Historia męskości, tomy I-III - komplet

Tom I

Redakcja: Georges Vigarello

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 608

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Historia męskości

 

Męskość jest naznaczona tradycją sięgającą niepamiętnych czasów – to nie tylko płeć męska, lecz sama jej natura oraz jej część „najszlachetniejsza”, by nie rzec: najdoskonalsza. Przez wieki uchodziła za cnotę i stanowiła jeden z fundamentów społeczeństw Zachodu. Od starożytności do oświecenia oznaczała pewną koncepcję mocy, która obejmowała zarówno siłę fizyczną, jak i męstwo psychiczne. Jej kody, rytuały i fantazmaty kulturowe utrwalały patriarchalny obraz świata, choć męskiej dominacji zawsze zagrażało widmo porażki.

Nie było też nigdy uniwersalnego, niezmiennego modelu męskości. Społeczność kupiecka hołdowała innemu ideałowi niż społeczność wojskowa. Dworzanin nie mógł wyobrażać sobie męskości tak samo jak rycerz. Ten zaś pojmował ją inaczej niż duchowny czy mieszczanin. Te właśnie różnice i przemiany, a także związane z nimi gesty nienormatywne, starają się zrekonstruować autorzy i autorki pierwszego tomu Historii męskości.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa  /5

Wprowadzenie  /7

Część 1. Greckie koncepcje męskości (Maurice Sartre)  /13

I. Andreia - istota męskości  /15

II. Wychowanie mężczyzny - rodzina, państwo  /17

III. Mężczyzna w swej płci  /32

IV. Mężczyzna i kobiety  /48

Część 2. Rzymskie koncepcje męskości. Vir, virilitas, virtu (Jean-Paul Thuillier)  /57

Kwestie słownikowe /59

I. O czynieniu dobrego użytku z męskości  /65

II. Fizyczny portret mężczyzny męskiego  /75

III. Portret moralny męskiego Rzymianina  /90

Część 3.  Świat barbarzyński. Krzyżowanie się kultur i przemiany męskości (Bruno Dumezil)  /99

