Historia ojców i ojcostwa

Pod redakcją: Jeana Delumeau i Daniela Roche'a

Rok wydania: 1995

Liczba stron: 480

Okładka: twarda

Format: 18,5 cm x 25,5 cm

(UWAGA! Obwoluta książki uszkodzona; książka używana, zawiera ex libris poprzedniego właściciela)

Czy ojciec ma jeszcze przyszłość na Zachodzie? Któż z nas nie zada sobie tego pytania u progu 2000 roku? Czy nie jesteśmy świadkami – współwinnymi albo zobojętniałymi – rozpadu ojcostwa, które może, w szczególności dzisiaj, przybrać postać ojcostwa odroczonego lub zamrożonego?  Rosnąca liczba rozwodów i uciekanie się do metod sztucznego zapładniania sprawiają, że w wielu przypadkach nie można wskazać tego jedynego mężczyzny, który jest naprawdę ojcem. Jest wszakże jeszcze inne zmartwienie: czy mnożenie się faktów życia w konkubinacie nie oznacza kresu ojcostwa? W każdym razie można powiedzieć, że obraz ojca stał się kruchy: czy już nie rozpadł się ostatecznie na kawałki? Teraz nie sposób nie zadawać sobie pytań (odpowiedzi na nie bowiem nie są bynajmniej oczywiste): Co to znaczy być ojcem? Jaka jest funkcja ojcowska? Kto stanowi o filiacji? Nie możemy uniknąć tych niepokojących pytań, ponieważ odpowiedzi na nie rzutują na naszą przyszłość i dotyczą nas wszystkich, mężczyzn i kobiet, będących w stanie małżeńskim czy wolnym. Czy jest to już śmierć ojca, czy może już „nowy ojciec”? Przyszłość na pewno rozliczy nas z tego, jaką damy odpowiedź. Dlatego jest rzeczą konieczną dokonać w tej dziedzinie i w wielu innych, wędrówki w czasie i odwołać się do historii. Jednakże nie po to, żeby tam szukać odpowiedzi, gdyż wszystkich udzielono w sytuacjach, prawdę mówiąc nieopisanych, lecz dlatego że nakazuje nam to spojrzenie wstecz zdrowy rozsądek: on tylko może pozwolić nam zrozumieć, w jaki sposób doszliśmy do obecnego stanu i wydobyć z mroku kierunki działania siły ewolucji, nad którą powinniśmy się starać zapanować. Aby móc dzisiaj lepiej poznać samych siebie, potrzebna nam jest, więcej niż kiedykolwiek, wiedza na temat tego, kim byliśmy wczoraj. Droga przebyta przez ojca od połowy tysiąclecia jest właśnie przedmiotem naszego badania.

Spis treści:

Przedmowa Jean'a Delumeau /9

Część I (od XII wieku do 1750 r.): Złoty wiek suwerena

Rozdz. I - Desygnacja ojca. Dziedzictwo prawa rzymskiego. Prawo kanoniczne i desygnacja ojca. Krew czyli ideologia rodowa. Prawo ojca - J. Mulliez /27

Rozdz. II - Od Gersona od Montaigne'a. Władza i miłość. Na szlakach średniowiecza. Rozprawa humanistyczna. Łzy ojca - S. Melchior-Bonnet /55

Rozdz. III - Uwieczniać i płodzić. Być ojcem - to stawka honoru. Sztuka dobrego rodzenia. Dużo ojców, mało dzieci. Ojcostwo nieprawowite - A. Moliner /71

Rozdz. IV - Żywić, wychowywać, przekazywać. Granice władzy ojcowskiej: występki i nadużycia. Ojciec i niemowlę. Obecność w półcieniu. Chleb, wiedza i miłość. Władza władców. Wzrost znaczenia władzy publicznej. Wybrać, przekazać i umrzeć - A, Molinier /95  

Część II (od XVI wieku od XVIII wieku): Głos dwóch reform 

Rozdz. V - Nosić imię Boga. Między ciałem a duchem. Wymogi powołania. Nigdy nie zakończone rodzenie. Święty Józef, ojciec zdobywający serca. Dramat ojca - O. Robert   /131

Rozdz. VI - Odmiany protestanckie. Etyka świecka. Ojcostwo prawa Bożego? - M. Carbonnier-Burkard    /155

Rozdz.VII - W zakątku prywatności. Prawdziwe portrety. Początek życia i jego koniec. Zachowanie się względem dziecka, które rośnie. Pożegnanie synów - M. Foisil /179

Rozdz. VIII - Jedyny w swoich obrazach. Dwuznaczności miłości do rodziców. Ojciec i syn, czyli problem przymusu. Pewna tak wielka czułość. Rozmyślać, modlić się. Od posiłku do odpoczynku - M. Menard   /201

Część III (połowa XVIII w. - do połowy XIX w..): Przygoda synów

Rozdz. IX - Od rodziny do ojczyzny. Ojcowska scena. Sprawa ojca. Ojciec prywatny i ojcowie zbiorowi. Odwaga synów - J.C. Bonnet   /235

Rozdz. X - Ojcowskie lekcje. Uczyć się i mieć powodzenie w życiu. Uczyć w domu. Ojciec zastępczy. Trzej przykładni wychowawcy dają świadectwo. Kiedy wtrąca się państwo - M. Sonnet   /259 

Rozdz. XI - Wola człowieka. Ojcostwo z II roku. Rewolucyjna utopia. Kim jest ojciec w prawie rewolucyjnym? Czy kodeks cywilnym jest krokiem wstecz? Esej na temat prawnego podejścia do współczesnego ojcostwa - J. Mulliez  /279

Część IV (XIX-XX w.): Niezupełnie ten sam...

Rozdz. XII - Koniec patriarchów. Czas zrywania więzów Ojcowie, władza i państwo. Ojcostwo rozbite - A. Cabantous  /323

Rozdz. XIII - Rozbite lustro. Siła i słabość. Dziecko w wysoko wyciągniętych dłoniach. Ojcostwo cierpiące. Imitowanie zachowań przez zabawę. Ojciec wrócił! Ojciec powróci...Czy nowy obraz ? - M. Menard   /349

Rozdz. XIV - Stale podejrzewany. Dobro dziecka. Ojcowie niezdolni od ojcostwa. Nowe rodziny - F. Hurstel, G. Delasi, De Persewal   /373

Rozdz. XV - Mój syn, moja walka. System praw i stany mentalności. Nowi ojcowie: ich role i kwestia tożsamości. Nowy partner matki. Pan J.: Bezpłodny mężczyzna pragnący ojcostwa - F. Hurstel, G. Delaisi, De Parseval   /393

Rozdz. XVI - Nasz współczesny. Różne obrazy, jedna postać. On i ona. Spór o kompetencje? Sfera despotyczna, sfera polityczna. Mimo wzburzenia na powierzchni... - Y. Pelicier    /417

Zakończenie - D. Roche   /433

Aneksy, bibliografie  /449

Indeks /465