Kolor i znaczenie. Sztuka, nauka i symbolika

Autor: John Gage

Ro wydania: 2010

Liczba stron: 320

Okładka: miękka

Format: 19,00 cm x 26,00 cm

Czy barwa to zjawisko tylko psychofizjologiczne? Czy ma ona wpływ na uczucia? Ta żywo napisana książka, kolejna po nagrodzonym tytule Kolor i kultura, jest przesiąknięta przekonaniem, że znaczenie barwy tkwi w jej historycznym kontekście; zależy od tego, kiedy jest ona odbierana i interpretowana.
 

John Gage zgłębia tajemnice tematów tak odległych od siebie jak techniki optycznego mieszania używane w mozaikach, związki barwy i języka w Ameryce Łacińskiej w czasie jej podboju przez Hiszpanów oraz idee Goethego, Rungego, Blake'a i Turnera. John Gage stworzył fascynujące studium znaczenia koloru na przestrzeni wieków dla studentów i wykładowców historii sztuki i kultury, artystów i projektantów oraz psychologów i naukowców zainteresowanych tą tematyką.

Spis treści:

Wstęp  /7

Część I

1. Konteksty koloru  /11

Historia sztuki jako dziedzina jednocząca • Dzieła sztuki a postawy • Harmonia barw • Niestandardowy obserwator • Kolor w kontekście

2. Kolor i kultura  /21

Praktyka i teoria koloru • Spektrum barwne i świat natury • „Podstawowe terminy kolorystyczne” • Pogarda dla koloru • Psychologia koloru: chromoterapia i test Lüschera • Kultura wysoka, kultura popularna

3. Kolor w sztuce: Literatura przedmiotu  /34

Polityka koloru • Kolor i płeć • Tradycja formalistyczna • Substancja koloru • Teorie i przypuszczenia • Od Albertiego do Dürera • Od nauki do sztuki • Nauka – „doświadczenie wszystkich umysłów” • Teoria XX wieku • Kolor jako treść • Kolor zmienny: mieniące się tkaniny a modelunek • Kolor i symbol • Recepcja i reakcja • Teorie harmonii • Reprezentacja koloru • Historia koloru

Część II

4. Kolor w historii – względny i absolutny  /67

Ikonografia wczesnego średniowiecza: światło a barwa • Kolor jako symbol • Czerwień i purpura w skali barw • Średniowieczne błękity • Pointylistyczny punkt widzenia • Sposób myślenia układacza mozaik • Atomy i mieszaniny • Imperatyw światła

5. Słowa koloru i plamy koloru  /90

Skrybowie i okulary • Terminy kolorystyczne Nequama • Marginalia • Średniowieczna paleta • Czerwień: psychologiczne efekty koloru i ziele

6. Ghiberti i światło   /98

Ghiberti i kamienie szlachetne • Sztuka szkła • Humaniści i światło

7. Color Colorado – badania porównawcze nad kulturami dawnej Ameryki   /105

„Podstawowe terminy kolorystyczne” – problematyka • Terminy kolorystyczne i artykuły kolorowe • Kolor a strony świata • Znaczenie czerwieni

8. Raj głupców  /121

Pryzmat heksagonalny • Redukcja środków • Pryzmat w XVI wieku • Scarmiglioni o kolorze • Szkło a kryształ • Kolory spektralne

9. Newton i malarstwo   /134

Teorie mieszania • W poszukiwaniu harmonii – kolory podstawowe w druku • Zasady harmonii: kolor i muzyka • Harmonia i komplementarność

10. Newton Blake’a   /144

Adaptując Michała Anioła • Zainteresowanie Blake’a optyką • Łuk materialny

11. Spoiwa i sekrety  /153

Powaby kolorystyki malarstwa weneckiego • Wyjawienie sekretu • Pokłosie

12. Turner jako kolorysta  /162

Kolor lokalny • Kolory podstawowe – „na początek kolor” • Światło i kolor • Względność koloru

13. „Dwa różne światy” – Runge, Goethe i kula koloru   /169

Goethe i Runge • Steffens, Schiffermüller i Farben-Kugel • Tłumienie symboliki

14. W nastroju indygo – od Błękitnego Kwiatu do Błękitnego Jeźdźca   /185

Błękitny kwiat • Różnicowanie błękitu na męski i kobiecy • Antropologia koloru • Konsekwencje teorii Goethego: symbol versus treść • Böcklin i Bezold • Psychologia eksperymentalna: Fechner i Wundt • Kandinsky i błękit • Recepcja teorii Goethego w XX wieku

15. Chevreul pomiędzy klasycyzmem a romantyzmem   /196

Chevreul i Vernet • Malowanie bez odcieni • Odcienie szarości

16. Technika Seurata – przewartościowanie   /209

Lektury Seurata • Malarski eksperyment • Prymat Chevreula

17. Milczenie Seurata  /219

Chromatyka Helmholtza • Dubois-Pillet i Hayet • Vibert i nauka • Niedefiniowalny kolor

18. Czarne światło Matisse’a   /228

Manet Matisse’a • Połowiczny uczony • Ciemne światło

19. Barwa jako język we wczesnym malarstwie abstrakcyjnym  /241

Barwa w teozofii i u Kandinsky’ego • Natura i system • Znaczenie barw podstawowych • Język koloru

20. Psychologiczne podstawy stosowania barw w początkach malarstwa współczesnego  /249

Gramatyka barw Kandinsky’ego • Praktyczna teoria Delaunaya • Podstawowe poglądy Mondriana, teoria harmonii Ostwalda

21. Zmysł koloru – wymiar synestetyczny   /261

Percepcja i złudzenie • Jedność zmysłów • Kolor i fizjologia • Synestezja i estetyka

Podziękowania   /270

Przypisy   /271

Wybrana bibliografia   /306

Spis ilustracji  /312

Indeks nazwisk /315