Kasaty klasztorów na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i na Śląsku na tle procesów. Tomy I - IV

Redakcja: Marek Derwich

Rok wydania: 2014

Liczba stron: (2018) tom I - 464 , tom II - 474 , tom III - 520 , tom IV - 560

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Spis treści:

Tom I. Geneza Kasaty na ziemiach zaborów austriackiego i rosyjskiego

I. Geneza

Bartłomiej STAWIARSKI - Sekularyzacja jako problem badawczy nauki anglosaskiej. Teorie sekularyzacji  /s. 27–41

Gabriela WĄS - Teoria i praktyka życia klasztornego na terenach protestanckich w okresie nowożytnym  /s. 43–59

Stanisław JUJECZKA - Sekularyzacje dóbr kościelnych w nowożytnej Europie (połowa XVII – początek XIX w.)  /s. 61–78

ks. bp Jan KOPIEC - Stanowisko papiestwa wobec kasat klasztorów w XVIII i XIX w.  /s. 79–84

Stéphane GOMIS - Jean-Jacques Pialès (1711–1789) et la Commission des Réguliers en France (1766–1780)  /s. 85–97

Radosław LOLO - Kasata kolegium jezuitów w Pułtusku a losy tutejszej szkoły (1773–1781)  /s. 99–104

II. Kasaty józefińskie

II.1. W Czechach i na Śląsku Cieszyńskim

Jiří MIHOLA - Skazani na zanik? W kwestii konsekwencji polityki józefinizmu dla wewnętrznego życia klasztorów mendykanckich (na przykładzie Niemiecko-Czeskiej Prowincji Zakonu Braci Najmniejszych)  /s. 109–120

Ondřej BASTL - Das Schicksal und weitere Tätigkeit der Geistlichen aus den aufgehobenen Klöstern in Böhmischen Ländern, s. 121–130; 16 il. kol. w t. 4  /s. 31–48

Karel MÜLLER, Petr TESAŘ - Rušení klášterů v Rakouském Slezsku za josefínských reforem ve světle pramenů Zemského archivu v Opavě, s. 131–137; Summary: Dissolutions of monasteries in Austrian Silesia during the reforms of Emperor Joseph II in the light of the records kept in the provincial archives in Opava, s. 137; 4 il. kol. w t. 4  /s. 151–156

II.2. Na ziemiach zaboru austriackiego

ks. Andrzej BRUŹDZIŃSKI - Kasaty klasztorów męskich w Krakowie na przełomie XVIII i XIX w.  /s. 141–158

Hermina ŚWIĘCH - Przyczyny i przebieg kasat żeńskich klasztorów w Krakowie w drugiej połowie XVIII i na początku XIX w.  /s. 159–178

ks. Janusz KRÓLIKOWSKI - Kasata klasztoru klarysek w Starym Sączu  /s. 179–189

Filip WOLAŃSKI - Kasaty klasztorów bernardyńskich w Galicji w latach 1785–1789  /s. 191–198

o. Jan Andrzej SPIEŻ OP - Kasaty klasztorów dawnej prowincji ruskiej dominikanów w oczach ich świadka o. Wawrzyńca Kałuskiego, s. 199–214; 2 il. kol. w t. 4  /s. 187–190

Beata LORENS - Bazylianie w Galicji wobec działań kasacyjnych w latach 1772–1792  /s. 215–232

Ołeh DUCH - Losy monasterów bazylianek w Galicji na przełomie XVIII i XIX w.  /s. 233–247

III. Kasaty w Rosji i na ziemiach zaboru rosyjskiego

III.1. W Rosji w 1764 r.

