Hugo Kołłątaj jako duchowny. W 250. rocznicę papieskiej nominacji kleryka Kołłątaja na kanonię katedry krakowskiej

Autor: ks. Piotr Maroszek

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 310

Okładka: twarda

Format: 17,00 x 24,5 cm

W rozprawie doktorskiej omawiane jest zaangażowanie ks. Hugo Kołłątaja w pracę duszpasterską, kościelną i patriotyczną, podejmując jednocześnie kwestię jego wierności doktrynie katolickiej. Autor opiera się na obszernym materiale, na który składa się 70 niepublikowanych i 84 opublikowanych źródeł pierwotnych. Celem opracowania jest określenie zakresu działalności ks. Działalność duszpasterską Kołłątaja i jego zaangażowanie w sprawy kościelne, skupiające się na walce o beneficja, trosce o parafie, za które odpowiadał, metodach duszpasterskich i propozycjach reform kościelnych. W analizie źródeł uwzględniono porównawczy punkt widzenia -  prozopograficzny i chronologiczny.

(opis wydawcy)

Spis treści:

ROZDZIAŁ I. DROGA DO KAPŁAŃSTWA     /19

1. Chłopięce lata na Wołyniu i w Sandomierskiem   /19

2. Lata szkolne. Formacja w seminarium duchownym    /24

3. Okres studiów zagranicznych    /27

4. Uzyskanie kanonii krakowskiej i święcenia kapłańskie    /36

ROZDZIAŁ II. KANONIK KRAKOWSKI I KUMULATOR BENEFICJÓW    /43

1. Wprowadzenie      /43

2. Kanonia krakowska     /48

3. Mielec    /56

4. Tuczępy    /60

5. Koniusza   /67

6. Pińczów    /76

ROZDZIAŁ III. KRZYŻANOWICE – EKSPERYMENT DUSZPASTERSKI POLSKIEGO OŚWIECENIA (1779-1794)

1. Rys historyczny parafii krzyżanowickiej od powstania klasztoru do czasów ks. Kołłątaja    /99

2. Pozyskanie beneficjum przez ks. Kołłątaja i walka o jego utrzymanie    /102

3. Księża współpracownicy. Przeszkody w zorganizowaniu pracy duszpasterskiej    /109

4. Realizacja ideału plebana-fizjokraty-wzorowego gospodarza    /123

5. Modelowa świątynia katolickiego oświecenia    /129

6. Utrata probostwa    /134

ROZDZIAŁ IV. DZIAŁALNOŚĆ PUBLICZNA    /137

1. Reforma Akademii Krakowskiej    /137

2. Ksiądz Kołłątaj w czasie Sejmu Wielkiego i jako podkanclerzy koronny     /147

3. Ksiądz Kołłątaj na emigracji, jego stosunek do targowicy i udział w powstaniu kościuszkowskim    /164

4. Okres uwięzienia, pobyt na Wołyniu i internowanie w Rosji. Działalność aż do śmierci   /174

ROZDZIAŁ V. KWESTIE ŚWIATOPOGLĄDOWE    /193

1. O przyczynach błędnych sądów o światopoglądzie księdza podkanclerzego   /193

2. Wpływ wolnomularstwa na poglądy ks. Kołłątaja    /199

3. Odejście ks. Kołłątaja od klasycznej metafizyki i jego skutki     /209

4. Obraz religii, Boga i stworzenia w pismach naukowych ks. Kołłątaja    /214

6. Zaufanie Bożej opatrzności    /228

7. Fizjokratyzm – wiara ludzi oświecenia    /233

ROZDZIAŁ VI. PROGRAMY REFORM KOŚCIELNYCH KS. KOŁŁĄTAJA    /241

1. Wprowadzenie    /241

2. Zarys Kołłątajowej koncepcji reform kościelnych z okresu przedrozbiorowego    /243

3. Radykalizacja Kołłątajowych poglądów na reformę Kościoła po jego uwolnieniu z więzienia    /250

4. Oświecenie duchowieństwa i określenie jego zadań    /253

Zakończenie  /269

Wykaz skrótów  /275

Aneks  /po stronie 276

Bibliografia  /277

Spis ilustracji w tekście   /295

Streszczenie  /297

Summary  /299

Indeks osobowy  /301