Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, tom 1, 2 i 3 - komplet

Struktury codzienności. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, Tom 1

Autor: Fernand Braudel

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 494

Oprawa: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Seria: Rodowody Cywilizacji (CERAM)

Uwagi – okładka z lekkimi zatarciami

 

Wznowienie trzytomowego dzieła wybitnego francuskiego historyka. Monografia obejmuje cztery wieki – od schyłku średniowiecza do początku rewolucji przemysłowej – przedstawiając dzieje gospodarki rynkowej i kapitalizmu na czterech kontynentach.

Tematem Kultury materialnej są dzieje gospodarki-świata, poczynając od schyłku średniowiecza, gdy zrodził się kapitalizm, aż po rewolucję przemysłową. Gospodarka-świat (economie-monde) jest właśnie ową całością, której długiemu trwaniu, czasowi świata, przypatruje się Braudel. Po raz pierwszy czyni to w dwu pierwszych tomach dzieła - w sposób synchroniczny, problemowy, w trzecim tomie zaś patrzy w perspektywie mijającego czasu, śledząc pulsowanie cykli gospodarczych i przemiany strukturalne, towarzyszące przesuwaniu się centrum z Wenecji poprzez Genuę i Amsterdam aż po Londyn [...]

(ze Wstępu)

Spis treści:

 

TWÓRCA I DZIEŁO (J. Kochanowicz)

Od redakcji  /24

Przedmowa  /27

Wstęp  /31

ROZDZIAŁ I. CIĘŻAR ŚWIATA

Ludność świata: liczby, do których trzeba dojść  /36

Przypływy i odpływy  /36

Mało liczb  /38

Jak liczyć?  /41

Równość Chin i Europy  /41

Ludność świata  /42

Dyskusyjne liczby  /44

Stulecia względem siebie /48

Rytmy klimatu  /51

Skala odniesienia  /53

Miasta, wojska, floty  /53

Francja przedwcześnie przeludniona  /55

Gęstość zaludnienia a poziom cywilizacji  /57

Co jeszcze sugeruje mapa Gordona W. Hewesa  /62

Księga ludzi i dzikich zwierząt  /64

Z wiekiem XVII kończy się ancien regime biologiczny /69

Równowaga zawsze bierze górę   /69

Głód  /71

Epidemie  /75

Dżuma  /78

Cykliczna historia chorób  /82

1400-1800: długotrwały ancien regime biologiczny /83

Liczni przeciw słabym  /86

Przeciw barbarzyńcom  /86

Zniknięcie wielkich ludów koczowniczych przed XVII wiekiem  /87

Podbój przestrzeni  /91

Kiedy kultury stawiają opór  /92

Cywilizacja przeciw cywilizacjom  /95

ROZDZIAŁ II. CHLEB POWSZEDNI

Pszenica  /97

Pszenica i mniej ważne zboża  /98

Pszenica i zmianowanie  /102

Niskie plony, kompensacje i klęski  /107

Wzrost plonów i zasiewy zbożowe  /108

Lokalny i międzynarodowy handel zbożem  /110

Zboże i kalorie /114

Ceny zboża i poziom życia /118

Chleb bogatych, chleb i kasza biednych  /120

Kupować chleb czy piec go samemu?  /122

Pszenica jest królem  /124

Ryż  /125

Ryż uprawiany na sucho i ryż z ryżowisk  /126

Cud pól ryżowych  /128

Doniosłość ryżu  /132

Kukurydza  /135

Początki wreszcie nie budzą wątpliwości  /135

Kukurydza i cywilizacje amerykańskie  /136

Rewolucje żywnościowe w XVIII wieku  /139

Kukurydza poza Ameryką  /139

Jeszcze ważniejsze są ziemniaki  /142

Kłopoty z jedzeniem cudzego chleba /144

A reszta świata?

