Kultura malajska

Autor: Tadeusz Szczerbowski

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 272

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Obszerna rozprawa stanowi kolejny tom serii lingwistyczno-kulturowej profesora Tadeusza Szczerbowskiego poświęconej ludom Oceanii i Azji południowo-wschodniej. Adresowana jest do badaczy kultury, języków, sztuki, religii tego regionu, a także szerszego kręgu czytelników. 

(opis wydawcy)

Spis treści:

1. Wstęp  /5

Pochodzenie wyrazu Melayu  /6

Dunia Melayu  /8

Nusantara  /10

Malajowie  /10

Skąd przybyli Malajowie?  /13

2. Język malajski  /14

Okresy rozwoju języka malajskiego  /14

• Język staromalajski (685-1500)  /14
• Język wczesnonowomalajski (1500 - ok. 1850)  /17
• Język późnonowomalajski (ok. 1850 - 1957(  /18
• Współczesny język malajski (od 1957)  /18

Kontakty językowe i kulturowe Malajów /19

• Zapożyczenia indyjskie  /20
• Zapożyczenia chińskie  /21
• Zapożyczenia arabskie  /23
• Zapożyczenia portugalskie  /24
• Zapożyczenia tamilskie  /26
• Zapożyczenia z hindi  /27
• Zapożyczenia perskie  /27
• Zapożyczenia holenderskie /28
• Zapożyczenia angielskie  /28
• Zapożyczenia jawajskie /28
• Zapożyczenia z języka malajskiego w polszczyźnie  /29

Język potoczny (bahasa bahasan)  /30

Język dworski  /31

Nazwy osobowe Malajów  /33

3. Tradycyjny porządek społeczno-prawny Malajów  /34

Kampung  /34

Negeri  /37

System sprawowania rządów w sułtanacie Malakki /38

Prawo zwyczajowe (adat)  /39

Prawo zwyczajowe a muzułmańskie  /40

Inskrypcja kamienna z 1303 roku (batu bersurat Terengganu)  /40

Kodeks Malakki z XV wieku  /42

99 praw Peraku (Undang-Undang 99 Perak)  /42

Dakwah vs. minah karan  /43

4. Malajska animistyczna koncepcja duszy  /45

Semangat (dusza) /45

Semangat padi (dusza ryżu)  /48

Semangat a mana  /57

Semangat jako słowo kluczowe  /58

5. Magia malajska  /60

Bomoh  /61

Hantu  /65

Tabu (pantang)  /67

Magia miłości  /68

6. Kultura osobista Malajów  /74

Budi jako klucz do zrozumienia kultury malajskiej  /75

• Akal  /76
• Bahasa (pekerti) /76
• Bicara  /77
• Daya  /77
• Hati  /77
• Podsumowanie   /78

Formy powitania  /79

Uścisk dłoni  /81

Odwiedziny  /82

Sposoby zwracania się do innych  /83

Funkcje nazw pokrewieństwa  /86

Tytułowanie Malajów  /89

Dalsze uwagi o etykiecie malajskiej  /90

7. Dom i rodzina  /92

Tradycyjny dom malajski  /92

Błogosławiony stan  /96

Niemowlęctwo  /97

Dzieciństwo  /99

Zaręczyny  /99

Ślub  /100

• Malowanie henną  /101
• Golenie czoła  /102
• Procesja  /102
• Uroczyste siedzenie  /103
• Rytualna kąpiel siódmego dnia /104

Bycie w sile wieku  /104

Choroba i śmierć  /105

8. Strój i broń Malajów  /106

Baju Melayu  /106

Baju kurung  /106

Keris i inne rodzaje broni  /109

9. Gry, zabawy i sztuka walki Malajów  /112

Sepak raga  /112

Layang-layang  /113

Gasing  /115

Sabung ayam  /115

Malajska sztuka walki (Silat Seni Gayung)  /117

10. Symbolika kultury malajskiej  /120

Bagiewnik białopierśny (ruak-ruak)  /122

Biały (putih) - czarny (hitam)  /123

Choroba (penyakit)  /124

Dłoń (tapak tangan)  /124

Dni tygodnia (hari dalam seminggu)  /124

Kamień (batu)  /124

Kanczyl (pelanduk)  /125

Koń (kuda)  /126

Kordylina (senjuang)  /127

Kot (kucing)  /127

Koza (kambing)  /128

Krokodyl (buaya)  /129

Krowa (lembu)  /130

Łódź (perahu)  /131

Motyl (rama-rama)  /131

Osioł (keldai)  /132

Pies (anjing)  /132

Powieka (kelopak mata)  /133

Prawy (kanan) - lewy (kiri)  /133

Pszczoła (lebah)  /134

Ptak (burubg)  /134

Słodka krew (darah manis)  /134

Słoń (gajah)  /134

Sowa (burung hantu)  /136

Tygrys (harimau)  /137

Waran (biawak)  /138

Ząb (gigi)  /138

11. Malajskie środki komunikacji społecznej  /139

Wayang kulit /139

Makyung  /140

Bangswan  /141

Dikir barat  /142

Menora  /142

Taniec  /142

Instrumenty muzyczne  /143

Prasa  /144

Literatura  /147

• Skryba Ibrahim  /147
• Kanon literacki  /150
• Teoria literatury  /151
• Tradycyjne formy poetyckie  /152
• Sulalat al-Salatin  /155
• Hikayat Hang Tuah (Powieść o Hang Tuahu)  /156
• Syair Perang Mengkassar /157
• Kultowe powieści /158
• Literatura dla dzieci  /158

Upin & Ipin  /160

Film  /162

• Pontianak Harum Sundal Malam  /163
• Susuk  /164
• Cenzura filmowa  /165

12. Zakończenie  /167

Bibliografia  /171

ANEKS /198

Dzieje Malajów - chronologia wydarzeń  /198

Badacze języka i kultury malajskiej  /207

Wymowa malajska  /211

Tabela synoptyczna odpowiedniości między literą a głoską  /235

Zarys gramatyki malajskiej  /238

1. Słowotwórstwo  /238

• Reduplikacja  /238
• Podstawowe znaczenie przedrostków  /240
• Podstawowe znaczenie przyrostków  /241
• Podstawowe znaczenie połączeń przedrostków z przyrostkami  /241

2. Części mowy (golongan kata)  /242

• Rzeczownik  .242
• Czasownik  /243
• Przymiotnik  /244
• Funkor  /244

3. Klasyfikatory  /246

4. Podstawowe konstrukcje zdaniowe  /246

5. Negacja  /247

6. Pytania  /247

7. Szyk wyrazów w zdaniu  /248

8. Składnia zdania złożonego  /249

Indeks ogólny  /251

Spis ilustracji  /262