Łacińskie szkolnictwo parafialne na Rusi Koronnej od XVI do XVIII wieku

Autor: Jacek Chachaj

Rok wydania: 2003

Liczba stron: 296

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 24,0 cm

Sera: Źródła i monografie 254

Książka wiąże ściśle system szkół parafialnych ze strukturami Kościoła łacińskiego na Rusi. W pracy wykazano, że nieustanne napady Tatarów i Turków, prowadząc do wyludnienia terenów, niszczyły struktury kościelne, co powodowało zaniechanie pracy szkolnej.

Spis treści:

Wstęp  /5

Rozdział I. Miejsce szkoły parafialnej w  źródłach  /51

I. Definicja szkoły parafialnej  /

II. Terminologia dotycząca szkolnictwa i kwestia prawidłowej interpretacji zapisów źródłowych  /53

III. Kwestie milczenia źródeł oraz ciągłości funkcjonowania szkół parafialnych  /62

IV. Interpretacja źródeł z okresu Komisji Edukacji Narodowej  /66

V. Miejsce nauczania, nauczycieli i szkół w źródłach  /70

VI. Przesłanki istnienia szkoły parafialnej  /73

Rozdział II. Sytuacja osadnicza i stan struktur Kościoła łacińskiego na Rusi Koronnej  /77

I. Zniszczenia: wojny, najazdy, rozruchy wewnętrzne  /77

1.1. Okres od 1647 roku  /77

1.2. Okres 1648 - 1795  /86

II. Zarys sytuacji osadniczej i recepcja zachodnich wzorców kulturowych na Rusi  /93

III. Sieć parafialna Kościoła łacińskiego  /104

Rozdział III. Sieć łacińskich szkół parafialnych w diecezji przemyskiej i chełmskiej oraz na Podlasiu u Polesiu  /121 

Rozdział IV. Sieć łacińskich szkół parafialnych w archidiecezji lwowskiej, na Wołyniu, Podolu, w ziemi kijowskiej i na Bracławszczyźnie  /179

Rozdział V. Łacińska szkoła parafialna na ziemiach ruskich w epoce nowożytnej  /221

I. Charakter miejscowości będącej siedzibą szkoły parafialnej  /221

II. Siły społeczne wspierające rozwój szkolnictwa  /223

III. Organizacja pracy szkoły  /227

3.1. Nauczyciel, jego kwalifikacje i uposażenie /227

3.2. Uczniowie  /234

3.3. Budynek szkoły  /238

4. Program nauczania i czas nauki  /240

IV. Wpływ sytuacji demograficznej na funkcjonowanie szkoły  /242

V. Przyczyny utrudnień w funkcjonowaniu szkół  /244

VI. Szczególny typ szkoły parafialnej - szkoła prowadzona przez zakonników  /246

Zakończenie  /249

Wykaz skrótów  /253

Bibliografia  /255

Summary  /291