Europejskie drogi staropolskich peregrynatów. Relacje Teofila Szemberga, Protazego Neveraniego i Franciszka Bielińskiego

Redakcja: Bogdan Rok, Filip Wolański

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 462

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 24,5 cm

Seria: Peregrinationes Sarmatarum  VII

Zbiór źródeł Europejskie drogi staropolskich peregrynantów pod redakcją naukową Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego zawiera trzy niezwykle cenne teksty źródłowe: Teofila Szemberga Diariusz peregrynacji Neapol – Lizbona (1595) w opracowaniu Mariana Chachaja, Protazego Neveraniego Diariusz drogi hiszpańskiej na Kapitułę Generalną w Valladolid w opracowaniu Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego w tłumaczeniu Dariusza Piwowarczyka i Tomasza Babnisa oraz Dziennik podróży z lat 1787-1788 pióra Franciszka Bielińskiego, opracowany i przełożony z francuskiego przez Macieja Foryckiego.

Prace te stanowić mogą ważne wydawnictwo służące badaczom historii kultury staropolskiej. Tekst przygotowany przez Mariana Chachaja jest nowym opracowaniem diariusza znanego z edycji Jana Czubka z 1925 r. pod zmienionym tytułem. Opracowanie to opiera się wprawdzie na tym samym rękopisie, jednak zostało przygotowane zgodnie ze współczesnymi zasadami edycji, co więcej – Chachaj w przekonujący sposób dowodzi, że autorem diariusza jest Teofil Szemberg. Relacja reformaty Protazego Neveraniego z 1740 r. została udostępniona w wersji bilingwicznej, co pozwala zapoznać się nie tylko z sarmacką perspektywą staropolskiego peregrynanta poznającego Europę Zachodnią, ale również językiem, jakim posługiwał się, spisując swoje wrażenia. Diariusz Franciszka Bielińskiego to ponad siedemdziesięciostronicowa relacja z wojaży pisarza wielkiego koronnego między Sieną a Rzymem. Wartość tego tekstu jest nie do przecenienia, zważywszy na erudycję i znawstwo, z jakim autor opisywał odwiedzane miejsca, ze szczególnie cennymi relacjami dotyczącymi Florencji i Korsyki.

Spis treści:

Filip Wolański, Wstęp /VII

I. Teofil Szemberg, Diariusz peregrynacji Neapol - Lizbona (1595), wstępem poprzedził i opracował Marian Chachaj  /1

Wstęp  /3

Aneks do Wstępu  /31

Uwagi wydawcy  /34

[Diariusz peregrynacji Neapol - Lizbona (1595)]  /39

Szlak podróży 1595  /153

Słowniczek częściej występujących słów obcych, staropolskich oraz skrótów  /161

II. Protazy Neverani, Diariusz drogi Hiszpańskiej (1740), wstęp Filip Wolański, opracowanie tekstu źródłowego Bogdan Rok i Filip Wolański, tłumaczenie tekstu łacińskiego Dariusz Piwowarczyk i Tomasz Babnic  /167

Wstęp  /169

Nota wydawcy  /176

Diariusz drogi Hiszpańskiej (1740)  /177

Szlak podróży Protazego Neveraniego  /259

Słownik  /265

Protasis Neverani, Diarium viae Hispanicae (1740)  /267

III. Dziennik podróży Franciszka Bielińskiego z lat 1787-1788, wstępem poprzedził, opracował i przełożył z francuskiego Maciej Forycki  /325

Wstęp  /327

[I. Dziennik podróży ze Sieny do Rzymu, jesień 1787 - 17 marca 1788]. Dziennik podróży hrabiego Bielińskiego. Część druga  /333

Uwagi nad wyspą Korsyką i jej okolicami  /395

[II. Brulion: przyjazd do Rzymu, 17 marca 1788]  /403

[III. Brulion: notatki o Florencji, styczeń-marzec 1788]  /407

[IV. Brulion: droga z Florencji do Rzymu, 28 lutego - 17 marca 1788 roku]  /417

[V. Brulion: biblioteka podróżnika po Italii]  /421

[VI. Brulion: podróże hrabiego Bielińskiego, notatki z 1787 roku]  /425

Indeks osobowy  /433

Indeks geograficzny  /447