Аркадий ИВАНОВИЧ КОМИССАРЕНКО - Cекуляризационная реформа в Pоссии в 1764 г.: истоки, разработка, Проведение, s. 253–267; Summary: Secularisation reform in Russia in 1764: the origins, development and course of events, s. 266–267; 5 il. kol. w t. 4   /s. 123–129

III.2. Na tzw. ziemiach zabranych

Irena WODZIANOWSKA - Etapy likwidacji wspólnot bazyliańskich w Imperium Rosyjskim na przykładzie Ukrainy Prawobrzeżnej  /s. 271–286

Witalij ROSOWSKI -  Losy zakonników z klasztorów rzymskokatolickich na Ukrainie Prawobrzeżnej skasowanych w XIX w.  /s. 287–301

o. Sławomir BRZOZECKI OP - Kasaty klasztorów w Wilnie w XIX w.  /s. 303–308

Halina RUSIŃSKA-GIERTYCH - Drukarnie zakonne Kościoła łacińskiego na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej od XVII do XIX w. i ich pokasacyjne losy, s. 309–322; 5 il. kol. w t. 4,   /s. 179–185

Anna SZYLAR, Kasata klasztoru benedyktynek w Sandomierzu w latach 1819–1864, s. 325–347; 7 il. kol. w t. 4  /s. 191–199

Cezary JASTRZĘBSKI, Kasaty klasztorów w Królestwie Polskim w 1864 r., s. 349–367; 5 il. kol. w t. 4  /s. 97–103

o. Roland PREJS OFMCap, Kasata klasztorów na Śląsku w 1810 r. a kasata klasztorów w Królestwie Polskim w 1864 r. Podobieństwa i różnice  /s. 369–383

Indeks osób  /s. 385–409

Indeks nazw geograficznych  /s. 411–448

Tom II. Kasaty na Śląsku Pruskim i na ziemiach zaboru pruskiego

IV. Kasata w 1810 r.

IV.1. Na Śląsku Pruskim

Marek DERWICH  - Edykt kasacyjny króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III z 30 X 1810 r.: edycja i tłumaczenie  /s. 19-22

Marek DERWICH - Instytucje kościelne na Śląsku Pruskim skasowane na mocy edyktu kasacyjnego z 1810 r. /s. 23-64

Urszula BOŃCZUK-DAWIDZIUK, Anna JEZIERSKA - Wykaz klasztorów i kolegiat mających zostać objętymi edyktem sekularyzacyjnym z 30 X 1810 r. w tzw. Aktach Büschinga ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu /s. 65-86

Norbert MIKA - Kasata klasztorów w 1810 r. na ziemi raciborskiej, s. 87-93; 5 il. kol. w t. 4  /s. 143-149

Marek Robert GÓRNIAK  - Kasata klasztorów w Głogowie w 1810 r.: zarys problemu, s. 95-100; 10 il. kol. w t. 4  /s. 71-82

Karl BORCHARDT - The secularization of the Hospitaller commanderies in Silesia 1810-1811  /s. 101-116

Arkadiusz WOJTYŁA  - Losy fundacji artystycznych krzyżowców z czerwoną gwiazdą na Śląsku po kasacie śląskiej gałęzi zgromadzenia, s. 117-128; 8 il. kol. w t. 4  /s. 211-220

Inge STEINSTRAESSER - Klosterdämmerung - vom Umbruch zum Aufbruch - 200 Jahre Säkularisation in Schlesien, am Beispiel der Zisterzienser  /s. 129-143

ks. Franciszek WOLNIK - Kasata górnośląskich opactw cysterskich  /s. 145-164

ks. Henryk GERLIC - Rewerenda zamiast mniszego habitu - cystersi śląscy po kasacie ich opactw  /s. 165-186

ks. Kazimierz DOLA - Zabezpieczenie materialne zakonników z klasztorów objętych edyktem sekularyzacyjnym z 1810 r.  /s. 187-198

Paweł SKRZYWANEK - Dzieje renowacji zabudowań poklasztornych opactwa cystersów w Lubiążu  /s. 199-205

o. Anzelm Janusz SZTEINKE OFM - Kasata klasztoru reformatów na Górze Świętej Anny w 1810 r.  /s. 207-223

Anna POBÓG-LENARTOWICZ - Kasata klasztoru dominikanów w Opolu: zarys problemu  /s. 225-230

