Historia Sewarambian

Autor: Denis Vairasse

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 240

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 15,0 cm x 21,0 cm

Seria: Bibliotheca Utopiana II

Historia Sewarambian (1677–1679) Denisa Vairasse’a to jeden z najbardziej istotnych utworów francuskiej literatury utopijnej, niezwykle popularny we Francji (ponad 10 wydań w XVIII wieku), przetłumaczony na wiele europejskich języków. Książka spotkała się z dużym zainteresowaniem ze strony czołowych pisarzy i myślicieli oświecenia.

Młody kapitan Siden odkrywa tajemniczy kraj Sewarambian, znajdujący się na południowym kontynencie zwanym wówczas Terra Australis Incognita. Grupa odkrywców przeżywa rozmaite przygody i poznaje historię oraz kulturę swych światłych gospodarzy. Sewarambianie wyznają deistyczną religię Słońca, choć głoszą swobodę wyznania, unikają wojen, nie uznają pieniędzy ani własności prywatnej. Największą chwałę czerpią z pracy na rzecz powszechnego dobra, rozwoju nauki, wielkich przedsięwzięć architektonicznych, których dokładne opisy stanowią istotny walor powieści. We wszystkim kierują się zasadami cnoty, rozumu i natury. Mieszkańcy Sewarambii wydają się więc być przeciwieństwem wszystkiego, co autor widział na co dzień w Europie owego czasu. Denis Vairasse poddaje krytyce nierówności społeczne, konflikty religijne, a także chciwość i hipokryzję Europejczyków.

Historia Sewarambian to utopia na swoje czasy wyjątkowa. Uwagę przykuwa rozbudowana rama narracyjna, co stanowi odejście od statycznej konwencji wcześniejszych utworów tego gatunku. Lektura dzieła Vairasse’a ma być nie tylko pouczająca, ale także przyjemna i wciągająca. W warstwie ideowej ta protestancka i racjonalistyczna utopia prefiguruje mające już niedługo nadejść oświecenie.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Historia Sewarambian - utopia hugenocka czy (przed)oświeceniowa? (P. Kossakowski)  /7

Denis Vairasse - Historia Sewarambian albo ludów zamieszkujących część trzeciego kontynentu, pospolicie zwanego Lądem Południowym, zawierająca opisanie rządu, obyczajów, wierzeń oraz języka owego narodu, dotychczas nieznanego ludom Europy  /29

Bibliografia  /239

I

Wileńska Haskala wobec głównych idei Oświecenia europejskiego  /17

Polityczno-cenzuralne uwarunkowania polskiego piśmiennictwa w guberni wileńskiej  /31

Salony literackie na Litwie w epoce porozbiorowo-przedpowstaniowej  /45

Obraz czasopiśmiennictwa polskiego na Litwie w latach 1795–1830. Stan i perspektywy badań w ujęciu literaturoznawczym  /57

„Talent (nie)wyższy nad mierność”. Kilka uwag o zjawisku wierszomanii  /71

II

Mistrzowski panegiryk – Stanisława Trembeckiego Wiersz do księcia Repnina, gdy się rozchodziła pogłoska o wojnie z Turcją  /87

Ku czci „Ojca Narodów” – Franciszka Karpińskiego Pieśń do Najjaśniejszego Imperatora Aleksandra  /101

„Auctor beatae pacis …”. Wizerunek cara Aleksandra I w wierszach pochwalnych Marcina Poczobuta-Odlanickiego  /115

Perspektywa historiozoficzna i patriotyczna w Dumie nad rozwalinami murów jagiellońskich w Wilnie Franciszka Sokoła Szahina  /127

Echa kampanii napoleońskiej 1812 roku w twórczości Marcina Molskiego i Antoniego Goreckiego. Próba porównania  /137

Nota edytorska  /153

Bibliografia  /155

Wykaz ilustracji  /165

Indeks osób  /167