Honor bez egzageracji. Magnackie zakupy i świat rzeczy paryskich w XVIII wieku

Autor: Konrad Niemira

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 353

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Dla klientów znad Wisły paryski rynek wyrobów luksusowych stanowił nie tylko hurtownie rzeczy „piękniejszych”, ale przede wszystkim hurtownie rzeczy „tańszych” niż ich dostępne w Rzeczpospolitej odpowiedniki. Często był także składem rzeczy nad Wisła niemal nieosiągalnych. Przy planowaniu zakupów i importów magnateria musiała się jednak liczyć z faktem, ze ich organizacja wiąże się z koniecznością przynajmniej częściowego wyjścia poza pasywistyczny model gospodarczy, koniecznością podjęcia ryzyka czy narażenia na szwank własnego spokoju. Mimo tych trudności bilans potencjalnych zysków i strat równoważył się. Stawka transakcji było bowiem nie tylko zdobycie rzeczy „tańszych”, ale także pozyskanie zakodowanych w nich znamion wysokiej pozycji społecznej. Rzeczy paryskie pozwalały bowiem pozyskać wysoki kapitał symboliczny bez proporcjonalnego osłabienia kapitału ekonomicznego, a przez to w sposób niemal niezauważony oszukiwać innych uczestników pola. W ramach magnackiej obyczajowości paryskie zakupy i importy stanowiły wiec inwestycje ze wszech miar racjonalna. Dotyczyły wizerunku, który nie tylko był w pewnym stopniu „bezcenny”, ale także sam mógł przynosić zysk.

Spis treści:

Podziękowania  /9

Wprowadzenie  /11

Wykorzystane materiały i metodologia  /18

Problem "francuskiego smaku"  /26

Terminologia  /34

Rozdział I. "Iść widzieć rzeczy". Magnateria i paryski rynek wyrobów luksusowych  /37

1.1. Wprowadzenie  /37

1.2. Podróże do Paryża  /39

1.3. Podróż na zakupy  /43

1.4. Hotelowe transakcje i sprawunki na mieście w drugiej połowie XVIII w.  /50

1.5. Podróże edukacyjne  /72

1.6. Dobór towaru i koszty zakupów  /87

1.7. Terminy spłat  /95

1.8. Ekonomia kredytu  /98

1.9. Spektakl shoppingu  /113

1.10. Konkluzje  /122

Rozdział II "Rad bym naturalnie taniej...". Paryskie zlecenia i zamówienia magnaterii  /127

2.1. Wprowadzenie  /127

2.2. Modele działania  /130

2.2.1. Podróżnicy  /130

2.2.2. Agenci paryscy  /133

2.2.3. Posiadacze znajomości  /139

2.3. Potęga smaku  /142

2.3.1. Wojciech Jakubowski  /144

2.3.2. Jacek Ogrodzki  /164

2.3.3. Pieree-Michel Hennin  /147

2.4. Organizacja zleceń  /150

2.4.1. Trumeaux dla Kontancji Poniatowskiej i Elżbiety Czartoryskiej  /151

2.4.2. Zlecenia biskupa Andrzeja Załuskiego  /158

2.4.3. Fotele dla Katarzyny Mniszech  /164

2.4.4. Obrazy dla Amalii Mniszech  /168

2.4.5. Przepływ informacji i związane z nim trudności  /176

2.4.6. "Gdy pieniądze będą..."  /184

2.5. Logistyka i koszty transportu  .187

2.6. Konkluzje  /192

Rozdział III. "Wywożenie monety". Rzeczy francuskie na warszawskim rynku wyrobów luksusowych  /195

3.1. Wprowadzenie  /195

3.2. Francuskie wyroby luksusowe w RP 1646-1725. Zarys problematyki  /197

3.3. Kupcy warszawscy i ich kontakty z Francją w czasach saskich  /209

3.4. Rola Lipska w wymianie handlowej między Francją a RP  /216

3.5. Dygresja: francuska kompania handlowa w Elblągu  /219

3.6. Francuskie wyroby luksusowe w Warszawie za czasów Stanisława Augusta  /228

3.6.1. Kupcy wędrowni  /228

3.6.2. Handel stacjonarny  /234

3.6.3. Kultura robienia zakupów  /241

3.7. Galanteryjny sklep braci Chaudoirów  /249

3.7.1. Rodzina Chaudoirów  /250

3.7.2. Muśliny, pierścionki i strzelba/  /253

3.7.3. Wszystko dla pań?  261

3.7.4. Skala zysków  /264

3.8. Konkluzje  /269

Podsumowanie  /273

Aneks. Siła nabywcza liwra i złotego w XVIII w.  /284

Francja  /285

Hotele i noclegownie paryskie  /289

Rzeczpospolita  /290

Magnaci  /297

Struktura wydatków na konsumpcję  /301

Cena sztuki  /305

Wykaz ważniejszych skrótów  /311

Bibliografia  /312

Spis ilustracji  /340

Indeks osobowy  /342