Europa Środkowowschodnia od X do XVIII wieku - jedność czy różnorodność?

Redakcja: Krzysztof Baczkowski, Janusz Smołucha

Rok wydania: 2005

Ilość stron: 214

Oprawa: twarda

Format: 16,0 cm x 24,0 cm

Książka zawiera refleksje autorów polskich i zagranicznych dyskutujących o specyfice regionu, którego już sama nazwa – Europa Środkowowschodnia – budzi niemałe spory. Wszechstronny rozwój tego obszaru od X do XVIII w. sprowokował uczonych do pogłębienia badań nad szeroką problematyką tytułowego zagadnienia. Dziedzictwo kulturowe regionu poddano wieloaspektowej analizie i ujęto w 7 grup tematycznych. W 15 referatach i koreferatach próbowano m.in. ustalić miejsce Europy Środkowowschodniej wobec innych części kontynentu, ocenić zewnętrzne wpływy i zagrożenia dla tego obszaru, zdiagnozować rozwój gospodarczy, prawno-ustrojowy, kulturalny (działalność elit intelektualnych, różnorodność wyznaniowa). Jednym z najbardziej wartościowych rezultatów konfrontacji są jednak inspirujące tezy, skłaniające do polemik autorów poszczególnych tekstów wokół kluczowej kwestii – jedności czy różnorodności tego obszaru. Czy udało się odpowiedzieć na pytanie postawione w tytule? Wnioski z przemyśleń badaczy pozostawiamy czytelnikowi.

Spis treści:

Krzysztof Baczkowski - Wstęp /5

Jerzy Kłoczowski - Europa Środkowowschodnia w przestrzeni europejskiej /9

Antoni Podraza - Europa Środkowa jako region historyczny /25

Aron Petneki - Niekorzystne opinie o innych narodach w średniowiecznej Europie Środkowowschodniej i ich analogie na Zachodzie /41

Wacław Uruszczak - Swoistość systemów prawno-ustrojowych państw Europy Środkowowschodniej w XV-XVI wieku /45

Jurate Kiaupiene - Swoistość systemu prawno-ustrojowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XV-XVI wieku /63

Henryk Samsonowicz - Strefy gospodarcze Europy w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej. Próba analizy porównawczej /69

Anatol Hryckiewicz - Rola gospodarcza ziem białoruskich w Europie Środkowowschodniej we wczesnej epoce nowożytnej /91

Wojciech Iwańczak - Rola i znaczenie dwóch kręgów cywilizacyjnych. Slavia occidentalis i Slavia orientalis w dziejach Europy Środkowowschodniej (okcydentalizacja i bizantynizacja regionu) /95

Jarosław Isajewicz - Cywilizacje postbizanyjska i łacińska w Europie Środkowowschodniej: strefy współistnienia i wzajemnych wpływów /117

Krzysztof Ożóg - Elity intelektualne krajów Europy Środkowowschodniej w późnym średniowieczu i ich horyzonty myślowe /135

Ferdynand Ulicny - Elita intelektualna na Słowacji w XV wieku /151

Stanisław Bylina - Religijność mieszkańców Europy Środkowowschodniej w późnym średniowieczu /157

Martin Nodl - Późnośredniowieczna pobożność. Świeccy i duchowni, miasto i wieś, reformacja husycka i zagubiona rewolucja /177

Marco Jacov - Europa Środkowowschodnia a zagrożenie osmańskie od XV do  XVII wieku /189

Maria B. Topolska - Dziedzictwo kultury zachodnioeuropejskiej w Wielkim Księstwie Litewskim i na ziemiach ruskich Korony od XV do XVIII wieku /195