IV.2. We Wrocławiu

Jan HARASIMOWICZ - Wpływ kasat sprzed 1810 r. na przestrzeń publiczną Wrocławia, s. 233-240; 11 il. kol. w t. 4  /s. 83-95

Agnieszka ZABŁOCKA-KOS - "Śmiem twierdzić, że z politycznego punktu widzenia nic nie stoi na przeszkodzie sekularyzacji na Śląsku". Przekształcenia funkcjonalne wrocławskich budynków klasztornych w XIX i XX w.  /s. 241-259

Teresa KULAK - Udział zasobów materialnych z likwidowanych na Śląsku klasztorów w powstaniu w 1811 r. Uniwersytetu Wrocławskiego  /s. 261-277

o. Maurycy Lucjan NIEDZIELA OP - Kasata klasztoru dominikanów we Wrocławiu w 1810 r., s. 279-283; 3 il. kol. w t. 4  /s. 157-161

V. Kasaty na ziemiach zaboru pruskiego

V.1. W Wielkim Księstwie Poznańskim

o. Marian KANIOR OSB -  Polityka antyzakonna władz pruskich i kasata opactw benedyktyńskich w Lubiniu i Mogilnie  /s. 289-298

Krzysztof KACZMAREK - Pokasacyjne losy kościoła dominikanów we Wronkach i jego wyposażenia  /s. 299-332

Antoni MAZIARZ - Kasata gostyńskiej kongregacji księży filipinów w 1876 r.  /s. 333-348

V.2. W Prusach Zachodnich

Sławomir KOŚCIELAK - Klasztory skasowane w okręgu gdańskim w świetle raportów o ich stanie personalnym za lata 1817-1835  /s. 351-374

Rafał KUBICKI - Kasata klasztorów dominikańskich na terenie prowincji Prusy Zachodnie w latach 1818-1835 i jej skutki  /s. 375-387

Waldemar ROZYNKOWSKI - Wokół kasaty klasztoru dominikanów w Toruniu  /s. 389-400

Indeks osób  /s. 401-426

Indeks nazw geograficznych  /s. 427-457

Tom III. Źródła. Skutki kasat XVIII i XIX w. Kasata w latach 1954-1956

VI. Źródła archiwalne

Gregor PLOCH - Zespół nr 102, Klöster und Stifte: Galizien, w Allgemeines Verwaltungsarchiv oraz wybrane inne archiwalia dotyczące klasztorów i zakonów w Galicji w zbiorach Österreichisches Staatsarchiv  /s. 17-46

Olga Miriam PRZYBYŁOWICZ - Archiwalia żeńskich klasztorów diecezji krakowskiej, które w wyniku kasat trafiły do Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie, s. 47-59; 6 il. kol. w t. 4,  /s. 171-178

Anna ZAJCHOWSKA - Inwentarz archiwaliów dotyczących kasat w zespołach Rząd Gubernialny Radomski I w Archiwum Państwowym w Radomiu oraz Rząd Gubernialny Radomski w Archiwum Państwowym w Kielcach /s. 61-71

Małgorzata KOŚKA - Źródła do kasat klasztornych w Archiwum Głównym Akt Dawnych  /s. 73-88

Aldona WARZECHA - Źródła do kasat klasztornych w Archiwum Narodowym w Krakowie, s. 89-102; 7 il. kol. w t. 4  /s. 201-209

Magdalena MAROSZ - Akta klasztoru przy kościele św. Katarzyny w Krakowie jako źródło do dziejów klasztorów augustianów-eremitów i ich kasat, s. 103-111; 9 il. kol. w t. 4  /s. 131-141

Maciej ZDANEK - Uwagi o losach archiwaliów małopolskiej grupy opactw cysterskich po kasacie w 1819 r.  /s. 113-126

Wacław GOJNICZEK - Losy archiwaliów z cieszyńskiej rezydencji jezuitów po kasacie zakon  /s. 127-133

VII. Źródła biblioteczne

Jolanta GWIOŹDZIK - Pokasacyjne losy księgozbiorów klasztornych na obszarze Rzeczypospolitej Obojga Narodów  /s. 137-150

