- Kategorie
-
Honestas et turpitudo. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku
Wpisz swój e-mail |
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Brak towaru 0 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788395534683 |
EAN | 9788395534683 |
Zostaw telefon |
Redakcja: Ewa Dubas-Urwanowicz, Marta Kupczewska, Karol Łopatecki, Jerzy Urwanowicz
Rok wydania: 2019
Liczba stron: 726
Okładka: twarda
Format: 16,5 cm x 23,5 cm
(...) piąty tom studiów poświęconych problematyce magnackiej w XVI-XVIII wieku. Tym razem głównym przedmiotem zainteresowań autorów stały się - szeroko potraktowane - kwestie postaw etycznych, dylematów moralnych czy - respektowanego, bądź nie - systemu wartości wśród magnaterii Rzeczypospolitej doby wczesnonowożytnej. (...)
Część pierwszą otwiera artykuł dotyczący mechanizmów i uwarunkowań związanych z awansem średniozamożnej szlachty do grona magnaterii. Kolejne teksty traktują m.in. o roli majątku i prestiżu; możliwościach uprawiania polityki na własną rękę, przede wszystkim zaś - samodzielnego, bądź fakcyjnego blokowania instytucji państwowych; triadzie: starożytność domu, posiadany majątek i dzierżone urzędy - jako wyznacznikach magnaterii litewskiej, postawie politycznej: regalistycznej bądź opozycyjnej - jako dźwigni do otrzymywania królewszczyzn, niezbędnego składnika fortuny magnackiej (...)
(...) druga część książki odnosi się do tytułowego zagadnienia. Autorzy starają się znaleźć odpowiedź, czy przynależność do magnaterii obligowała do uczciwości, szlachetności, cnoty? Jak traktowane było postępowanie naznaczone złem, moralnie szpetne, haniebne? Wreszcie jak rozległa była przestrzeń pomiędzy sferą postulowaną bądź deklarowaną a rzeczywistością (...)
(fragment Wstępu)
Spis treści:
Wstęp /9
I. Możnowładztwo - magnateria - arystokracja w epoce wczesnonowożytnej. Wokół kryteriów i terminologii
Marian Wolski - Drogi i bezdroża średniozamożnej szlachty do stanu magnackiego. Wewnątrzrodzinne uwarunkowania awansu w czasach wczesnonowożytnych /13
Edward Opaliński - Elity władzy, elity prestiżu czy elity bogactwa? /31
Jan Dzięgielewski - Magnaci - członkowie elity posiadający możność skutecznego wpływu na decyzje organów władzy Rzeczypospolitej /41
Andrzej Rachuba - Magnateria - specyfika litewska /55
Mariusz Markiewicz - Nieformalne elity w Europie nowożytnej /75
Dariusz Makiłła - Od możnowładztwa do arystokracji w XVI-XVIII wieku. Casus szwedzki /85
Krystyna Szelągowska - Szlachta duńska i jej państwo /103
Paweł Krokosz - Elity rządzące w Rosji w XVI-XVIII w. - wprowadzenie do problematyki /111
Wokół kryteriów i terminologii - dyskusja /133
II. Wokół postaw etycznych i systemów wartości
Łukasz Godlewski - Interes własny, państwa czy Kościoła? Senatorowie duchowni w walce o zachowanie uprzywilejowanej pozycji Kościoła w latach 1510-1537 /151
Beata Sawicka - Nieobyczajności episkopatu Królestwa Polskiego (w związku z Instrukcją na synod piotrkowski z 1551 roku) /173
Anna Kamler - Uwagi o edukacji moralnej synów szlacheckich w XVI-wiecznej Rzeczypospolitej /189
Marian Chachaj - Kształtowanie etosu młodzieży magnackiej w obcych krajach (XVI-XVII w.) /203