Ludzie z motyką  /146

A ludy pierwotne?  /151

ROZDZIAŁ III. WIKT CODZIENNY I LUKSUSOWY: JADŁO I NAPOJE

Stół: luksus i konsumpcja masowa /156

Luksus stosunkowo późny  /157

Mięsożerna Europa  /159

Po roku 1550 racja mięsa maleje  /162

Uprzywilejowana Europa  /165

Jedzenie za dobre, czyli ekstrawagancje stołu /168

Nakrywanie do stołu  /169

Dobre maniery przy stole ustalają się powoli  /171

Przy stole Chrystusa  /172

Codzienny wikt: sól  /172

Codzienny wikt: nabiał, tłuszcze, jaja  /173

Codzienny wikt: "owoce morza"  /176

Połowy dorsza /178

Po roku 1650 pieprz wychodzi z mody  /181

Cukier podbija świat /185

Napoje i używki  /187

Woda  /188

Wino  /190

Piwo  /194

Cydr  /197

Późna kariera alkoholu w Europie  /197

Alkoholizm poza Europą  /202

Czekolada, herbata i kawa  /203

Środki stymulujące: sława tytoniu  /212

ROZDZIAŁ IV. ZBYTEK I CODZIENNOŚĆ: MIESZKANIE, UBIÓR I MODA

Domy na świecie  /216

Kosztowne materiały budowlane: kamień i cegła  /217

Inne materiały budowlane: drewno, ziemia, tkaniny   /220

Budownictwo wiejskie w Europie /222

Domy i mieszkania miejskie  /224

Wieś zurbanizowana  /227

Wnętrza  /228

Biedota żyje bez sprzętów  /229

Cywilizacje tradycyjne, czyli wnętrza, które się nie zmieniają  /230

Dwojakie umeblowanie w Chinach  /232

W Czarnej Afryce  /235

Zachód i różnorodność jego mebli /235

Podłogi, ściany, sufity, drzwi i okna  /236

Kominek  /239

Piecyki i piece  /241

Od meblarskiego rzemiosła do próżności nabywców  /242

Liczy się tylko całość  /244

Luksus i komfort  /247

Stroje i moda  /248

Gdyby społeczeństwa nie były mobilne  /249

Gdyby wszyscy byli biedni  /250

Europa, czyli szaleństwo mody  /252

Czy moda jest płocha?  /256

Dwa słowa na temat geografii tkanin  /258

Moda w szerokim sensie słowa i jej oscylacje o długim trwaniu  /260

Co z tego wynika  /264

ROZDZIAŁ V. ROZPRZESTRZENIANIE SIĘ TECHNIK: ŹRÓDŁA ENERGII I METALURGIA

Problem zasadniczy: źródła energii /267

Człowiek jako silnik  /268

Zwierzęta robocze  /270

Silniki wodne i wiatraki /280

Żagiel we flotach europejskich  /285

Drewno, powszednie źródło energii  /286

Węgiel kamienny  /291

Zakończenie  /293

Żelazo: ubogi krewny /294

Na początku, poza Chinami, metalurgia prymitywna  /296

Postępy od XI do XV wieku w Styrii i w Delfinacie  /298

Wczesne skupiska przemysłowe /300

Kilka liczb  /301

Inne metale  /302

ROZDZIAŁ VI. REWOLUCJE I ZAPÓŹNIENIE TECHNICZNE

Trzy wielkie innowacje techniczne  /303

Pochodzenie prochu strzelniczego /303

Artyleria ruchoma /305

Artyleria okrętowa  /306

Arkebuzy, muszkiety, fuzje  /307

Produkcja i budżet  /308

Artyleria w skali światowej /310

Od papieru do druku  /312

Wynalazek ruchomej czcionki  /313

Druk a historia  /315

Osiągnięcie Zachodu: żegluga dalekomorska  /316

Floty Starego Świata  /316

Światowe drogi wodne /318

Prosty problem Atlantyku  /319

Powolność środków transportu  /325

Stałość szlaków /325

Co się działo na drogach  /328

Żegluga śródlądowa  /329

Archaiczność środków transportu: niezmienność i powolność  /330

W Europie /331

Żółwie tempo, niska efektywność/332

Przewoźnicy i transport  /333

Transport jako ograniczenie gospodarki  /337

Wzloty i upadki historii techniki  /338

Technika i rolnictwo  /338

Technika sama w sobie  /339

ROZDZIAŁ VII. PIENIĄDZ

