Kobiety na Kresach na przełomie XIX i XX wieku

Redakcja: Adriana Dawid, Joanna Lusek

Rok wydania: 2016

Ilość stron: 316

Oprawa: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Spis treści:

Publikacja w sposób wielostronny ukazuje wpływ kobiet na kształtowanie się rzeczywistości przełomu wieków oraz ich rolę w zachowaniu dziedzictwa i pielęgnowaniu wartości ponadczasowych.

Bohaterkami książki są kobiety, które pochodzeniem, pracą bądź sercem związane były z Kresami Wschodnimi. Czytelnik odnajdzie w publikacji odkryte na nowo postaci, obecne już na kartach historii, a także kobiety nieco mniej znane, o których pamięć jest żywa wyłącznie w społecznościach lokalnych.

Zaprezentowano biografie przedstawicielek różnych zawodów, czasami odmiennych światów, kobiet żyjących w latach pokoju i w czasach burzliwych. Są wśród nich inicjatorki życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego, w wielu wypadkach prekursorki wykraczające poza epokę, w której żyły.

Spis treści:

Wstęp   /9

CZĘŚĆ I. DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA I OŚWIATOWA KOBIET

Piotr Gołdyn - Kobiety na pomoc kobietom. Działalność towarzystw ochrony kobiet we wschodnich województwach II Rzeczypospolitej  /15

Jarosław Durka - Zarys działalności zrzeszeń ziemianek we wschodnich województwach II Rzeczypospolitej  /31

Mirosław Piwowarczyk - Kobiety aktywne - działalność społeczno-oświatowa liderek Wileńskiego Zrzeszenia Wojewódzkiego Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet (1929-1939)  /43

Stefania Walasek - Nauczycielki i działaczki oświatowe w Wilnie na przełomie XIX i XX wieku  /61

Joanna Puchalska - Maria Karpowiczowa - działaczki kresowej dzień powszedni  /73

Weronika Gilewska - Działalność patriotyczno-społeczna Marii Opieńskiej w latach 1911-1921  /85

Joanna Lusek - Istota wychowania w koncepcji błogosławionej Matki Marceliny Darowskiej i jej współczesne implikacje  /95

CZĘŚĆ II. KOBIETY W SŁUŻBIE KULTURY I NAUKI

Tadeusz Riedl - Kobiety w historii Lwowa na przełomie XIX i XX wieku  /115

Agnieszka Bartków- Anna Bilińska-Bohdanowiczowa - sztuka w nurcie europejskiego realizmu  /129

Iwona Mohl - Teresa Roszkowska - między malarstwem a teatrem  /141

Maciej Droń - Erazma Kopaczyńska-Janowicz (1894-1975) - Sopran w służbie plebiscytu  /149

Joanna Januszewska-Jurkiewicz - "Kochałam to miasto jak człowieka..." Wilno i regionalizm wileński w publicystyce Heleny Romer-Ochenkowskiej w latach 20. XX w.  /163

Dorota Malczewska - Pawelec - Lwów i Kresy Łucji Charewiczowej  /177

Jan Kopiec - prof. Karolina Lanckorońska (1898-2002) - w służbie Ojczyzny, kultury i nauki  /193

CZĘŚĆ III. LOSY KOBIET NA ZESŁANIU I W CZASIE WOJNY

Anita Magowska - Ewa Felińska i inne Sybiraczki w latach 1831-1914  /205

Barbara Kubis - Życie codzienne kresowych kobiet w okresie wojny i okupacji radzieckiej (1939-1945) w świetle literatury dokumentu osobistego  /219

Paweł Polian - Dwa getta - dwa pamiętniki - dwa światy. Notatki Tamary Lazerson z Kowna i Maszy Rolnikaite z Wilna jako źródło historyczne  /235

Mariusz Patelski - "Minister oświaty" ze Stalagu VI C Oberlagen. Szkic do biografii Cecylii Jordan Rozwadowskiej (1903-1946)  /253

Maria E. Kempa - Dr Halina Maria Jankowska (1890-1944) zasłużona lekarka psychiatra, uczestniczka powstania warszawskiego  /269

Jolanta Załęczny - Zofia Romanowiczówna - lwowska aktywistka z powstańczym rodowodem  /277

Zbigniew Bereszyński - Przeciwko dwóm okupantom. Stanisława Runiewicz ps. "Kalina" - komendantka Wojskowej Służby Kobiet w Okręgu Tarnopolskim Armii Krajowej i eksterytorialnym Okręgu Tarnopolskim Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość"  /287

Spis ilustracji  /297

Indeks osobowy  /297

Indeks miejscowy  /299