Flagrante bello. Wielka wojna wschodnia w relacjach prasy warszawskiej (1787–1792)

Autorka: Małgorzata Karkocha

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 308

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Publikacja dotyczy dziejów wojny rosyjsko-tureckiej (1787–1792), do której w lutym 1788 roku przystąpiła Austria jako sojuszniczka Rosji. Jest to pierwsze na gruncie polskim monograficzne opracowanie tego zagadnienia. Autorka, opierając się na relacjach prasowych z opisywanej epoki, w sposób barwny i szczegółowy omówiła kolejne kampanie militarne, akcentując wydarzenia i bitwy o znaczeniu przełomowym dla losów tej wojny. Przybliżyła także przebieg rozmów dyplomatycznych i negocjacji zmierzających do przywrócenia upragnionego pokoju w Europie Południowo-Wschodniej. Pomysł skonstruowania tego rodzaju narracji jest oryginalny. Do tej pory ani wojna wschodnia nie cieszyła się dużym zainteresowaniem historyków, ani tym bardziej ukazanie tej wojny z punktu widzenia Warszawy. Wysoki poziom zaprezentowanych analiz utwierdza w przekonaniu o zasadności podejmowania dalszych wysiłków w zakresie badań nad różnymi aspektami polityki międzynarodowej u schyłku XVIII wieku.

Spis treści:

Wykaz skrótów    /7

Spis ilustracji i map   /9

Wstęp   /11 

1. Stan badań   /13 

2. Prasa warszawska   /16 

Sposób pozyskiwania materiału do gazet   /18 

Komentarz redakcyjny    /24 

Wielka wojna wschodnia w prasie warszawskiej   /28 

Stosunek redakcji do kwestii wschodniej   /29 

3. Uwagi i podziękowania   /34

Rozdział I. Rok 1787: pierwsza kampania   /37 

1. Początek wojny   /39 

2. Działania w rejonie Limanu Dniepru i na Kubaniu   /49 

3. Próby mediacji   /54

Rozdział II. Działania wojenne 1788 roku   /59 

1. Przystąpienie Austrii do wojny   /61 

2. Walki na morzu   /70 

3. Kampania letnio-jesienna   /77 

4. Szturm Oczakowa   /90

Rozdział III. Kampania 1789 roku   /101 

1. Wojna czy pokój?   /103 

2. Pierwsze potyczki i starcia   /110 

3. Fokszany    /115 

4. Bitwa nad Rymnikiem   /119

5. Upadek Belgradu   /123

6. Dalsze postępy sprzymierzonych w Serbii i na Wołoszczyźnie   /129

7. Działania na morzach    /135

Rozdział IV. Rok 1790   /153

1. Negocjacje pokojowe. Prusko-turecki sojusz wojskowy    /155

2. Przygotowania zbrojne   /161

3. Układ w Reichenbachu. Zawieszenie broni między Austrią i Turcją   /166

4. Próby narzucenia Rosji formuły status quo   /173

5. Kampania austriacka 6. Kampania rosyjska   /181

7. Izmaił  /188

Rozdział V. Ostatni rok wojny /197

1. Negocjacje w Szystowie. Pokój między Austrią a Turcją /199

2. Kryzys oczakowski /214

3. Klęski armii i floty tureckiej /223

4. Pokój w Jassach /229

Zakończenie /239

Aneksy /247

Bibliografia /259

Indeks osobowy /281

Indeks nazw geograficznych 291

Summary 297

Résumé 301

Prof. dr hab. Tadeusz Srogosz (UJD)