Kruche życia po obu stronach Sanu. Wspomnienia ostatniego pokolenia świadków II wojny światowej i powojnia

Redakcja: Magdalena Lubańska

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 290

Okładka: miękka 

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Książka porusza zagadnienia mało obecne w historiografii, pisanej na ogół z perspektywy historii narodowych. Autorzy i autorki, opisując życie na polsko-ukraińskim pograniczu, odsłaniają mechanizmy prowadzące do załamania przedwojennego ładu społecznego oraz przyglądają się stosowanym przez lokalną ludność strategiom przetrwania, które polegały między innymi na posługiwaniu się tożsamością etniczną w sposób zmienny, zależny od okoliczności. Książka oferuje wielowymiarowy wgląd w dynamikę relacji społecznych w ówczesnej wsi, z uwzględnieniem sytuacji kobiet i dzieci oraz postaw wobec ludności cywilnej wśród partyzantów należących do różnych formacji. Dużo uwagi poświęcono sytuacji świadkowania przemocy przez ówczesne dzieci i specyfiki osadzonej w tych doświadczeniach pamięci. W książce mówi się też o tym, jak mieszkańcy tego regionu obecnie postrzegają swoją lokalną tożsamość i jaką rolę w procesie pamiętania i uobecniania przeszłości odgrywa ich otoczenie materialne.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Magdalena Lubańska - Antropologia wojny i powojnia w perspektywie oddolnej. Wprowadzenie  /7

 Zuzanna Newber - „To mam na oczach…” – dziecięce świadkowanie (po)wojennym wydarzeniom /33

Paweł Godziuk - Lagier. Wspomnienia o zamieszkiwaniu w sąsiedztwie ludobójstwa /51

Zuzanna Deptuła - Sąsiedztwo, relacje wzajemności i granice wspólnoty w okresie II wojny światowej i powojnia na przykładzie wsi Manasterz  /79

Zofia Brola - Życie religijne społeczności mieszanych obrządkowo we wspomnieniach mieszkańców powiatów jarosławskiego i przeworskiego  /103

Piotr Przybysz - Antropologiczny wgląd w narracje o kobiecym doświadczeniu wojny i powojnia na podkarpackich wsiach Iga Kondraciuk /129„Tacy właśnie nocni ludzie” – działalność partyzantów i jej reperkusje w pamięci mieszkańców Surmaczówki i Zapałowa   /157

Olga Załęska - "No niech tak będzie – no tera już jestem Polka, ale byłam Ukrainką”. Społeczne konteksty kształtowania tożsamości narodowej na Podkarpaciu w okresie PRL    /183

Igor Fedorowicz - Cerkiew zapamiętana. Wyobrażenia o dziedzictwie i tożsamości wśród mieszkańców Leżachowa  /209

Mikołaj J. Witkowski - "Ziemia jest jedna”. Antropologiczne studium procesów tworzących idiomy leżachowskiego cmentarza   /247

Summaries  /281