I. Rzymskie spojrzenie na mężczyznę barbarzyńskiego  /101

II. Wewnętrzne wyróżniki społeczeństwa barbarzyńskiego  /106

III. Od wojownika do rycerza  /115

Część 4. Mężczyzna średniowieczny, siła i krew (Claude Thomasset)  /123

I. Siła, model nadrzędny  /125

II. Niedźwiedź, zwierzę symbol  /128

III. Odwaga  /133

IV. Rana i śmierć  /140

V. Krew  /146

VI. Męskość a fizjonomika  /151

VII. Obraz krwi  /154

VIII. Jak się zostaje mężczyzną?  /154

Część 5. Świat nowożytny, męskość absolutna (XVI–XVII wiek)   /159

Męskość nowożytna. Przekonania i dociekania Georges Vigarello  /161

I. Wynalazek „delikatności” /162

II. Męskość zagrożona? /164

III. Męskość i władza  /166

1. Męskość i jej „inni”. Wyobrażenie paradoksalnej płci męskiej (Lawrence D. Kritzman)  /169

I. Rabelais i męski niepokój /171

II. Blasony ciała i złudne pragnienia /179

179 III. Montaigne i „urojenia” męskości /184

2. Męskość duchownych (Jean-Marie Le Gall)  /189

I. Duchowny zniewieściały – argument polemiczny /191

II. Odrzucenie zła, odrzucenie samca /195

III. Męskość klerykalna /199

3. Gorącość mężczyzn. Męskość a myśl medyczna w Europie (Rafael Mandressi)  /205

I. Wiek męski a kompleksja /207

II. Moc, niemoc  /211

III. O „świadkach” męskości i konsekwencjach ich utraty  /216

IV. O zającach i mężczyznach, czyli o inwersji seksualnej  /220

Bycie i stawanie się  /224

4. Ludwik XIV, czyli męskość absolutna? (Stanis Perez)  /225

I. Uczenie się męskości absolutnej (1638–1666) /229

II. Apollo regnante (1667–1693)  /239

III. Męskość w stanie kryzysu (1693–1715)  /247

Męskość absolutna?  /253

5. Od wojownika do wojskowego (Hervé Drévillon) /255

I. Fabuła rycerska /256

II. Dobrodziejstwa płynące z cnoty /263

III. Wojna!  /271

IV. Od mężności do męskości  /276

6. Dwuznaczność ról płciowych o doświadczenie teatralne (Christian Biet) /285

I. Człowiek -w -ogóle - i człowiek męski, definicje i niejasności  /285

II. Męskość udawana - nadmiernie eksponowana cecha władcza  /285

III. Komedia małżeńska, eksperymenty teatralne i męskość wirtualna  /293

IV. Męska wirtualność, homospołeczność i homoseksualizm  /298

V. Kobiety również... /303

VI. Tragedia a męskość bohaterów (i bohaterek)  /311

VII. Miecz obrotowy i męstwo arystokratyczne  /314

VIII. Szimena - bohater supermęski?  /315

VIII. Eksperymentowanie z rodzajem nijakim  /318

7. Świadectwo malarstwa (Nadeije Laneyrie-Dagen)  /321

I. Ciało męskie, jedyny obraz Boga  /321

II. Rubens a geometria mężczyzny  /324

III. Mężczyzna, ten inny lew /326

IV. Męska odwaga - wielość znaczeń  /327

V. Sak /328

VI. ... i żołądek  /329

VII. Poza - początek ewolucji?  /330

VIII. Miecz i rękawica  /331

IX. Noga i łydka  /333

X. Zwierzę do towarzystwa: koń  /336

XI. ...i pies  /339

XII. Mężczyzna z gminu - zachowanie w towarzystwie  /341

XIII. Mąż i jego żona  /345

XIV. Kochanek i jego kochanka  /347

XV. Ojciec swoich synów  /350

8. Człowiek męski a dzikus z ziem nowo odkrytych (Georges Vigarello)  /353

I. "Odkrywanie" dzikiego i męskość niemożliwa  /354

II. Nowożytność a odkrywanie męskości pierwotnej /358

III. Oświecenie a mit męskości  /364

Część 6. Oświecenie i męskość zaniepokojona  /371

1. Ludowe formy męskości (Arlette Farge)  /373

I. Wzorce?  /374

II. Męskość w kwiecie wieku  /378

III. Kiedyś w końcu trzeba się ustatkować - męskość w małżeństwie  /383

IV. Czy męskość i przemoc nierozłącznie idą z sobą w parze? /387

V. Strach przed impotencją i przyprawieniem rogów  /390

2. Gry ćwiczebne, rozrywka i męskość (Elisabeth Belmas)  /395

I. Gry wojenne i walki dla mężczyzn "mocno stojących na nogach i odważnych"  /396

II. W stronę delikatności gestów męskich  /404

III. Przejawy ciągłości i zerwania - rozrywki szlacheckie i zawody ludowe  /409

3. Mężczyźni z fikcji literackiej (Michel Belon)  /415

Przypisy  /445

Indeks osób  /507

Autorzy  /517

 

Tom II

Pod redakcją: Alaina Corbina

Rok wydania: 2020

Liczba stron:  532

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Książka z serii: Historia męskości

 

W trzech tomach „Historii męskości” autorzy podejmują próbę opisania tego, jak tytułowa kategoria funkcjonowała w kulturze europejskiej w ciągu ponad dwóch i pół tysiąca lat – od starożytnej Grecji aż po początek XXI stulecia.

W XIX stuleciu znaczenie cnoty męskości osiąga apogeum. Konstytuujący ją system wyobrażeń i norm narzuca się wówczas tak silnie, że wydaje się praktycznie niepodważalna. Męskość nie jest zwykłą cnotą osobistą. Porządkuje społeczeństwo, determinuje panujące w nim relacje, stanowi fundament wszelkich wartości. Nadaje kształt wyobrażeniom o świecie i uczestniczy w procesie formowania się narodów. Męskość jest jednak także brzemieniem dla tych, którym odmawia się udziału w jej pożądanych wzorcach – jak „zniewieściałym” homoseksualistom, podległym proletariuszom czy skolonizowanym „tubylcom”.

Prace składające się na ten tom kreślą całościowy obraz funkcjonowania kategorii męskości w burzliwym i wyjątkowo długim XIX wieku, który według zgodnej opinii historyków francuskich zaczyna się wraz z wybuchem Rewolucji Francuskiej (1789) i trwa do zakończenia pierwszej wojny światowej (1918).

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie /5

Część 1. Męskość przemyślana na nowo przez pryzmat naturalizmu - Alain Corbin /11

