Historia Bałkanów wiek XX

Autorka: Barbara Jelavich

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 403

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm x 23,5 cm

Większa część tego tomu odnosi się do powojennych doświadczeń krajów bałkańskich, omawiając powstanie państw komunistycznych oraz ich rozwój wewnętrzny do 1980 roku. Szczegółowo omówiono odrębne drogi, jakimi od 1945 roku podążało pięć państw tego regionu. Książkę rozpoczyna przedstawienie sytuacji wewnętrznej w Bułgarii, Grecji, Czarnogórze, Rumunii i Serbii pod koniec XIX wieku. Wówczas to, pomimo nękających je problemów wewnętrznych, niepodległe państwa skupiły się na pozyskiwaniu ziem wciąż znajdujących się pod rządami Turków osmańskich i Habsburgów.Dążenie do zjednoczenia poszczególnych państw i narodów doprowadziło do wojen bałkańskich w 1912 i 1913 roku. W okresie międzywojennym rządy krajów były targane nie tylko kryzysami gospodarczymi i międzynarodowymi, lecz także konfliktami narodowościowymi i politycznymi, wybuchającymi wewnątrz tych państw i między nimi. Kiedy Półwysep ogarnęła druga wojna światowa, Bałkany stały się polem walki między siłami aliantów i państw Osi oraz obszarem, na którym powstawały struktury ruchu oporu, bardzo istotne dla późniejszych rozstrzygnięć.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa  /9

Wstęp   /13

Część I. Wojna i narodowa konsolidacja (1887-1941) 

Rozdział I. Monarchie narodowe na Bałkanach  /25

Postępy w gospodarce   /26

Rumunia  /36

Serbia  /41

Czarnogóra   /46

Grecja  /53

"Europeizacja" życia na Bałkanach   /58

Rozdział 2. Monarchia dualistyczna: Austro-Węgry w latach 1867-1914  /65

Problemy narodowościowe w Austrii   /67

Bośnia i Hercegowina  /73

Królestwo Węgier  /77

Wnioski: Austro-Węgry w dobie dualizmu (Auschleigu)  /91

Rozdział 3. Kres panowania Osmanów w Europie: kwestie albańska i macedońska  /93

Imperium osmańskie   /93

Albański ruch narodowy   /98

Macedonia  /103

Wojny bałkańskie (1912 i 1913)    /109

Niepodległość Albanii   /114

Osmańskie dziedzictwo  /118

Rozdział 4. I wojna światowa   /121

Sarajewo   /121

Wojna  /129

Porozumienie pokojowe   /136

Upadek imperium osmańskiego: Republika Turecka  /140

Wnioski   /148

Rozdział 5. Pierwsza dekada powojenna   /149

Problemy powojenne   /149

Problemy organizacji państwa i rozwoju wewnętrznego  /158

Wielki kryzys  /199

Tradycyjne życie chłopskie   /200

Wnioski  /206

Rozdział 6. Bałkańskie rządy autorytarne: wybuch II wojny światowej   /207

Wzrost wpływów radzieckich i niemieckich   /207

Powstanie rządów autorytarnych na Bałkanach   /214

Stosunki między państwami bałkańskimi   /226

Ekspansja Osi: podbój Albanii   /228

Wybuch wojny: okres neutralności Bałkanów   /236

Wnioski   /252

Część II. Wojna światowa i rozwój wydarzeń po wojnie  

Rozdział 7. Państwa bałkańskie podczas II wojny światowej   /261

Sytuacja wojskowa   /261

Bałkański udział w wojnie   /264

Negocjacje między aliantami w kwestii Bałkanów  /298

Ustanowienie rządów komunistycznych   /301

Partyzanci   /313

Rozdział 8. Zmiany w pierwszych latach po wojnie: wojna domowa w Grecji i konflikt jugosłowiańsko-sowiecki  /315

Załamanie się koalicji alianckiej    /315

Wojna domowa w Grecji (1946-1949)   /320

Rozwój wydarzeń w Jugosławii   /328

Reperkusje wydarzeń jugosłowiańskich w bloku radzieckim   /342

Albania zmienia orientację  /344

Zimna wojna   /346

Rozdział 9. Rządy komunistyczne (1950-1980)   /349

Rozwój sytuacji wewnętrznej   /349

Polityka zagraniczna   /365

Różnice między reżimami komunistycznymi: Bułgaria, Rumunia, Albania   /377

Jugosłowiańska wersja socjalizmu   /397

Wnioski   /417

Rozdział 10. Greckie rozwiązanie   /419

Problemy ekonomiczne: interwencja amerykańska   /419

Papagos i Karamanlis: rządy greckie do roku 1963   /421

Spór o Cypr   /427

Zmiany społeczne i gospodarcze   /430

Epoka Papandreou   /432

Dyktatura wojskowa   /440

Powrót rządów Karamanlisa   /447

Andreas Papandreou: wybory z października 1981 roku   /450

Wnioski   /451

Wnioski   /453

Bibliografia   /461

Indeks nazwisk  /473

Indeks rzeczowy   /479