Bożena KOREDCZUK - Spory wokół losów bibliotek po kasacie klasztorów w Królestwie Polskim w latach 1815-1830  /s. 151-160

Małgorzata KOŚKA - Losy księgozbiorów klasztornych po kasacie 1819 r. Misja Samuela Bogumiła Lindego  /s. 161-172

Maria CUBRZYŃSKA-LEONARCZYK - Kolekcje klasztorne w zbiorze starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie: historia i współczesność /s. 173-183

Elżbieta BYLINOWA - Pocysterskie księgozbiory z Koprzywnicy, Sulejowa i Wąchocka w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, s. 185-203; 7 il. kol. w t. 4  /s. 61-69

Marianna CZAPNIK - Księgozbiory klasztorów w Łowiczu i ich pokasacyjne losy  /s. 205-220

Krzysztof WALCZAK - Wpływ kasat klasztorów na losy bibliotek XIX-wiecznego Kalisza  /s. 221-227

Bożena KUMOR-GOMUŁKA - Wrocławskie księgozbiory kościelne w projekcie Śląskiej Biblioteki Centralnej - dlaczego tak, dlaczego nie? Kształtowanie idei zorganizowania zjednoczonej Biblioteki Miejskiej we Wrocławiu w okresie przed- i posekularyzacyjnym  /s. 229-243

Weronika KARLAK - Pokasacyjne zasoby starych druków w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu - działalność J. G. G. Büschinga a stan obecny, s. 245-262; 15. il. kol. w t. 4  /s. 105-121

VIII. Źródła muzealne

Maja GĄSSOWSKA - Średniowieczne zabytki z klasztorów śląskich zsekularyzowanych w 1810 r. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie  /s. 265-276

Urszula BOŃCZUK-DAWIDZIUK - Zbiory malarstwa, rzeźby i grafiki zgromadzone przy wrocławskim uniwersytecie po sekularyzacji klasztorów w 1810 r., s. 277-291; 9 il. kol. w t. 4  /s. 49-59

Beata MARCISZ-CZAPLA - Tłoki pieczętne z sekularyzowanych klasztorów śląskich w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu  /s. 293-304

IX. Skutki kasat XVIII i XIX w.

Gregor PLOCH - Wpływ kasat na rozwój społeczny w XIX w.  /s. 307-313

Agnieszka ZABŁOCKA-KOS - Nowe funkcje starych klasztorów w Europie w XIX w.: przegląd głównych problemów badawczych  /s. 315-324

Aleksander ANDRZEJEWSKI, Leszek KAJZER - Od książęcego pałacu do Łąk(i), czyli klasztory po kasacie, s. 325-338; 10 il. kol. w t. 4.   /s. 19-30

Piotr OLIŃSKI - Miejsce pochówku Fryderyka Pięknego w kontekście pamięci rodowej Habsburgów i zlikwidowania klasztorów w ich monarchii, s. 339-348; 6 il. kol. w t. 4  /s. 163-170

Marek L. WÓJCIK - Żywotność symboliki monastycznej w tradycji heraldycznej Dolnego Śląska po 1810 r., s. 349-360; 14 il. kol. w t. 4  /s. 221-225

s. Małgorzata BORKOWSKA OSB - Wygnane drzwiami wraca oknem. Galicyjskie kasaty a żeński ruch zakonotwórczy w XIX w.  /s. 361-379

o. Marek MIŁAWICKI OP - Działania rewindykacyjne polskich dominikanów w pierwszej połowie XX w. jako konsekwencje antyzakonnej polityki władz zaborczych  /s. 381-416

X. Kasata w latach 1954-1956

Agata MIREK - Wysiedlenia sióstr zakonnych w 1954 r. na Śląsku. Obozy pracy dla zakonnic w Polsce w latach 1954-1956  /s. 419-436

Indeks osób  /s. 437-463

Indeks nazw geograficznych  /s. 465-503

Tom IV. Dokumentacja 

XI. Dokumentacja

XI.1. Ilustracje kol.