Część 2. Kodeks męskości - metody i procedury jego wpajania /27

1. Dzieciństwo, czyli "podróż w stronę męskości" - Iwona Jablonka /29

I. Kody męskości /30

II. Męskość przytwierdzona do ciała /37

III. Sublimacja popędu seksualnego /45

2. Wojsko i świadectwo męskości - Jean Paul Bertaud /55

I. "Zmienić skórę" /58

II. Nauczania przemocy /60

III. Tresura ciał, cierpienie dusz /61

IV. Męskość wojskowa i seksualność /65

V. Męskość a poczucie solidarności /68

Część 3. Najsposobniejsze okazje do wykazywania się męskością /71

1. Pojedynek i obrona męskiego honoru - Francois Guillet /73

I. Honor u źródła walki /73

II. Protagoniści starcia /83

III. Obrzędy i rytuały walki jeden na jednego /95

IV. Przemiany pojedynku /102

2. Przymus demonstrowania energii seksualnej - Alain Corbin /111

Część 4: Społeczne modulacje figur męskości /137

1. Męskość wojskowa - Jean-Paul Bertaud /139

I. Wojskowy filozof i żołnierz rolnik /140

II. Żołnierz obywatel i prawy wojownik /145

III. Honor, sława i męskość /150

IV. Słowa wojowników i choroba wieku /159

V. Męskość wojskowego kolonizatora /163

VI. Kontrowersyjna męskość wojskowa /166

VII. Męskość wojskowa a odnowa narodu /171

2. Robotnicze formy męskości - Michel Pigenet /179

I. Rozpoznania wstępne /179

II. Jaka męskość? /186

III. Męskość w pracy /190

IV. Poza pracą - trzy dziedzin, w których znajdują wyraz męskości robotnicze /203

3. Męskość katolickiego księdza - pewna czy problematyczna? - Paul Airiau /215

I. Szczególny sposób kształtowania męskości /215

II. Wzorzec pożądany /218

III. Wzorzec kontestowany /220

IV. Kapłani kobiet? /221

V. Wymagania czasów /224

4. Wyzwanie sportowe o doświadczenie męskości - Andre Rauch /227

I. Wyzwanie - arystokratyczny przeżytek? /228

II. Uregulowanie walk przepisami oraz ich sędziowanie /230

III. Mężczyzna niedoskonały /231

IV. Pamiętniki w marszu /235

V. Pomagać sobie wzajemnie, trenować i obejmować się /238

VI. Miejsca dla silnych mężczyzn /243

VII. Walczyć z degeneracją /250

VIII. Naturalność jako wyzwanie dla kultury /257

IX. Kontrolować swój czas i nad nim panować /263

Część 5: Dalekie teatry praktykowania męskości /271

1. Męskie wartości podróży - Sylwain Vanayre /273

I. Męska komunikacja /273

II. Poważne relacje /279

III. Stawać się mężczyzną /288

2. Męskość w warunkach kolonialnych, od końca XVIII wieku do Wielkiej Wojny - Christelle Tarraud /293

I. Kolonizacja męska: podbój militarny i "użyźnianie" /294

II. Odmawianie "tubylcom" cech męskich /302

Część 6: Brzemię męskości /309

1. Nakaz męskości, źródło niepokoju i lęku - Alain Corbin /311

2. Homoseksualizm i męskość - Regis Revenin /327

I. Medycyna i homoseksualność: rodowód utożsamienia zniewieściałości i męskiego homoseksualizmu /331

II. Literatura i homoseksualność: męskość kwestionowana /338

III. Zniewieściałość - wspólny mianownik wszystkich kultur homoseksualnych w oczach władz? /344

IV. Czy homoseksualista może być męski? Słowo homoseksualistów /348

Zakończenie. Wielka Wojna a historia męskości - Stephane Audoin-Rouzeau /355

Przypisy /363

Indeks /433

Autorzy /441

Nota copyrightowa /443

 

Tom III

Redakcja: Jean-Jacques'a Courtine'a

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 604

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Historia męskości

 

Pierwsza wojna światowa zapoczątkowała kryzys tradycyjnie pojmowanej męskości: hekatomba spowodowana użyciem nieznanych wcześniej śmiercionośnych broni pozbawiła uczestniczących w niej mężczyzn aury bohaterów, cykliczne nawroty kryzysów gospodarczych pozbawiały pracowników poczucia godności, upowszechnianie się postaw konformistycznych osłabiało zamiłowanie do ryzykownych przygód. Postępy w dziedzinie równości płci, zdobycze feminizmu podważały odwieczne męskie przywileje i prawo do ich egzekwowania przemocą.

Osiemnaścioro autorów analizuje na wielu płaszczyznach przyczyny, przejawy i skutki tego kryzysu.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie  /5

