Kronika węgiersko-polska

Autor: Ryszard Grzesik

Rok wydania: 1999

Liczba stron: 252

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

"Jaka jest więc wartość źródłowa Kroniki węgiersko-polskiej? Wydaję się, że przekazuje ona świadomość historyczną dworu Arpadów z początków XIII w. Opowiada, co w tym czasie sądzono o własnej historii i o dziejach sąsiednich państw, zwłaszcza Polski. Cenne są zawarte w niej podania, osnute wokół rzeczywistych, choć nie zawsze dobrze zinterpretowanych wydarzeń. Można ją zatem spokojnie wykorzystywać w badaniach nad faktografią z XI w., pod warunkiem, że rozumie się prawidła rządzące tradycją utrzymującą się na dworze."

(fragment Podsumowania)

Spis treści: 

Wstęp /5

Rozdział I
RĘKOPISY KRONIKI WĘGIERSKO-POLSKIEJ /21

1. Kodeks Zamoyskich /21
2. Kodeks Sędziwoja z Czechła /22
3. Zaginiony kodeks nr 83 z Biblioteki Krasińskich, zwany "Rocznikiem Krasińskich" /24
4. Kodeks I 818 Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich /25
5. Kodeks II 1944 Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich /25
6. Wnioski /26

1. Kronika węgiersko-polska polską przeróbką żywotu św. Stefana napisanego przez biskupa Hartwika /27
   A. Węgierska hagiografia św. Stefana z przełomu XI i XII wieku /28
   B. Podstawa Kroniki: Legenda większa czy Hartwik? /32
   Argumenty treściowe /32
   Argumenty tekstowe /34
   C. Wykorzystanie Legendy Hartwika przez Kronikę /35
   D. Czy podstawa rękopisów M1, V2 Legendy Hartwika mogła być podstawą Kroniki? /40
   E. Legenda Hartwika a archetyp Kroniki węgiersko-polskiej /45
   F. Miejsce Kroniki węgiersko-polskiej wśród w hagiografii św. Stefana /50
2. Miejsce Kroniki węgiersko-polskiej wśród węgierskiego dziejopisarstwa średniowiecznego /51
   A. Rozwój dziejopisarstwa węgierskiego do XIV wieku - przegląd badań /54
   B. Czy Kronika węgiersko-polska wykorzystywała podstawę dziejopisarstwa węgierskiego? /55
3. Męczeństwo jedenastu tysięcu dziewic węgierską wersją Pasji Regnate Domino /76
4. Kim był Kazimierz, zamordowany król Chorwacji? /82
5. Kronika węgiersko-polska świadectwem mentalności dworu węgierskiego /90

1. Wzmianka o poselstwie po koronę w Vita maior sancti Stanislai /98
2. Motywy Adelajdy i poselstwa po koronę w rocznikach polskich /102
   A. Rocznik kamieniecki /103
   B. Rocznik cystersów henrykowskich /107
   C. Rocznik śląski kompilowany /108
   D. Rocznik Krasińskich /112
   E. Młodsza annalistyka małopolska /114
   F. Rocznik świętokrzyski nowy (mansjonarzy krakowskich) /118
   G. Opowiadanie o Adelajdzie i o poselstwie po koronę w rocznikach polskich /120
   H. Motywy Adelajdy i poselstwa po koronę w Kronice książąt polskich /122
3. Wątki Kroniki węgiersko-polskiej u Jana Długosza /125
4. Hunowie i Attyla w interpolacji słowiańskiej Kroniki Wielkopolskiej /128
5. Znajomość Kroniki węgiersko-polskiej w średniowiecznej Polsce /129

1. Adelajda, rzekoma księżniczka polska na tronie węgierskim /131
   A. Przegląd badań nad Adelajdą /131
   B. Kim była żona Gejzy w świetle przekazów źródłowych /133
2. Nieudane polskie poselstwo po koronę /136
   A. Przegląd badań /136
   B. Polskie i węgierskie starania o koronę w Rzymie /141
   C. Dramatis personae /146
   Astryk /146
   Lambert /152
   Papież Leon /154
   D. Pokój polsko-węgierski /155
   E. Koronacja św. Stefana /157
   F. Polsko-węgierska rywalizacja o koronę i jej finał /162
3. Kronika węgiersko-polska a rzeczywistość X-XI wieku /163

1. Bohaterowie Kroniki węgiersko-polskiej /166
   A. Attyla, rycerski król Węgrów /166
   B. Św. Stefan - pierwszy święty węgierski /172
   C. Bolesław - rycerski książę Polski /176
   D. Św. Władysław - świątobliwy następca św. Stefana /177
   E. Inni bohaterowie Kroniki węgiersko-polskiej /178
   F. Społeczeństwo Kroniki węgiersko-polskiej /182
2. Sfera sakralna w Kronice węgiersko-polskiej /182
   A. Kronikarza wizja Boga i świętych /182
   B. Kościół w Kronice węgiersko-polskiej /185
   C. Myśl religijna Kroniki węgiersko-polskiej /189
3. Elementy narracji historycznej w Kronice /190
   A. Czas w Kronice węgiersko-polskiej /190
   B. Przestrzeń w Kronice węgiersko-polskiej /196
   C. Wykład historii w Kronice węgiersko-polskiej /206
4. Czas, miejsce i środowisko powstania Kroniki węgiersko-polskiej /208