Gospodarki i pieniądze niedoskonałe  /347

Pieniądze prymitywne  /347

Handel wymienny w gospodarkach pieniężnych  /350

Poza Europą: narodziny gospodarek pieniężnych i pieniądza metalowego  /352

W Japonii i w imperium tureckim  /353

Indie  /354

Chiny  /356

Niektóre reguły gry pieniężnej /360

Rywalizacja między kruszcami  /361

Ucieczka pieniądza, oszczędzanie, tezauryzacja  /364

Pieniądz obrachunkowy  /366

Zasoby kruszców i tempo obiegu pieniądza  /368

Poza gospodarką rynkową  / 370

Pieniądz papierowy i narzędzia kredytu /371

Stare praktyki  /372

Pieniądz i kredyt  /374

Lekcja Schumpetera: wszystko jest pieniądzem, wszystko jest kredytem  /376

Pieniądz i kredyt stanowią język  /377

ROZDZIAŁ VIII. MIASTA

Miasto jako takie  /379

Miasta najmniejsze i największe  /380

Wciąż nieokreślony podział pracy  /383

Miasto i przybysze, zwłaszcza biedacy  /387

Patriotyzm lokalny miast  /389

Na Zachodzie: miasta, artyleria i pojazdy  /394

Geografia miast i ich powiązania  /395

Hierarchie miast  /399

Miasta i cywilizacje: przypadek islamu  /401

Oryginalność miast Zachodu  / 403

Wolne światy  /403

Nowoczesność miast  /405

Czy formy miejskie Zachodu przyjęły jakiś model?  /407

Rozmaite drogi ewolucji  /411

Wielkie miasta  /414

Odpowiedzialność ponoszą państwa  /415

Do czego służą?  / 417

Światy w nierównowadze  /417

Neapol od pałacu królewskiego do Mercato  /419

Petersburg w roku 1790  /421

Podróż przedostatnia: Pekin  /426

Londyn od Elżbiety do Jerzego III  /432

Urbanizacja, zapowiedź nowego człowieka  /438

Zakończenie  /440

Przypisy  /455

Spis map i wykresów w tekście  /487

Spis ilustracji  /488

Indeks nazwisk  /491

Indeks nazw geograficznych i etnicznych  /507

 

Gry wymiany. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, tom 2

Autor: Fernand Braudel

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 608

Oprawa: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Seria: Rodowody Cywilizacji (CERAM)

Uwagi – okładka  z lekkimi zatarciami, brzegi stron nieznacznie przykurzone

 

Spis treści:

Wstęp  /13

ROZDZIAŁ I. NARZĘDZIA WYMIANY

Europa: tryby wymiany na poziomie niskim  /19

Zwyczaje targi, podobne dzisiejszym  /19

Miasta i targi  /21

Targów jest coraz więcej i są one coraz bardziej wyspecjalizowane  /22

Konieczna jest interwencja miasta  /26

Przypadek Londynu  /29

Najlepiej byłoby policzyć  /31

Prawda w wydaniu angielskim, prawda w wydaniu europejskim /37

Targi i rynki: rynek pracy /38

Rynek jest ruchomą granicą  /43

Poniżej rynku  /45

Sklepy  /47

Rozwój specjalizacji i hierarchizacji  /52

Sklepy podbijają świat  /53

Przyczyny rozwoju  /55

Wszędobylska działalność handlarzy wędrownych   /58

Czy handel wędrowny jest zjawiskiem przestarzałym?  /62

Europa: tryby wymiany na poziomie wysokim  /64

Jarmarki, narzędzia stare, lecz nieustannie unowocześniane /65

Miasta świętujące  /68

Rozwój jarmarków  /70

Jarmarki i obiegi /73

Schyłek jarmarków  /74

Przechowalnie, składy, magazyny, spichlerze  /76

Giełdy  /78

Amsterdamski rynek papierów wartościowych  /82

W Londynie wszystko zaczyna się od nowa  /86

Czy warto jechać aż do Paryża  /91

Giełdy i pieniądze  /93

Świat poza Europą /95

Targi i sklepy są wszędzie  /95

Zmienna powierzchnia podstawowych obszarów targowych /100

Świat handlarzy wędrownych czy wielkich kupców? 