Część 1: Źródła, mutacje, dekonstrukcje męskiej dominacji  /9

1. Antropologie męskości: lęk przed niemocą. Claudine Haroche   /11

I. Utajone męska dominacja  /11

II. Zespolona męskość bractw - odnowić pierwotne więzi  /15

III. Autorytarna rodzina a uczenie się męskiej mocy  /18

IV. Psychoanalityczna antropologia niemocy   /21

2. Męskość wobec medycyny. Anne Carol  /25

I. Płeć męska, męskość i potencja seksualna - dziedzictwo wiedzy medycznej i jej odnawianie   /26

II. Męskość badana przez seksuologię  /36

III. Męskość przywracana  /47

3. Męskość podszyta niepokojem, męskość agresywna. Fabrice Virgili   /61

I. Przemoc a męska tożsamość  /62

II. Porządek męski a możliwości przemocy  /63

III. Potępiane akty przemocy męskiego chaosu  /71

IV. Kobiece środki obrony i riposty  /77

4. Męskość w zwierciadle kobiet. Christine Bard   /85

I. Męskość, przedmiot pożądania  /86

II. Męskość odrzucona  /94

III. Męskość zdobywana przez kobiety  /102

5. Męskość w świecie anglosaskim. Christopher E. Forth   /113

I. Myślenie o męskości  /114

II. Pisanie historii męskości  /119

III. Pierwiastek "kobiecy" w mężczyźnie  /124

IV. Kryzys i przejawy ciągłości   /130

Część 2: Fabryka męskości   /135

1. Nie rodzimy się męscy, stajemy się tacy. Arnaud Bauberot   /137

I. Ostatnie podrygi tradycyjnej męskości   /138

II. Model osłabiony  /149

2. Męskość na ilustracjach w literaturze młodzieżowej. Pascal Ory  /161

I. System "głosu pana"   /161

II. Męskie wartości  /166

III. Perturbacje, ewolucje  /169

3. Armie i wojny - wyłom w samym sercu męskiego wzorca? Stephane Audoin-Rouzeau   /175

I. Upokorzenie wojownika  /176

II. Wymyślanie na nowo  /177

III. Męskość, seksualność  /180

IV. Ku feminizacji wojska?  /185

V. Ograniczenia?  /189

4. Męskości sportowe. Georges Vigarello  /195

I. Męskość widoczna, męskość komentowana  /197

II. Męskość nadmiernie eksponowana, męskość poniewierana  /204

III. Od męskości utwierdzonej do męskości zmąconej  /210

5. Męskości przestępcze? Dominique Kalifa  /219

I. Portret mężczyzny jako przestępczy  /220

II. Wypracowywanie spojrzenia  /231

Część 3: Przykłady, wzorce, antywzorce   /243

1. Męskość faszystowska. Johann Chapoutot  /245

I. Wykluczanie  /245

II. Wskrzeszenie  /254

III. Walka  /258

IV. Odrodzenie ciał, odbudowa wspólnoty mężczyzn   /261

V. Tworzenie   /266

2. Męskość robotnicza. Thierry Pillon  /269

I. Sposoby przedstawiania   /269

II. Wartości robotnicze  /278

III. Wyczerpywanie się męskich wartości   /282

3. Dwuznaczna męskość poszukiwacza przygód. Sylvain Venayre  /291

I. Nowy wzorzec: poszukiwacze przygód  /292

II. Męskość nowoczesna?    /299

III. Trwałość dawnych wzorców  /308

4. Mutacje homoseksualne. Florence Tamagne  /313

I. Odwrócenie płci kulturowej, androgynia, transpłciowość  /314

II. Męskości homoseksualne  /319

III. Akty przemocy i wykluczenia   /324

IV. Małżeństwa, przyjaźnie, relacje towarzyskie  /328

V. Męskości ponowoczesne  /331

5. Męskości kolonialne i postkolonialne. Christelle Taraud  /337

I. Męskość a rasa we Francji (1920-1950)   /337

II. Prostytucja, seksualność i męskość podczas drugiej wojny światowej   /341

III. Powrót do imperium: męskość, kolonizacja i nacjonalizm   /345

IV. Od pracownika fizycznego do "hołoty z przedmieść": męskość niebezpieczna i fantazmatyczna (1960-2009)   /353

Część 4: Obrazy, miraże, fantazje  /359

1. Ekshibitacje: męskość obnażona. Bruno Nassim Aboudrar  /361

I. Studia postaci  /362

II. Fizjonomie  /369

III. Fallus i penis  /377

2. Projekcje: męskość na ekranie. Antoine se Baecgue  /387

I. Męskie ekshibicje w początkach kina  /390

II. Męskości z dalekich krain  /394

III. Westerner: męskość konstruowana i podważana  /398

IV. Zbuntowane piękno: męskość wobec historii  .402

V. Jeszcze twardnieje, ale niestety...   /410

3. Mocarz w świecie cywilizowanym: mit męskości i siła mięśni. Jean-Jacques Courtine  /417

I. Zmierzch władzy penisa?  /417

II. Kultury symulakrum  /419

III. Powieści edukacyjne, poszukiwanie figury ojca  /422

IV. Przyrządy i stymulacje  /423

V. Męskie obsesje, strach przed impotencją  /425

VI. Genealogowie: na początku był mięsień  /427

VII. Męskości widmowe, rozdwojenia, awatary  /431

Przypisy  /435

Indeks  /503

Autorzy  /515