Kult św. Wojciecha na ziemiach polskich w świetle przedtrydenckich ksiąg liturgicznych

Autor: ks. Wojciech Danielski

Rok wydania: 1997

Liczba stron: 409

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria: Prace Wydziału Teologicznego nr 117

Uwaga! delikatnie przykurzone brzegi, nieznacznie zagięta okładka

"Problem główny opracowania ks. Danielskiego, wykonanego z naukową predylekcją, sprowadza się nie tylko do ustalenia bogatej łacińskiej twórczości liturgicznej o św. Wojciechu w Polsce i krajach ościennych, ale przede wszystkim do odczytania roli kultu tego Męczennika przez polskie elity kościelne i państwowe z epoki Piastów przy budowie i obronie odrębności kościelnej i państwowej, której symbolem stała się metropolia gnieźnieńska, erygowana w roku 1000 przy grobie pierwszego Patrona Polski przez Ottona III i Bolesława Chrobrego".

(prof. dr hab. J.J. Kopeć CP)

Spis treści:

Milenium męczeństwa św. Wojciecha-Adalberta (997-1997)  /5

The millennium od St Adalbert`s martyrdom (997-1997)  /7

Tausend Jahre Martyrium des hl. Adalbert (997-1997)  /9

Jerzy Józef Kopeć CP - Święty Wojciech patronem duchowej jedności Europy. Przedmowa  /11

Wykaz skrótów  /21

 Wstęp  /23

Rozdział I. Święta ku czci św. Wojciecha

I. Święto Natalis s. Adalberti  /40

1. Uroczystość św. Wojciecha i św. Jerzego do 1420 roku  /42

2. Dzień św. Wojciecha (23 kwietnia) po 1420 roku  /47

3. Problem obchodzenia uroczystości w niedzielę  /52

II. Święto Translatio s. Adalberti  /55

1. Trzy tradycje daty święta  /56

2. Zasięg i obchody święta według tradycji gnieźnieńskiej  /59

3. Święto według tradycji czeskiej i węgierskiej na ziemiach polskich  /62

Rozdział II. Formularze mszalne ku czci św. Wojciecha

I. Elementy liturgii mszalnej ku czci św. Wojciecha  /67

II. Modlitwy mszalne ku czci św. Wojciecha  /72

A. Okres tworzenia - do końca XIV wieku  /74

B. Okres rozwoju - do początku XVI wieku  /82

C. Teksty w środowiskach zakonnych od połowy XIII wieku   /92

D. Ustalenie tekstów w XVI wieku  /101

III. Biblijne czytania mszalne w uroczystości św. Wojciecha  /107

A. Lekcje mszalne  /110

B. Ewangelie mszalne  /118

IV. Śpiewy formularzy mszalnych ku czci św. Wojciecha  /126

A. Antyfony mszalne święta Natalis  /128

B. Antyfony mszalne święta Translatio  /131

C. Śpiewy międzylekcyjne  /134

V. Sekwencje mszalne ku czci św. Wojciecha  /141

VI. Błogosławieństwo biskupie w dzień św. Wojciecha  /161

Rozdział III. Oficja brewiarzowe ku czci św. Wojciecha  

I. Rozwój oficjum o św. Wojciechu  /166

A. Przedtrydenckie oficjum o Świętym  /166

B. Zakres wykorzystania Commune Martyris  /171

C. Teksty oficjum zależne od tekstów mszalnych  /177

II. Oficja rymowane ku czci św. Wojciecha  /182

A. Oficjum święta Natalis  /186

1. Początki tekstów rymowanych  /186

2. Pełne oficjum rymowane w Krakowie w końcu XIII wieku  /189

3. Drugie oficjum krakowskie w początku XIV wieku  /196

4. Ewolucja oficjum i jego rozpowszechnienie w Polsce  /202

5. Oficjum wrocławskie  /204

6. Oficjum u paulinów  /209

B. Oficjum święta Translatio  /211

1. Rozszerzone oficjum krakowskie  /211

2. Oficjum w innych diecezjach  /219

III. Hymny brewiarzowe ku czci św. Wojciecha /225

IV. Legendy brewiarzowe o św. Wojciechu  /236

A. Legendy w brewiarzach wrocławskich  /239

B. Legendy w brewiarzach krakowskich  /246

C. Legendy w brewiarzach innych diecezji polskich  /250

D. Legendy niezależne od diecezjalnych w XV wieku  /255

E. Nowe tekst legend w XVI wieku /260

Rozdział IV. Wotywne formy kultu liturgicznego św. Wojciecha jako patrona  

1. Formularze i oficja wotywne  /271

2. Sufragia w mszale i brewiarzu  /276

3. Wezwanie w Litanii do Wszystkich Świętych  /282

Rozdział V. Polskie ośrodki twórczości liturgicznej i ich stosunek do kultu św. Wojciecha  

1. Twórczość liturgiczna  w Polsce w świetle badań nad tekstami ku czci św. Wojciecha  /289

A. Okres kształtowania - do końca XIV wieku /289

B. Okres rozwoju - do początku XVI wieku /294

C. Stabilizacja /298

D. Proprium Poloniae z 1596 i 1605 roku  /300

2. Zasięg i przesunięcia akcentów w ideologii kultu św. Wojciecha w świetle analizy twórczości liturgicznej  /304

A. Kult św. Wojciecha jako misjonarza - do połowy XIII wieku  /304

B. Kult św. Wojciecha jako "szafarza korony królewskiej" - do końca XIV wieku  /309

C. Kult św. Wojciecha jako patrona-obrońcy państwa a prymasostwo arcybiskupów gnieźnieńskich /314

3. Twórczość polska a treść kultu św. Wojciecha w Czechach i na Węgrzech /320

Zakończenie  /325

Aneks

Wykaz incypitów tekstów liturgicznych /327

Wykaz źródeł i opracowań /339

Ilustracje /367

Contents /399

Inhalt /403