Kodeks Hammurabiego i monarchia starobabilońska

Autorzy: Tomasz Sińczak, Tomasz Kowalczyk

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 237

Okładka: miękka 

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Przechowywany w Musee du Louvre, pochodzący z XVIII wieku przed Chrystusem monument, inspiruje kolejne pokolenia historyków prawa, historyków sztuki i historyków starożytnego Bliskiego Wschodu. Ze względu na ogromny wkład, zapisanego na steli wykazu praw, który nakazał Hammurabi, w rozwój światowej jurystyki sam kodeks budzi wciąż duże zainteresowanie badaczy. Nie można go jednak skutecznie analizować, bez choćby systetycznego poznania historii regionu i dziejów monarchii starobabilońskiej. Próba ponownej analizy poszczególnych aspektów funkcjonowania dziedzictwa Kodeksu i przedstawienia ich w kontekście historii monarchii starobabilońskiej skłoniła autorów do zajęcia się tą problematyką. W szerszym rozumowaniu bez szerokiej i ponownej analizy Kodeksu i literatury poświęconej starożytnemu wschodowi nie ma szans na dalszy rozwój nauki. Celem niniejszej publikacji jest ponowna weryfikacja niektórych aspektów funkcjonowania niezwykłego dokumentu, wskazanie na wcześniej niepodkreślane przez badaczy wątki dziedzictwa społeczności nomadycznych w Kodeksie i całej kulturze monarchii starobabilońskiej oraz próba przedstawienia odbiorcom znaczenia dziedzictwa tego niezwykłego państwa i samego Kodeksu.

(fragment Przedmowy)

Spis treści:

Przedsłowie  /7

Podziękowania  /9

Wstęp  /11

Przegląd literatury przedmiotu  /15

Periodyzacja dziejów Babilonii  /21

Środowisko geograficzne  /26

Rozdział I. Państwo starobabilońskie - rys historyczny

1.Sytuacja na Bliskim Wschodzie w pierwszej połowie drugiego tysiąclecia przed Chrystusem  /37

a. Kim byli Amoryci?  /39

2. Panowanie Hammurabiego  /46

a. Ideologia władzy monarszej w monarchii starobabilońskiej na przykładzie Hammurabiego  /58

b. Załamanie lokalnego ładu po śmierci Szamzi-Adada i sprawa Elamu  /62

c. Upadek Mari  /74

3. Gospodarka państwa starobabilońskiego  /74

4. Koniec okresu starobabilońskiego  /83

Rozdział II. Kodeks Hammurabiego najbardziej znanym pomnikiem prawodawstwa starożytnego Bliskiego Wschodu

1. Znane źródła prawa istniejące przed Kodeksem Hammurabiego  /98

2. Kodeks Hammurabiego w kontekście wcześniejszych dzieł  /104

a. Fizyczna analiza obiektu  /106

b. Analiza ideologiczna obiektu  /110

3. Geneza powstania Kodeksu Hammurabiego  /113

4. Poszczególne gałęzie prawa wynikające z treści normatywnej Kodeksu  /114

5. Wielka rola Kodeksu Hammurabiego w historii prawa  /117

6. Podsumowanie /118

Rozdział III. Starożytne kodeksy Mezopotamii - pomniki kultury prawnej starożytnego Bliskiego Wschodu

1. Prawodawstwo Urukaginy  /127

2. Kodeks Ur-Nammu  /130

3. Kodeks Lipit-Isztara  /136

4. Kodeks Esznunny  /139

5. Podsumowanie /142

Rozdział IV. Przepisy prawa karnego zawarte w Kodeksie Hammurabiego

1. Odnalezienie Kodeksu Hammurabiego  /152

2. Podział części normatywnej Kodeksu Hammurabiego na gałęzie prawa  /157

3. Regulacje karne zawarte w pomnikach prawa istniejących przed Kodeksem Hammurabiego  /163

4. Ogólne założenia prawa karnego w Kodeksie Hammurabiego  /168

5. Regulacje prawa karnego - prolog i epilog Kodeksu Hammurabiego  /176

6. Talion w Kodeksie Hammurabiego  /182

a. Szczególna pozycja przestępstwa kradzieży  /186

7. Podsumowanie regulacji prawnokarnych w Kodeksie Hammurabiego  /189

8. Podsumowanie  /189

Zakończenie /195

Bibliografia /203

Wykaz władców starobabilońskich  /213

Spis ilustracji  /219

Summary  /220

Resume /232