Formacje zbrojne samorządu szlacheckiego województw poznańskiego i kaliskiego w okresie panowania Jana Kazimierza (1648-1668)

Autor: Bartosz Staręgowski

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 404

Okładka: twarda 

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Wojska terytorialne to nie pomysł XXI wieku, a praktyka codzienna w dawnej Rzeczypospolitej. To na barkach tych formacji tworzonych dla obrony swoich małych ojczyzn leżał obowiązek zarówno walki o bezpieczeństwo państwa jak też obszaru na jakim były te oddziały formowane. Analiza przypadku odnosi się do okresu panowania króla Jana II Kazimierza i obszaru Wielkopolski, ale mechanizmy są tożsame dla całej Rzeczypospolitej. Książka nie tylko dla miłośników wiedzy o militariach, ale również o funkcjonowaniu państwa w jego wymiarze samorządowym.

Spis treści  

Wykaz skrótów  /7

Wstęp  /1

Rozdział 1. Okres pierwszych bezkrólewi i panowanie dwóch pierwszych Wazów /21

1.1. Charakterystyka terytorium i administracji województw wielkopolskich  /21

1.2. Organizacja sił zbrojnych w okresie bezkrólewia oraz w latach rządów Zygmunta III  /28

1.3. Formacje zbrojne województw wielkopolskich w okresie bezkrólewia i za panowania Władysława IV  /57

Podsumowanie  /70

Rozdział 2. Walki z Kozakami i Tatarami w latach 1648-1654  /73

2.1. Pierwszy okres powstania Chmielnickiego (1648-1649)  /73

2.2. Walki z Kozakami w latach 1650-1654  /104

Podsumowanie  /140

Rozdział 3. Okres potopu szwedzkiego (1655-1660)  /143

3.1. Przygotowania do obrony Wielkopolski i kapitulacja pod Ujściem  /143

3.2. Okres walk partyzanckich 1655-1656  /160

3.3. Wyprawy organizowane przez sejmik województw poznańskiego i kaliskiego w latach 1656-1657  /171

3.4. Porządkowanie spraw skarbowo-wojskowych w latach 1658-1660  /193

Podsumowanie  /206

Rozdział 4. Ostatnie lata rządów Jana Kazimierza (1660-1668)  /209

4.1. Sytuacja województw poznańskiego i kaliskiego po potopie (1660-1664)  /209

4.2. Okres rokoszu Lubomirskiego i schyłek panowania Jana Kazimierza  /218

Podsumowanie  /248

Rozdział 5. Kadra oficerska  /250

5.1. Aspekty społeczne - status społeczno-majątkowy i tradycje wojskowe w rodzinie  /250

5.2. Działalność wojskowa - doświadczenie, awanse, czas służby  /257

5.3. Działalność polityczna na forum lokalnym i ogólnopaństwowym  /271

5.4. Próba nakreślenia sylwetki dowódcy samorządowego  /278

Podsumowanie  /283

Zakończenie  /285

Aneksy  /290

1. Odziały powiatowe województw poznańskiego i kaliskiego w okresie panowania Zygmunta III i Władysława IV  /291

2. Pospolite ruszenie województw poznańskiego i kaliskiego w okresie panowania Zygmunta III i Władysława IV /295

3. Oddziały powiatowe województw poznańskiego i kaliskiego w okresie panowania Jana Kazimierza /297

4. Pospolite ruszenie województw poznańskiego i kaliskiego  w okresie panowania Jana Kazimierza /302

5. Wyprawy łanowe województw poznańskiego i kaliskiego w okresie panowania Jana Kazimierza  /310

6. Kadra oficerska formacji zbrojnych samorządu szlacheckiego województw poznańskiego i kaliskiego w okresie panowania Jana Kazimierza  /312

7. Wykaz konstytucji poświęconych bezpieczeństwu, obronie domowej, pospolitemu ruszeniu, żołnierzowi łanowemu i wojsku powiatowemu województw poznańskiego i kaliskiego w okresie bezkrólewi i panowania dynastii Wazów na tronie polskim 1587-1668  /348

Bibliografia  /353

Wykaz tabel i wykresów  /368

Wykaz ilustracji  /369

Indeks osobowy  /371

Indeks geograficzny  /390

Streszczenie  /398

Summary  /401