- Kategorie
-
Gotycka architektura Nowej Marchii. Budownictwo sakralne w okresie
Wpisz swój e-mail |
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Brak towaru 0 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 8370632637 |
EAN | 8370632637 |
Zostaw telefon |
Autor: Jarosław Jarzewicz
Rok wydania: 2000
Ilość stron: 366
Oprawa: twarda
Format: 17,0 cm x 24,5 cm
Prace Komisji Sztuki Tom 29
Uwaga - okładka delikatnie uszkodzona
Tematem książki jest sakralna architektura gotycka na terenach na wschód od Odry, które po ich opanowaniu w drugiej połowie III wieku przez margrabiów brandenburskich zostały nazwanej Nową Marchią, a wcześniej znajdowały się pod panowaniem książąt pomorskich, wielkopolskich lub śląskich. Na obszarze tym rozwinął się intensywny ruch budowlany związany z szeroko zakrojoną akcją zakładania nowych miast. Głównymi inicjatorami przedsięwzięć architektonicznych byli władcy, lecz nowe kościoły powstawały także z inicjatywy zakonów oraz mieszczaństwa. Po okresie różnorodnych prób i eksperymentów, owocujących z jednej strony licznymi budowlami granitowymi, a z drugiej - oryginalnymi kościołami ceglanymi będącymi prestiżowymi fundacjami margrabiów, w początkach XIV wieku upowszechnił się typ kościoła halowego z jednonawowym prezbiterium. Charakterystycznym zjawiskiem jest bardzo silne powiązanie rozwoju architektury z czynnikami politycznymi. Poszczególne dzieła architektury poddane zostały wielostronnej analizie i interpretacji, ze szczególnym uwzględnieniem ponadregionalnych powiązań i politycznych funkcji ujawniających się w ich formie.
Spis treści:
I. Wstęp /7
1. Stan badań /7
2. Zakres i cel pracy /9
II. Przestrzenno-czasowe uwarunkowania rozwoju architektury Nowe Marchii /13
1. Uwarunkowania geograficzne /13
2. Uwarunkowania historyczne /15
III. Początki architektury na ziemiach pogranicza Wielkopolski i Pomorza przed podbojem brandenburskim /25
IV. Architektura kościołów granitowych drugiej połowy XIII wieku /30
1. Zagadnienia techniki budowlanej /31
2. Kościół farny w Moryniu - jego pierwotny kształt i związki z architekturą Pomorza i Brandenburgii /35
3. Salowe kościoły farne z masywami zachodnimi w Mieszkowicach i Trzcińsku Zdroju /45
4. Masywy wieżowe jako element reprezentacji architektonicznej /54
5. Kościół farny w Rzepinie - modus humilis /65
6. Budownictwo granitowe a ceglane - historyczne znaczenie materiału /67
V. Wczesne kościoły ceglane - zróżnicowanie typów i poszukiwania /73
1. Kościoły farne ze zintegrowanymi chórami (tzw. "bezchórowe") /73
2. Problemy funkcji i genezy /83
2.1. Geneza kościoła zintegrowanym chórem a architektura Niżu Nadbałtyckiego /83
2.2. Kościół farny w Gorzowie - tradycje cysterskie i inspiracje westfalskie /86
2.3. Kościół farny w Strzelcach Krajeńskich - tradycje mendykanckie i lokalne /95
VI. Kościoły halowe z pierwszej połowy XIV wieku /106
1. Kolegiata w Myśliborzu /106
1.1. Historyczne okoliczności budowy /106
1.2. Westfalskie pierwowzory kolegiaty myśliborskiej i jej miejsce w architekturze Nowej Marchii /112
2. Kościół farny w Ośnie Lubuskim - jego geneza artystyczna i stosunek do miejscowego środowiska /118
3. Grupa kościołów halowych na wschodnich obszarach Nowej Marchii - w poszukiwaniu jednolitości /125
3.1. Trójnawowe hale w Choszcznie, Reczu, Drawsku Pomorskim i Dobiegniewie /125
3.2. Geneza typu i jego stosunek do tradycji pomorskich i brandenburskich /138
3.3. Geneza stylu i warsztatów a problem dekoracji z płytek terakotowych /147
VII. Fara w Barlinku a środkowopomorska grupa kościołów bazylikowych /162
VIII. Architektura cystersów /167
1. Klasztor w Bierzwniku i "askańska architektura" na wschód od Odry /167
1.1. Rekonstrukcja i analiza - związki warsztatowe z klasztorem w Chorin /171
1.2. Halowy korpus nawowy - jego miejsce w tradycji cysterskiej i w architekturze Niżu Nadbałtyckiego /184
2. Kościół klasztorny w Mironicach - próba rekonstrukcji /190
3. Kościół parafialny w Lubniewicach - oddziaływanie architektury cysterskiej /193
IX. Architektura zakonów żebraczych /197
1. Historyczne okoliczności fundacji klasztorów zakonów żebraczych w Nowej Marchii /197
2. Kościoły Dominikanów w Myśliborzu /200
3. Kościół Augustianów - eremitów w Chojnie /206
4. Oddziaływanie architektury zakonów żebraczych /211
X. Architektura templariuszy /213
1. Posiadłości templariuszy na obszarach pogranicza /213
2. Pierwotna kaplica w Chwarszczanach /215
3. Obecna kaplica w Chwarszczanach /217
3.1. Analiza morfologiczna i geneza stylu /217
3.2. Analiza typologiczna /228
3.3. Interpretacja treści symbolicznych /237
4. Kościół parafialny w Ostrowie - oddziaływanie kaplicy chwarszczańskiej /246
XI. Zakończenie /251
Katalog /255
Bibliografia /313
Spis rycin i źródła ich pochodzenia /339
Indeks nazw osobowych i geograficznych /348
Zusammenfassung /361