Hinduscy bankierzy /104

Chociaż giełd jest mało, istnieją jarmarki  /105

A więc Europa na równej stopie z resztą świata? /111

Końcowe hipotezy  /112

ROZDZIAŁ II. GOSPODARKA WOBEC RYNKÓW

Kupcy i obiegi handlowe  /116

Wyjazdy i powroty  /117

Obiegi i weksle  /119

Bez zamknięcia obiegu nie ma operacji /120

Trudne powroty  /122

Współpraca handlowa  /125

Sieci powiązań, szachownica, którą tworzą i sposoby ich zdobywania /129

Ormianie i Żydzi  /131

Portugalczycy i Ameryka hiszpańska w latach 1580-1640  /135

Sieci handlowe, ich konflikty i zanikanie /137

Zwycięskie mniejszości  /140

Handlowa wartość dodatkowa. Podaż i popyt  /142

Handlowa wartość dodatkowa /142

Popyt i podaż: primum mobile  /147

Popyt  /150

Podaż  /153

Rynki mają własną geografię  /157

Przestrzeń własna firmy  /157

Przestrzenie miejskie /161

Rynki surowcowe  /164

Metale szlachetne  /168

Gospodarki krajowe i bilans handlowy  /176

Bilans handlowy  /176

Liczby, które należy zinterpretować  /179

Francja i Anglia przed i po roku 1700 /180

Anglia i Portugalia  /182

Europa Wschodnia, Europa Zachodnia  /185

Bilanse globalne  /187

Indie i Chiny  /191

Określić miejsce rynku  /194

Samoregulujący się rynek /195

Poprzez wieki  /196

Czasy współczesne  /200

ROZDZIAŁ III. PRODUKCJA, CZYLI KAPITALIZM U INNYCH

Kapitał, kapitalista, kapitalizm /203

Słowo "kapitał" /203

Kapitalista i kapitaliści  /206

Kapitalizm: słowo, które pojawiło się całkiem niedawno  /208

Rzeczywistość kapitalizmu  /210

Kapitał trwały i kapitał obrotowy /212

Kapitał schwytany w sieć obliczeń  /213

Korzyści jakie płyną z analizy wycinkowej /217

Pieniądz i ziemia  /219

Wstępne warunki kapitalizmu  /220

Liczebność, bezwład, zdolność produkcyjna chłopskich mas  /222

Nędza i kwestia przeżycia  /223

Długie trwanie nie wyklucza przemian  /224

W Europie Zachodniej ustrój senioralny nie umarł  /226

W Montaldeo  /230

Przekroczyć zapory /232

Strefy marginesu w środku Euroy  /233

Kapitalizm i wtórne poddaństwo  /233

Kapitalizm i amerykańskie plantacje  /238

Plantacje na Jamajce  /243

Powrót do serca Europy  /245

Okolice Paryża: Brie w czasach Ludwika XIV  /247

Wenecja i jej Terra Ferma  /249

Dziwny przypadek wsi rzymskiej z początków XIX wieku  /251

Toskańskie poderi  /254

Strefy przodujące są w mniejszości  /255

Przypadek Francji  /256

Kapitalizm i protoprzemysł  /259

Poczwórny model  /259

Czy schemat Bourgina można stosować jedynie w odniesieniu do Europy?  /263

Rolnictwo z przemysłem rozwieść się nie mogą  /265

Przemysł opatrznościowy  /267

Zmienne lokalizacje  /268

Ze wsi do miasta i z miasta na wieś  /270

Czy istniały przemysły wiodące?  /272

Kupcy i cechy  /274

Verlagssystem  /276

Verlagssystem w Niemczech /280

Kopalnie i kapitalizm przemysłowy  /281

Kopalnie Nowego Świata  /284

Sól, żelazo, węgiel  /285

Manufaktury i fabryki  /287

Rodzina Vanrobais w Abbeville  /292

Kapitał i rachunkowość  /294

O zyskach przemysłowych  /297

Prawo Walthera G. Hoffmanna (1955)  /299

Transport i przedsiębiorstwo kapitalistyczne  /303

Transport lądowy  /304

Flota śródlądowa  /309

Na morzu  /315

