Księża dla władzy groźni. Duchowni współpracujący z opozycją (1976–1989)

Redakcja: Rafał Łatka

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 328

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka posiada nieznaczne zarysowania

Przekazywane dzieło jest kontynuacją podjętych wcześniej rozważań – w roku 2019 ukazał się tom I książki. W publikacji znalazły się teksty w różnorodny sposób ujmujące zagadnienie współpracy duchowieństwa z opozycją. Zaprezentowano w niej sylwetki poszczególnych kapłanów, opisy parafii, a także portrety zbiorowe.                

Sytuacja duchownych, których komunistyczne władze nazywały ,,księżmi negatywnymi” ze względu na ich współpracę z opozycją oraz otwarcie wyrażany sprzeciw wobec ówczesnych rządów, była skomplikowana. Wynikało to z faktu, że nie tylko dygnitarze partyjni negatywnie oceniali ich działalność, ale zdarzało się również, że czynili tak ich kościelni zwierzchnicy lub inni duchowni pracujący w tej samej diecezji. Władze PRL zaangażowanie opozycyjne duchowieństwa traktowały jako niezwykle groźny przejaw kooperacji między Kościołem a środowiskami „antysocjalistycznymi”. Z tego względu przy pomocy przede wszystkim aparatu represji prowadziły aktywne działania mające na celu zmuszenie osób konsekrowanych do zaniechania tego typu współpracy. Katalog represji był niezwykle szeroki, od inwigilacji i tzw. rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych po zastraszanie i przemoc fizyczną uznawane za przestępstwa także w świetle PRL-owskiego prawa. Najbardziej znanym przykładem zbrodniczych działań aparatu bezpieczeństwa było oczywiście zamordowanie ks. Jerzego Popiełuszki.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp - Rafał Łatka  /7 

BISKUPI WOBEC WSPÓŁPRACY DUCHOWIEŃSTWA Z OPOZYCJĄ  

Rafał Łatka - Niełatwe relacje kard. Franciszka Macharskiego z duchownymi współpracującymi z opozycją (13 XII 1981-1989) – zarys zagadnienia  /13 

Zbigniew Bereszyński - Ksiądz biskup Antoni Adamiuk – kapelan regionalnej „Solidarności” opolskiej  /38 

PORTRETY ZBIOROWE 

Monika Wiśniewska - „Stosunki między władzami stolicy i Kościołem warszawskim powinny stanowić przykład dla kraju”. Duchowieństwo wobec opozycji politycznej w świetle akt stołecznego aparatu wyznaniowego 1981-1989    /67 

Krzysztof Sychowicz - Współpraca duchownych rzymskokatolickich z NSZZ „Solidarność” na terenie Polski północno-wschodniej (1980-1989)  /86 

Krzysztof Andrzej Kierski - Duchowieństwo diecezji warmińskiej wobec opozycji solidarnościowej na Warmii i Mazurach (VII 1980 - 13 XII 1981 r.)  /102 

Bartłomiej Perlak - Duchowni niosący pomoc przeciwnikom systemu internowanym w okresie stanu wojennego – na przykładzie Dolnego Śląska i Opolszczyzny /129 

DUSZPASTERSTWA

Marcin Tunak - Środowisko Lasek wobec opozycji antysystemowej w latach 1976-1989 i rola rektora kościoła św. Marcina w Warszawie we wsparciu dla działaczy KOR i „Solidarności”  /149 

Zbigniew Stanuch - Duszpasterstwo Ludzi Pracy przy kościele pw. św. Stanisława Kostki w Szczecinie w latach osiemdziesiątych XX wieku  /176

SYLWETKI

Elżbieta Wojcieszyk - „Manifestował negatywny stosunek do ustroju socjalistycznego”. Ksiądz Jerzy Nowaczyk - duszpasterz z Zielonej Góry  /195 

Łucja Marek - „Zobowiązany do walki o polskość”. Księdza Adolfa Chojnackiego motywacje i działania  /209 

Jarosław Durka - Działalność opozycyjna ks. Mariana Gołąbka – proboszcza parafii w Niegardowie i w Sokolnikach   /234 

Józef Marecki - Patriotyczna działalność o. Ryszarda Ślebody OFMCap     /257 

Leszek Zygner - Ksiądz Tadeusz Łebkowski - duszpasterz środowisk opozycyjnych diecezji płockiej     /274 

Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki - Duchowy przywódca młodzieży włoszczowskiej – ks. Marek Łabuda   /297 

Wykaz skrótów   / 313 

Indeks osób    /316