Historia i pamięć

Autor: Jacques Le Goff

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 320

Okładka: miękka

Format: 13,5 cm x 20,5 cm

Seria: Comunicare - historia i kultura

"Le Goff przedstawia własne idee oraz inne współczesne koncepcje historii. Snuje rozważania nad teorią historii i historiografią, wpisując ich problematykę w dzieje sporów ideowych i naukowych. Poszukuje ciągłości i podobieństw w przemianach wiedzy historycznej w całych dziejach cywilizacji.

Książka ta wyprzedziła jedną z najważniejszych dyskusji współczesności – debatę o pamięci i historii. W dyskusji tej Le Goff aktywnie uczestniczył aż do śmierci, przyczyniając się do lepszego rozumienia samej historii.

Bez Jacques'a Le Goffa nie sposób wyobrazić sobie nowoczesnej historiografii [...], nie tylko pisze o rzeczach fascynujących, ale czyni to w interesujący sposób, dbając o to, by odbiorcą jego książek stał się każdy zainteresowany historią, a nie tylko profesjonalny historyk".

(Ze Wstępu do wydania polskiego)

Spis treści:

Wstęp do wydania polskiego

Historia wobec pamięci     /7

Przedmowa do wydania francuskiego    /25

Przedmowa do wydania włoskiego z roku 1986     /31

Rozdział I. Relacja przeszłość/teraźniejszość     /41

1. Opozycja przeszłość/teraźniejszość w psychologii     /43

2. Relacja przeszłość/teraźniejszość w świetle językoznawstwa    /45

3. Relacja przeszłość/teraźniejszość w myśli nieoswojonej   /48

4. Refleksje ogólne o relacji przeszłość/teraźniejszość w świadomości historycznej    /50

5. Rozwój relacji przeszłość/teraźniejszość w myśli europejskiej od greckiej starożytności do wieku XIX    /53

6. Wiek XX między obsesją przeszłości, historią w teraźniejszości a fascynacją przyszłością    /58

Rozdział II. Stary, starożytny (dawny)/nowoczesny     /65

1. Zestawienie charakterystyczne dla Zachodu i dwuznaczne     /65

2. Istota problemu tkwi po stronie nowoczesnego    /66

3. Ambiwalencja określenia starożytny (dawny): antyk grecko-rzymski i inne starożytności    /68

4. Nowoczesny i jego konkurenci ó nowoczesny i nowość, nowoczesny i postęp    /71

5. Starożytny, stary (dawny)/nowoczesny, nowożytny i historia: spory starożytników z nowożytnikami w Europie preindustrialnej (VI - XVIII wiek)   /72

6. Relacja staroøytny (dawny)/nowoczesny i historia: modernizm, modernizacja, nowoczesność (XIX-XX wiek)    /78

Modernizm    /78

Modernismo     /79

Modernizm     / 79

Styl modernistyczny (Modern Style)     /81

Modernizacja    /84

Nowoczesność   /88

7. Dziedziny modernizmu      /90

8. Warunki historyczne rozpoznania nowoczesności    /96

9. Paradoksy nowoczesności    /98

Rozdział III. Pamięć     /101

1. Pamięć etniczna     /106

2. Rozkwit pamięci, od oralności do pisma, od prehistorii do antyku    /109

3. Pamięć w średniowiecznej Europie    /121

4. Postępy pamięci pisanej i figuratywnej od renesansu do naszych czasów     /136

5. Współczesne przemiany pamięci  /146

6. Podsumowanie: stawka pamięci     /155

Rozdział IV. Historia    /158

1. Paradoksy i niejednoznaczności historii     /164

Historia - nauka o przeszłości czy „każda historia jest historią współczesną?”    /164

Wiedza i władza: obiektywizm i manipulacja przeszłości   /170

Niepowtarzalne i uniwersalne: uogólnienia i prawidłowości historii    /176

Kochajcie to, czego nigdy nie ujrzycie dwa razy    /176

2. Mentalność historyczna: ludzie i przeszłość   /191

3. Filozofia historii    /223

4. Historia jako nauka: rzemiosło historyka    /253

5. Historia dzisiejsza     /274

Bibliografia połączona z dodatkiem bibliograficznym    /295