Prawdy policzalne: kapitał i praca  /322

Bilans jest raczej ujemny  /325

ROZDZIAŁ IV. KAPITALIZM U SIEBIE

Na szczycie kupieckiej społeczności  /327

Kupiecka hierarchia  /328

Specjalizacja pojawia się jedynie u podstawy   /329

Kupiecki sukces /333

Dostawcy funduszy  /336

Kredyt i bank  /340

Pieniądz kryje się lub krąży  /344

Kapitalistyczne decyzje i strategie  /349

Umysłowość kapitalistyczna  /349

Handel dalekosiężny i główna wygrana  /350

Uczyć się, zdobywać informacje  /355 

"Konkurencja bez konkurentów" /360

Monopole w skali międzynarodowej  /364

Nieudana próba stworzenia monopolu: rynek koszenili w roku 1787  /368

Perfidia pieniądza  /370

Wyjątkowe zyski, wyjątkowe terminy  /374

Spółki i kompanie  /379

Spółki: początki ewolucji  /379

Spółki komandytowe  /383

Spółki akcyjne  /384

Niezbyt zaawansowana ewolucja  /387

Wielkie kompanie handlowe mają swoich poprzedników  /388

Reguła trzech  /389

Kompanie angielskie  /392

Kompanie i koniunktury  /395

Kompanie a wolność handlu  /397

I znów trójdzielność  /399

ROZDZIAŁ V. SPOŁECZEŃSTWO, CZYLI "ZBIÓR ZBIORÓW"

Hierarchie społeczne/407

Wielość społeczeństw  /408

Obserwacja wertykalna: ograniczona liczba uprzywilejowanych  /410

Mobilność społeczna  /416

Jak uchwycić zmianę?  /418

Zbieżność koniunktur społecznych w Europie  /420

Teoria Henri Pirenne`a  /421

We Francji: gentry czy szlachta urzędnicza?  /425

Od miasta do państwa: zbytek i ostentacja  /431

Rewolucje i walka klas  /436

Kilka przykładów  /439

Porządek i nieład  /443

Poniżej poziomu zerowego  /445

Wydostać się z piekła  /452

Zaborcze państwo /454

Zadania państwa  /454

Utrzymanie porządku  /456

Wydatki przekraczają wpływy: odwoływanie się do pożyczek  /458

Kastylijskie juros i asienos  /461

Angielska rewolucja finansowa 1688-1756  /463

Budżety, koniunktury i produkt narodowy  /467

Pomówmy o finansach  /471

Poborcy podatkowi z Ferme Generale  /474

Polityka gospodarcza państw: merkantylizm  /479

Formujące się państwo wobec społeczeństwa i kultury  /484

Państwo, gospodarka, kapitalizm  /489

Bywa, że cywilizacje mówią: tak  /490

Uczestnictwo w rozpowszechnianiu kultury: model krajów islamu  /491

Chrześcijaństwo i towar: spór o lichwę  /495

Czy purytanizm oznacza kapitalizm?  /501

Retrospektywna geografia wiele może wyjaśnić  /504

Czy kapitalizm oznacza rozsądek?  /507

Nowy styl życia: florenckie Quattrocento  /512

Inne czasy, inny obraz świata  /514

Kapitalizm poza Europa  /515

Handel dalekosiężny potrafi czynić cuda  /518

Argumentu i intuicje Normana Jacobsa  /526

Rola czynników politycznych, a tym bardziej czynników społecznych  /526

Zakończenie  /532

Przypisy  /535

Spis map i wykresów w tekście  /593

Spis ilustracji  /594

Indeks nazwisk  /597

Indeks nazw geograficznych i etnicznych  /615

 

Czas świata. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, tom 3

Autor: Fernand Braudel

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 642

Oprawa: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Seria: Rodowody Cywilizacji (CERAM)

Uwagi – okładka z lekkimi zatarciami, brzegi stron nieznacznie przykurzone

 

Spis treści:

