Historia otyłości

Autor: Georges Vigarello

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 401

Okładka: miękka

Format: 12,0 cm x 19,5 cm

Uwaga! Nieznaczne zagięcie okładki

Georges Vigarello (ur. 1941), francuski historyk, ma w swojej dziedzinie imponujący i niezwykle efektowny dorobek, w znacznej mierze udostępniony polskiemu czytelnikowi przez Wydawnictwo Aletheia (`Historia czystości i brudu`, `Historia gwałtu`, `Historia urody`, `Historia zdrowia i choroby`). Zainteresowania Vigarella skupiają się wokół `historii ciała` i wszystkiego, co się z nim dzieje: ciała chorego, zdrowego, brudnego, czystego, upiększanego i poniewieranego. Opisywane praktyki historyczne mają u podłoża określone rozumienie natury i funkcjonowania ludzkiego ciała. Autor rekonstruuje właśnie to rozumienie, dzięki czemu jego `historie` nie są zwykłym zestawieniem faktów, lecz fascynującą przygodą intelektualną. Również tak trywialne zjawisko jak otyłość nabiera istotnego znaczenia historycznego, gdyż `metamorfozy tłuszczu` okazują się funkcją przemian pojmowania ciała i świata w ogóle. Vigarello pokazuje ewolucję stosunku do otyłości: od obfitego ciała jako symbolu siły i władzy po dzisiejszą stygmatyzację tuszy uznawanej za objaw defektu psychicznego. Rola gabarytów cielesnych zostaje też opisana od strony tego, co ją warunkowało: od strony przemian społecznych, zmiany statusu `możnych` i demokratyzacji społeczeństwa.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie  /7

Część I. Średniowieczny żarłok

1. Prestiż otyłości  /19

Naturalna żywotność  /20

Cóż za zniewaga!  /27

Od grubasa do spaślaka  /29

2. Tłuszcz, płyny, gazy  /33

Materia otyłości  /34

Pochodne gazów i wody  /37

Podagrycy i artretycy  /41

"Prostota" wydalania  /43

3. Perspektywa grzechu  /47

Model duchownych  /48

Model lekarzy  /52

Model dworzan  /54

4. XV wiek: wyrafinowanie i sprzeczności  /57

Rosnące znaczenie obrazów / 58

Oznaka różnic społecznych?  /61

Tryb życia i konflikty  /63

"Mozolna" praca estetyki  /67

Część II. "Nowożytny" grubianin

1. Oblicza lenistwa /75

Aktywność i bezczynność epoki "nowożytnej"  /76

Od wyzwiska do znaczenia społecznego  /82

Opór i fascynacja  /86

Chudość źle widziana  /93

2. Tłuszcz w liczbie mnogiej /99

"Udramatyzowane" zagrożenie /99

Strach przed apopleksją  /102

Tłuszcz: abstrakcyjny dyskurs /107

Wyodrębnić puchlinę wodną  /110

Wyodrębnić podagrę  /115

3. Głębia obrazów, precyzja słów  /119

Obrazy i realizm rysów  /119

Wybór Rubensa  /123

Siła i bezsilność słów  /127

4. Utrzymać ciało w ryzach  /137

Pierwsze szacunki  /137

Otyłość tak, ale tylko "górna"  /143

"Nowożytne" diety i wyrzeczenia  /146

"Osuszyć"  /152

Ocet i kreda /155

Pasy, sznurowania i gorsety  /158

Część III. Od ociężałości do niemocy. Oświecenie i wrażliwość

1. Odkrycie niuansów /169

Pomiary "niestrudzone", pomiary "bezowocne" /169

Obwód w pasie czy waga?  /172

Stworzyć średnią  /175

Piersze różnicowanie kształtów  /180

"Ciężar" mężczyzn, "ciężar" społeczny  /185

Napiętnowanie niemocy  /191

"Otyłość": użycie pewnego słowa  /192

Deprecjonowany objaw: brak wrażliwości  /198

Krytyka "bogaczy"  /201

"Małżonek znamienity, lecz do niczego"  /203

Wzmacnianie  /207

Moc "wzmacniaczy"  /207

Moc "pobudzaczy"  /210

Marzenia o elektryczności  /214

Dieta i nerwy  /215

Pokarmy roślinne czy mięsne?  /219

Rewolucja chemiczna  /222

Część IV. Brzuch mieszczański

1. Wprowadzdzenie liczby  /229

Obecność liczb  /229

Związek między wzrostem a wagą, związek wymienny  /231

Indywidualne obliczanie wagi?  /233

2. Typologiczna gorączka  /239

Mężczyźni z "brzuszkiem", tłuste kobiety  /241

Mieszczanin i brzuch szacowny  /249

Mieszczanin i brzuch wyszydzony  /252

Szczupłość romantyczna?  /256

3. Od chemii do energetyki  /261

Wodnistość i odtłuszczenie: nowe rozróżnienia  /261

Tłuszcz i ogień  /263

Tłuszcz i "nieubłagana choroba"  /268

Od energetyki do diety  /273

Energia i jej skutki  /273

Stworzyć "sztukę dobrego życia"  /276

Archaizmy i nowoczesność  /279

"Nieszczęście" o ja: nowy status otyłości  /282

Część V. W stronę "męczeństwa"

1. Triumf estetyki  /289

Ważenie coraz powszechniejsze  /290

Pierwsze sprzeczności w ramach skali  /292

Ciała na wystawie  /297

Kobiety zaczynają mieć biodra  /300

Od męskiego pasa do "odkrycia" mięśni  /303

Od estetyki do wykluczających się obrazów  /309

2. Otyłość "uczona", otyłość "światowa"  /317

Formy i fazy w liczbach  /318

Trawienie "spowolnione", trawienie przesadne  /320

Zwyrodnieniowa obsesja  /324

Dietetyczny urodzaj  /326

Wyjazdy do wód: między życiem towarzyskim a reakcjami chemicznymi  /332

Pojawiają się reklamy  /336

3. Rewolucja szczupłego  /339

"Cywilizacyjna skaza"  /340

"Wysmuklenie" mężczyzny  /343

"Wysmuklenie" kobiety  /345

"Stopniowanie" anatomii  /348

Stworzenie "potworności"  /350

4. "Męczeństwo" dochodzi do głosu  /355

Zrewolucjonizować początkowe kryteria  /356

Coraz więcej schorzeń  /358

Coraz więcej terapii  /360

Zawodzą terapeutyczne "pewniki"  /364

Między próbą a męczeństwem  /368

Metamorfozy współczesnej debaty. Choroba tożsamości, choroba podstępna

Stwierdzenie "epidemii"  /378

"Kontratak"?  /381

Dynamika szczupłości, dynamika otyłości  /384

Konsekwencje szczupłości  /385

"Wieloczynnikowy" świat /387

Ja, doświadczenie, tożsamość  /392

Zakończenie /399