Kresowe rezydencje t. 3 Województwo białostockie (część wschodnia) Zamki, pałace i dwory na dawnych ziemiach wschodnich II RP

Autor: Grzegorz Rąkowski

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 568

Okładka: twarda

Format: 24,5 cm x 33,00 cm

Seria: Kresowe rezydencje

W trzecim tomie Kresowych rezydencji przedstawiono ponad 150 miejscowości z zespołami rezydencjalnymi położonych na terenie przedwojennych województw poleskiego i białostockiego – w jego wschodniej części, która po II wojnie światowej pozostała za wschodnią granicą Polski, czyli na Grodzieńszczyźnie. Jest to zaledwie około 15 procent dawnych siedzib ziemiańskich, które znajdowały się na tym terenie do II wojny światowej, ale warto pamiętać, że jedynie w połowie opisanych dawnych majątków zachowały się obiekty główne, czyli dwory, pałace czy zamki.

Niezbyt żyzne, piaszczysto-kamieniste lub bagniste ziemie obu zaprezentowanych w tomie kresowych krain nie sprzyjały powstawaniu potężnych fortun i wspaniałych rezydencji. Wśród tych stosunkowo nielicznych, bardziej okazałych, które zachowały się do naszych czasów, wyróżniają się pałace Wołłowiczów w Świacku Wielkim, Sapiehów w Różanie, Pusłowskich w Kosowie-Mereczowszczyźnie, Potockich w Wysokiem Litewskim i Butrymowiczów w Pińsku. Na uwagę zasługują także dwa zamki królewskie w nadniemeńskim Grodnie, uważanym niegdyś za nieoficjalną trzecią stolicę Rzeczypospolitej.

Z obu regionami związane były znane i wybitne postaci historyczne, literaci i artyści, po których zachowały się skromne na ogół dwory i dworki bądź ich pozostałości. Należą do nich m.in. nasi bohaterowie narodowi Tadeusz Kościuszko i Romuald Traugutt, klasycy literatury polskiej Franciszek Karpiński, Julian Ursyn Niemcewicz, Józef Ignacy Kraszewski, Eliza Orzeszkowa i Maria Rodziewiczówna oraz Napoleon Orda, rysownik i malarz zasłużony w utrwalaniu wizerunków kresowych rezydencji, w znacznej części dziś już nieistniejących.

W kolejnym tomie cyklu zostaną opisane siedziby ziemiańskie w przedwojennym województwie wołyńskim.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Oznaczenia i skróty   /6 

Wstęp   /99 

Województwo białostockie (część wschodnia)    /31 

Powiat augustowski (część wschodni)    /32 

Powiat grodzieński   /50 

Powiat wołkoływski /162 

Województwo poleskie   /269 

Powiat brzeski   /270 

Powiat drohiczyński  /328 

Powiat iwacewicki   /354 

Powiat kobryński   /382 

Powiat koszyrski   /408 

Powiat łuniniecki  /414 

Powiat piński   /424 

Powiat prużański   /456 

Powiat stoliński   /484 

Bibliografia   /501 

Indeks osobowy  /519 

Indeks nazw geograficznych  /547

Spis ilustracji   /555