Wstęp  /13

ROZDZIAŁ I. PODZIAŁY PRZESTRZENI I CZASU

Przestrzeń i gospodarki; gospodarki-światy  /17

Gospodarki-światy  /17

Gospodarki-światy istniały zawsze  /20

Reguły tendencji rozwojowych  /20

Reguła pierwsza: przestrzeń, która zmienia się powoli   /21

Reguła druga: dominujące miasto kapitalistyczne w centrum  /23

Reguła druga (ciąg dalszy): jedno dominujące miasto zastępuje drugie  /26

Reguła druga (ciąg dalszy i zakończenie): mniej lub bardziej pełna dominacja miast  /28

Reguła trzecia: istnieje hierarchia stref  /29

Reguła trzecia (ciąg dalszy): strefy a la Thunen  /31

Reguła trzecia (ciąg dalszy): schemat przestrzenny gospodarki-świata  /32

Reguła trzecia (ciąg dalszy): strefy neutralne?  /34

Reguła trzecia (ciąg dalszy i zakończenie): powłoka i podłoże  /36

Gospodarka-świat: pewien układ wobec innych układów  /37

Porządek ekonomiczny i międzynarodowy podział pracy  /38

Państwo: władza polityczna, władza ekonomiczna  /41

Imperium i gospodarka-świat  /44

Wojna a strefy gospodarki-świata  /47

Społeczeństwa i gospodarka-świat  /51

Lad kulturowy  /54

Użyteczność kategorii gospodarki-świata  /58

Gospodarka-świat wobec podziału czasu  /59

Rytmy koniunktur  /59

Wahania cen i przestrzenie rezonansu  /61

Trend sekularny  /64

Chronologia gospodarek-światów może wiele wyjaśnić  /66

Cykl Kondratiewa i trend sekularny  /68

Czy potrafimy wytłumaczyć długą koniunkturę?  /70

Wczoraj i dziś  /72

ROZDZIAŁ II. DAWNE GOSPODARKI EUROPEJSKIE ZDOMINOWANE PRZEZ MIASTA: PRZED I PO WENECJI

Pierwsza europejska gospodarka-świat  /78

Ekspansja europejska od XI wieku  /78

Gospodarka-świat i dwubiegunowość  /81

Przestrzenie Północy: kariera Brugii  /84

Przestrzenie Północy: rozkwit Hanzy  /86

Drugi biegun Europy: miasta włoskie  /90

Intermedium: jarmarki w Szampanii  /94

Stracona szansa Francji  /98

Późno zdobyta przewaga Wenecji  /100

Genua przeciw Wenecji  /101

Potęga Wenecji  /102

Gospodarka-świat z ośrodkiem w Wenecji  /106

Odpowiedzialność Wenecji  /107

Galere de mercato  /108

Kapitalizm w Wenecji  /110

A praca  /115

Prymat przemysłu?  /117

Zagrożenie ze strony Turcji  /118

Nieoczekiwana świetność Portugalii, czyli od Wenecji do Antwerpii  /120

Wyjaśnienie tradycyjne  /120

Nowe wyjaśnienia  /121

Antwerpia, stolica świata stworzona siłami zewnętrznymi  /125

Etapy wielkości Antwerpii  /127

Pierwszy okres rozkwitu, pierwsze rozczarowanie  /128

Drugi okres powodzenia Antwerpii  /130

Rozwój przemysłu  /131

Oryginalność Antwerpii  /133

Przywróćmy stuleciu Genueńczyków jego wymiar i znaczenie  /136

"Zasłona jałowych gór"  /136

Działać na odległość, poza swoimi granicami  /138

Akrobatyczna gra  /139

Genua sprawuje dyskretne rządy nad Europą  /141

Przyczyny sukcesu Genui  /142

Odwrót Genui  /145

Dalsze losy Genui  /146

Wróćmy do gospodarki-świata  /149

ROZDZIAŁ III. DAWNE GOSPODARKI EUROPEJSKIE ZDOMINOWANE PRZEZ MIASTA: AMSTERDAM

