Inspektorzy szkolni w Galicji doby autonomicznej (1867 - 1918)

Autor: Mirosław Łaport  

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 508

Okładka: twarda  

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Przedmiotem badań w niniejszej rozprawie jest działalność inspektorów szkolnych w dobie autonomii galicyjskiej (1867-1918). Jest to specyficzne pole badawcze - na pograniczu nauk pedagogicznych oraz nauk o zarządzaniu i administracji. Ową wyjątkowość dostrzegł znany badacz dziejów oświaty w Polsce Antoni Smołalski, który w 1983 r. zaproponował wyodrębnienie teorii organizacji oświaty jako samodzielnej dyscypliny badań pedagogicznych, z uwzględnieniem jej historii. Niniejsza monografia wpisuje się w ten nurt badawczy, działalność inspektorów szkolnych jest bowiem związana z procesami edukacji oraz organizacji i zarządzania oświatą. [...]

Celem opracowania jest rekonstrukcja, analiza i ocena działalności inspektorów szkolnych w Galicji w latacg 1867-1918. Z tak określonego celu wynika problematyka badawcza, która została ujęta w pytaniach: jakie były uwarunkowania polityki oświatowej? jak był zorganizowany system administracji i nadzoru szkolnego? jak kształtował się urząd inspektora? jakie były zadania nadzoru i jak wygląała praktyczna strona ich realizacji? czy - a jeśli tak, to w jaki sposób - odbywała się profesjonalizacja zawodu inspektorskiego oraz jak inspektorzy byli postrzegani przez społeczeństwo ze szczególnym uwzględnienim środowiska nauczycielskiego we wskazanym obszarze i okresie?

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /7

Rozdział 1. Polityka oświatowa w Galicji. Organizacja systemu administracji i nadzoru szkolnego  /27

Uwarunkowania zewnętrzne galicyjskiej polityki oświatowej  /27

Polityka oświatowa władz galicyjskich  /37

System administracji i nadzoru szkolnego  /61

Rada Szkolna Krajowa w Galicji  /64

Rady szkolne okręgowe  /69

Rady szkolne miejscowe /75

Rozdział 2. Kształtowanie się urzędu inspektora szkolnego  /83

Status prawny inspektora szkolnego  /83

Rozwój stanowisk inspektorskich i zmiany personalne  /100

Inspektorzy krajowi  /101

Inspektorzy okręgowi  /111

Kwalifikacje  /139

Zadania /158

Rozdział 3. Realizacja zadań pegagogicznych  /165

Wizytacje  /165

Organizacja wizytacji inspektorów krajowych  /165

Organizacja wizytacji inspektorów okręgowych  /173

Aspekt pedagogiczny wizytacji  /177

Wpływ na dydaktykę szkolną  /191

Inne wybrane zagadnienia pedagogiczne wizytacji  /196

Konferencje nauczycielskie  /202

Dodatkowe zadania pedagogiczne  /212

Rozdział 4. Realizacja zadań administracyjnych  /219

Zadania administracyjne w ramach wizytacji  /219

Postępowania dyscyplinarne  /224

Uwarunkowania pracy inspektorów w radzie szkolnej okręgowej  /236

Współpraca z radami szkolnymi miejscowymi  /247

Biurokratyzacja pracy inspektorskiej  /264

Rozdział 5. Wielokulturowe uwarunkowania pracy inspektorów szkolnych /279

Kontekst polsko-ukraiński  /280

Wobec wyzwań związanych z oświatą żydowską  /299

Rozdział 6. Sylwetki inspektorów szkolnych  /309

Inspektorzy krajowi  /310

Inspektorzy okręgowi  /332

Rozdział 7. Wkład Galicji autonomicznej   w rozwój zawodu inspektora szkolnego  /357

Proces profesjonalizacji  /358

Próby konsolidacji środowiska  /383

Odbiór społeczny środkowiska inspektorskiego  /399

Dorobek nadzoru szkolnego Galicji autonomicznej z perspektywy okresu międzywojennego  /420

Zakończenie /429

Bibliografia  /437

Spis tabel  /487

Summary  /489

Indeks osobowy  /495

Introduction  /11

A. Stroynowski - Urzędnicy sądowi w opinii księdza Jędrzeja Kitowicza  /15

K. Milik - Antoni Bazyli Dzieduszycki i jego kariera w administracji Rzeczypospolitej  /29

T. Srogosz - Urzędnicy (oficjaliści) władz policyjnych w zakresie zwalczania żebractwa i nadzoru nad szpitalnictwem w latach 1791-1794  /45

O. Krainia - The problem od identyducation of masters in Kyiv-Pechersk Lavra of the 18 th centrury trough blueprint of ideological schemes  /57

W. Łastowski - Ekonomiczny rozwój klasztorów prawosławnych w południowej części kijowskiego regionu na przykładzie historii klasztoru Winogradskiego  /73

O. Lastowska - Kijowski metropolits Serapion Aleksandrowski i jego kościelna działalność na początku XIX wieku  /87

A. Czerniecka-Haberko, K. Studnicka-Mariańczyk - Instrukcja obsługi konia w XIX-wiecznym rolnictwie polskim, na przykładzie domeny Ostrowskich herbu Korab  /99

O. Gaidai - xxx /115

K. Łągiewka - Życie i działalność księcia Eugeniusza Lubomirskiego (1825-1911)  /129

P. Ziarniak - Życie i działalność Kazimierza Stanisława Walewskiego (1867-1940)  /151

O. Morozowa - Stradomscy: duchowni, lekarze, kolekcjonerzy  /161

Indeks osobowy  /173

Indeks nazw geograficznych /181