych XX w. na poglądy gen. bryg. inż. Józefa Burhardta  /9 

Wpływ edukacji i doświadczenia wojskowo-inżynieryjnego z armii imperatorskiej na koncepcje fortyfikacyjne gen. bryg. inż. J. Burhardta  /10 

Wpływ europejskiej inżynieryjnej myśli wojskowej początku lat dwudziestych XX w. na koncepcje fortyfikacyjne gen. bryg. inż. J. Burhardta  /27 

Wpływ polskiej inżynieryjnej myśli wojskowej początku lat dwudziestych XX w. na koncepcje fortyfikacji gen. bryg. inż. J. Burhardta  /41Charakter przyszłej wojny w poglądach gen. bryg. inż. J. Burhardta  /54 

Forteczne pole walki przyszłości w wizji gen. bryg. inż. J. Burhardta   /64 

Fortyfikacja w poglądach gen. bryg. inż. J. Burhardta  /72 

Terminologia wojskowa i techniczna w publikacjach gen. bryg. inż. J. Burhardta  /79 

Rozdział 9 

„Vallum Barhardit” – Taktyczno-techniczne założenia „Limesu” fortyfikacyjnego gen. bryg. inż. Józefa Burhardta   /91 

Chronologia narodzin i ewolucji taktyczno-technicznej koncepcji fortyfikacyjnej gen. bryg. inż. J. Burhardta  /92 

Ogólne założenia systemu gen. bryg. inż. J. Burhardta   /95 

Wariant maksymalny – „limes” w terenie równinnym  /98 

a) przeszkoda główna – rów z wałem i wzmocnioną przeciwskarpą  /102 

b) flankowanie przeszkód – obiekty artyleryjskie  /110 

c) schrony dla artylerii wieżowej i broni maszynowej  /136 

d) pozycje piechoty, schrony bierne i komunikacje podziemne  /139 

e) przedwał i przeszkody dodatkowe – druty kolczaste  /144 

f) stanowiska artylerii polowej, ciężkiej i przeciwlotniczej, komunikacje naziemne oraz obiekty magazynowe  /148 

g) maskowanie umocnień  /152 

Warianty optymalne – „limites” z przeszkodami naturalnymi    /156 

Załogi fortyfikacji gen. bryg. inż. J. Burhardta   /166 

W obronie dogmatów – gen. bryg. inż. J. Burhardt wobec konkurencyjnych projektów fortyfikacyjnych  /171 

Ocena taktyczno-techniczna założeń „limesu” gen. bryg. inż. J. Burhardta  /179 

Rozdział 10 

„Limes Polonicus” – Rzeczpospolita jako „Państwo-twierdza” w wizji gen. bryg. inż. J. Burhardta  /193 

Regulacja zasad planowania fortyfikacyjnego w II Rzeczpospolitej   /197 

„Limes polonicus” u swych korzeni (1922-1927)   /212 

„Limes polonicus” wg koncepcji z czerwca 1930 r.   /228 

a) „limes” pomorski   /238 

b) „limes” wileński   /244 

c) „limes” Małopolski Wschodniej  /249 

d) „limes” górnośląski  /252 

e) obszary pomiędzy „limites” i modernizowane twierdze w głębi kraju  /254 

„Limes polonicus” w liczbach   /255 

Rozdział 11   

Koszty i czas – ocena realności założeń „limesu” fortyfikacyjnego gen. bryg. inż. J. Burhardta  /273 

Milion franków francuskich za kilometr przez 40 lat – kalkulacja finansowa z 1922 r.  /274 

Fortyfikacje tańsze, niż amunicja niezbędna do ich zniszczenia – kalkulacja finansowa z 1923 r.  /283 

„Limes” pomorski za 100 milionów zł – kalkulacja finansowa z 1925 r.  /287 

„Limes polonicus” za 700 milionów zł w 5 lat – kalkulacja finansowa z 1930 r.  /288 

„Kosztorysy” umocnień gen. bryg. inż. J. Burhardta pod lupą   /293 

a) koszty wywłaszczeń  /295 

b) koszty wykonania robót ziemnych  /297 

c) koszty wykonania przeszkód drutowych  /300 

d) koszty robót betoniarskich   /302 

e) koszty wykonania elementów pancernych   /311 

f) koszt wyposażenia wewnętrznego i sieci łączności  /318 

g) koszty uzbrojenia i amunicji  /320 

Rzeczywista koszty „limesu” gen. bryg. inż. J. Burhardta – podsumowanie   /323 

„Limes polonicus” w świetle możliwości budżetowych Wojska Polskiego i wydatków na budowę fortyfikacji w latach 1929-1938  /328 

Zakończenie  /339

Bibliografia Tomu II  /343

Indeks miejscowości i nazw geograficznych Tomu II  /359

Indeks nazwisk Tomu II  /364