W Zjednoczonych Prowincjach  /151

Niewielki obszar ubogi z natury  /151

Osiągnięcia rolnictwa  /152

Gospodarka miejska na wysokich obrotach  /154

Amsterdam  /155

Mozaika ludnościowa  /158

Przede wszystkim rybołówstwo  /161

Flota Holandii  /162

Czy istnieje państwo Zjednoczonych Prowincji?  /165

Trwałość struktur wewnętrznych  /167

Podatki kontra biedacy  /170

Wobec innych państwo  /172

Królestwo interesów  /175

Podbój Europy,  podbój świata  /176

Sprawy rozstrzygnęły się przed 1585 rokiem  /177

Reszta Europy i kraje Morza Śródziemnego  /180

Holendrzy przeciw Portugalczykom: trzeba zająć pozycje przeciwnika  /180

Spójność w sieci wymiany imperium holenderskiego  /185

Powodzenie w Azji, niepowodzenie w Ameryce  /188

Czas walk i sukcesów  /189

Wielkość i upadek V.O.C.  /191

Co spowodowało schyłek Kompanii w XVIII wieku?  /195

Niepowodzenie w Nowym Świecie granicą niderlandzkim sukcesów  /198

Prymat i kapitalizm  /201

W Amsterdamie o wszystkim rozstrzygają magazyny  /202

Towary i kredyt  /204

Handel komisowy  /206

Racje istnienia akceptu  /208

Podróże pożyczek lub perwersja kapitału  /211

Inna perspektywa: z dala od Amsterdamu  /214

Wokół Bałtyku  /214

Francja przeciw Holandii: nierówna walka  /220

Anglia i Holandia  /223

Wyjście  z Europy: Archipelag Malajski  /226

Czy można uogólniać?  /228

O upadku Amsterdamu  /228

Kryzysy lat 1763, 1772-1773, 1780-1783  /230

Rewolucja batawska  /236

ROZDZIAŁ IV. RYNKI NARODOWE

Jednostki elementarne, jednostki nadrzędne  /241

Gama przestrzeni  /241

Prowincjonalne przestrzenie i rynki  /246

Państwo narodowe - tak, ale rynek narodowy?  /248

Wewnętrzne granice celne  /250

Przeciw apriorycznym definicjom  /253

Gospodarka terytorialna, gospodarka miejska  /255

Liczby i miary  /258

Trzy zmienne i trzy wielkości  /259

Trzy dwuznaczne pojęcia  /263

Rzędy wielkości i korelacje  /264

Dług publiczny i produkt narodowy brutto  /267

Inne stosunki  /267

Od konsumpcji do produktu narodowego brutto  /270

Obliczenia Franka C. Spoonera  /271

Wyraziste ciągłości  /272

Francja ofiarą swego gigantyzmu  /274

Różnorodność i jedność  /275

Szlaki naturalne i sztuczne  /279

Polityka przede wszystkim /281

Nadmiar przestrzeni  /283

Paryż plus Lyon, Lyon plus Paryż  /284

Paryż bierze górę  /288

O historię różnicującą  /293

Za i przeciw linii Rouen-Genewa  /295

Obrzeża morskie i kontynentalne  /296

Miasta "innej" Francji  /303

Wnętrze kraju  /305

Podbój wnętrza za pośrednictwem peryferii  /310

Handlowa przewaga Anglii  /311

Jak Anglia stała się wyspą  /311

Funt szterling  /314

Londyn tworzący rynek międzynarodowy i przezeń stworzony  /321

Jak Anglia stała się Wielką Brytanią  /326

Wielkość Anglii i dług publiczny  /332

Od traktatu w Wersalu (1783) do traktatu Edena (1786)  /335

Statystyka wyjaśnia problem, lecz go nie rozwiązuje  /339

ROZDZIAŁ V. ŚWIAT ZA CZY PRZECIW EUROPIE?