Jolanta M. Marszalska - Etyczne aspekty działań podejmowanych przez wojewodę krakowskiego Jana Magnusa Tęczyńskiego około zatrzymania rodowej fortuny /219
Urszula Augustyniak - Konflikt wartości stanowych, patronackich i wyznaniowych w kręgu Radziwiłłów birżańskich w 1. połowie XVII wieku /231
Mariola Jarczykowa - Ekspresja wartości religijnych przez i wobec Radziwiłłów birżańskich /255
Tomasz Kempa - Radziwiłłowie nieświescy i birżańscy - solidarność rodowa a kwestia wierności religii /273
Waldemar Graczyk - Interes Kościoła, interes państwa czy interes rodu na przykładzie aktywności biskupa płockiego Stanisława Łubieńskiego (1574-1640) /307
Przemysław Gawron - Wydatki hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza na wojnę w Inflantach w latach 1604-1606 /317
Marta Kupczewska - Pomiędzy interesem prywatnym a dobrem publicznym - zaangażowanie wojewody kijowskiego Tomasza Zamoyskiego w organizację i przebieg kampanii chocimskiej 1621 roku /331
Beata Gryko-Andrejuk - Choroba psychiczna? Relacje Jana Stanisława Sapiehy z rodziną i otoczeniem /371
Paweł Jusiak - Obraz magnaterii w Pamiętniku Albrychta Stanisława Radziwiłła /383
Krystyna Szelągowska - Corfitz Ulfeldt - arcyzdrajca, królewski zięć /409
Jacek Krupa - Nie skandalizowałem się ja nic - świat wartości Andrzeja Chryzostoma Załuskiego /423
Andrzej Klonder - Mieszczańskie cnoty magnatów - gospodarność, oszczędność, skąpstwo. Refleksje nieco przewrotne /435
Radosław Lolo - Towarzystwo Jezusowe a magnaci. Fakty i mity /449
Urszula A. Pawluczuk - Magnateria w życiu religijnym Wilna w XVIII wieku /463
Andrzej Stroynowski - Od Rybeńki do Panie Kochanku. Zmiana wizerunku magnata w XVIII wieku /481
Andrzej K. Link-Lenczowski - Magnackie i szlacheckie elity Rzeczypospolitej wobec niektórych kwestii związanych ze stosunkiem do Turków i Tatarów oraz Szwedów i Rosjan w dobie wojny północnej /505
Jerzy Dygdała - Magnates doby saskiej w świetle gazet pisanych Andrzeja Cichockiego - obraz malowany ciemnymi barwami /521
Karol Łopatecki - Nie masz w tym nic osobliwego, ożenił się równy z równą. Ślub Jana Klemensa Branickiego z Izabelą Poniatowską - ujęcie prawnomajątkowe /545
Maria Czeppe - Szkoły pałacowe w XVIII wieku. Rekonesans /567
Dariusz Rolnik - Świat niematerialny w życiu aspiranta do stanu magnackiego. O systemie wartości i charakterze ostatniego wojewody podolskiego Leonarda Marcina Świeykowskiego (1721-1793) /579
Tadeusz Srogosz - Granice wierności. Dylematy rojalisty Józefa Gabriela Stempkowskiego /597
Bogdan Rok - Życie codzienne Teofili z Radziwiłłów Morawskiej /625
Bernadetta Manyś - Wileńska pompa funebris Michała Kazimierza Radziwiłła, Rybeńki w świetle Kuriera Litewskiego jako przykład magnackich obchodów uroczystości funeralnych /639
Adam Kucharski - Życie prywatne magnaterii polskiej w przekazach gazet rękopiśmiennych z epoki stanisławowskiej (1764-1795). Typologia doniesień prasowych /665
Indeks osób /685
III. Obchody austriackich świąt wojskowych w Galicji w dobie konstytucyjnej (1867-1914) /70
IV. Łopuszno 1914-1915: zapomniane boje I wojny światowej w zarysie /84
Aneksy .91
Bibliografia /93
Spis map /96