Wykaz skrótów bibliograficznych  /s. 17

Aleksander ANDRZEJEWSKI, Leszek KAJZER  - Od książęcego pałacu do Łąk(i), czyli klasztory po kasacie  /s. 19–30

Ondřej BASTL - Das Schicksal und weitere Tätigkeit der Geistlichen aus den aufgehobenen Klöstern in Böhmischen Ländern  /s. 31–48

Urszula BOŃCZUK-DAWIDZIUK - Zbiory malarstwa, rzeźby i grafiki zgromadzone przy wrocławskim uniwersytecie po sekularyzacji klasztorów w 1810 r.  /s. 49–59

Elżbieta BYLINOWA  - Pocysterskie księgozbiory z Koprzywnicy, Sulejowa i Wąchocka w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie  /s. 61–69

Marek Robert GÓRNIAK - Kasata klasztorów w Głogowie w 1810 r.: zarys problemu  /s. 71–82

Jan HARASIMOWICZ - Wpływ kasat sprzed 1810 r. na przestrzeń publiczną Wrocławia /s. 83–95

Cezary JASTRZĘBSKI - Kasaty klasztorów w Królestwie Polskim w 1864 r. /s. 97–103

Weronika KARLAK - Pokasacyjne zasoby starych druków w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu – działalność J. G. G. Büschinga a stan obecny  /s. 105–121

Аркадий Иванович КОМИССАРЕНКО - Cекуляризационная реформа в Pоссии в 1764 г.: истоки, разработка, проведение  /s. 123–129

Magdalena MAROSZ - Akta klasztoru przy kościele św. Katarzyny w Krakowie jako źródło do dziejów klasztorów augustianów-eremitów i ich kasat  /s. 131–141

Norbert MIKA - Kasata klasztorów w 1810 r. na ziemi raciborskiej  /s. 143–149

Karel MÜLLER, PETR TESAŘ - Rušení klášterů v Rakouském Slezsku za josefínských reforem ve světle pramenů Zemského archivu v Opavě  /s. 151–156

o. Maurycy Lucjan NIEDZIELA OP - Kasata klasztoru dominikanów we Wrocławiu w 1810 r.  /s. 157–161

Piotr OLIŃSKI - Miejsce pochówku Fryderyka Pięknego w kontekście pamięci rodowej Habsburgów i zlikwidowania klasztorów w ich monarchii  /s. 163–170

Olga Miriam PRZYBYŁOWICZ - Archiwalia żeńskich klasztorów diecezji krakowskiej, które w wyniku kasat trafiły do Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie  /s. 171–178

Halina RUSIŃSKA-GIERTYCH - Drukarnie zakonne Kościoła łacińskiego na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej od XVII do XIX w. i ich pokasacyjne losy /s. 179–185

o. Jan Andrzej SPIEŻ OP - Kasaty klasztorów dawnej prowincji ruskiej dominikanów w oczach ich świadka o. Wawrzyńca Kałuskiego  /s. 187–190

Anna SZYLAR - Kasata klasztoru benedyktynek w Sandomierzu w latach 1819–1864  /s. 191–199

Aldona WARZECHA - Źródła do kasat klasztornych w Archiwum Narodowym w Krakowie  /s. 201–209

Arkadiusz WOJTYŁA - Losy fundacji artystycznych krzyżowców z czerwoną gwiazdą na Śląsku po kasacie śląskiej gałęzi zgromadzenia /s. 211–220

Marek L. WÓJCIK - Żywotność symboliki monastycznej w tradycji heraldycznej Dolnego Śląska po 1810 r.  /s. 221–225

XI.2. Bibliografia   /s. 227–372

XI.3. Wykaz skrótów bibliograficznych  /s. 373–378

XI.4. Indeksy

Indeks osób  /s. 381–448

Indeks nazw geograficznych   /s. 449–536

XI.5. Autorzy  /s. 537–547

Spis zawartości tomów I–IV   /s. 549–560