Ameryka, czyli stawka nad stawkami  /343

Ogrom nieprzyjaznej, a jednak sprzyjającej przestrzeni /344

Rynki regionalne czy narodowe?  /345

Etapy zniewolenia  /348

W ślad za Europą  /354

Przeciw Europie  /356

Spór o przemysł  /358

Kolonie angielskie wybierają wolność  /359

Spór o handel i rywalizacja handlowa  /363

Posiadłości hiszpańskie i portugalskie  /367

Nowe spojrzenie na Amerykę hiszpańską  /367

Imperium hiszpańskie zostaje ponownie wzięte w garść  /371

Skarb nad skarbami  /373

Ani feudalizm, ani kapitalizm?  /379

Czarna Afryka w uścisku nie tylko powierzchownym  /383

Tylko Afryka Zachodnia  /384

Kontynent odrębny, ale dostępny  /386

Od wybrzeży w głąb kontynentu  /389

Handel w trójkącie i "terms of trade"  /391

Koniec niewolnictwa  /393

Rosja - przez długi czas samowystarczalna gospodarka-świat  /394

Gospodarka rosyjska szybko staje się niemal samowystarczalna  /394

Silne państwo  /396

W Rosji pogłębia się poddaństwo  /399

Rynek i ludność wiejska  /401

Miasta, które są raczej mieścinami  /404

Gospodarka-świat - tak, ale jaka?  /406

Wynaleźć Syberię  /407

Oznaki słabości i niższości  /411

Cena przenikania Europy  /413

Przypadek imperium tureckiego  /417

Podstawy gospodarki-świata  /418

Miejsce Europy  /421

Świat karawan  /423

Długo chroniona przestrzeń morska  /425

Kupcy w służbie Turków  /429

Upadek gospodarczy i upadek polityczny  /430

Najrozleglejsza spośród gospodarek-światów: Daleki Wschód  /432

Czwarta gospodarka-świat  /435

Indie same dokonują swojego podboju  /435

Złoto i srebro - siła czy słabość?  -438

Wojownicze początki, czyli kupcy nie tacy jak inni  /439

Kantory, faktorie, loże, superkargo  /441

Jak dotrzeć do ukrytego nurtu dziejów Dalekiego Wschodu?  /443

Indyjskie wioski  /444

Rzemieślnicy i przemysł  /448

Rynek krajowy  /454

Ciężar państwa Mongołów  /455

Polityczne i inne przyczyny upadku państwa Mongołów  /457

Regres Indii w XIX wieku  /461

Indie i Chiny włączone w supergospodarkę-świat  /465

Początki Malakki  /467

Nowe ośrodki na Dalekim Wschodzie  /473

Czy można sformułować wnioski?  /475

ROZDZIAŁ VI. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA I WZROST GOSPODARCZY

Użyteczne porównania  /478

Rewolucja: słowo złożone i wieloznaczne  /478

Kraje słabo rozwinięte: spojrzenie z prądem  /481

Aleksandryjski Egipt  /484

Pierwsza europejska rewolucja przemysłowa: konie i młyny w XI, XII i XIII wieku  /485

Zaczątki rewolucji w czasach Agricoli i Leonarda da Vinci  /488

John U. Nef i pierwsza angielska rewolucja przemysłowa 1560-1640  /491

Rewolucja angielska: przegląd sektorów  /494

Czynnik największej wagi: angielskie rolnictwo  /496

Wzrost demograficzny  /501

Technika, warunek konieczny, lecz niewystarczający  /503

Nie pomniejszać rewolucji bawełnianej  /508

Zwycięstwo handlu z całym światem  /511

Wzrost przewozu wewnętrznego  /517

Powolna ewolucja  /522

Przekroczenie rewolucji przemysłowej  /523

Różne wzrosty  /523

Jak wytłumaczyć wzrost?  /525

Wzrost gospodarczy a podział pracy   /526

Podział pracy: zmierzch putting out system  /527

Przemysłowcy  /529

Sektorowe podziały angielskiego społeczeństwa  /531

Podział pracy i geografia Anglii  /533

Finanse i kapitalizm  /535

Jak ocenić rolę koniunktury?  /542

Postęp materialny i poziom życia  /550

Tytułem wniosków: rzeczywistości historyczne i rzeczywistości współczesne  /553

Długie trwanie  /554

Wszechogarniające społeczeństwo  /557

Czy kapitalizm zdoła przeżyć?  /560

Żeby już naprawdę skończyć: kapitalizm wobec gospodarki rynkowej  /563

Przypisy  /568

Spis map i wykresów w tekście  /625

Spis ilustracji  /627

Indeks nazwisk  /631

Indeks nazw geograficznych i etnicznych  /647