Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach

Redakcja: Jan Gancarski

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 639

Okładka: twarda

Format: 16,00 cm x 23,00 cm

W ostatnich kilkunastu latach, które upłynęły od ostatniej konferencji w Muzeum Podkarpackim w Krośnie, poświęconej epoce brązu i wczesnej epoce żelaza w Karpatach, baza źródłowa dotycząca tego okresu znacznie się zwiększyła. Zmienił się także charakter prac archeologicznych i metody badawcze. Mniej prowadzono w tym czasie systematycznych prac wykopaliskowych, a badania miały najczęściej charakter ratowniczy i były związane z różnorodnymi inwestycjami. Postęp technologiczny i rozwój metod badawczych znacznie zwiększyły możliwości penetracji archeologicznej, szczególnie na terenach zabudowanych i w lasach. Zastosowanie skaningu laserowego dało znakomite rezultaty. Łatwość dostępu do urządzeń wykrywających przedmioty z metalu powodowała niszczenie stanowisk i rabunek zabytków. Część takich odkryć trafiło jednak również do urzędów konserwatorskich oraz muzeów i dostarczyło nowych informacji o pradziejach Karpat. Rozwijająca się współpraca archeologów z krajów karpackich dała nowe możliwości badawcze.

Kolejna interdyscyplinarna, międzynarodowa konferencja naukowa dotycząca epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Karpatach odbyła się w dniach 16-17 listopada 2017 r.

W przedstawionej Państwu publikacji prezentujemy 20 referatów z konferencji.

Spis treści:

Jan Gancarski. Wstęp  /7

Introduction /9

Jan Gancarski, Paweł Madej

Uwagi o kulturze mierzanowickiej we wschodniej części polskich Karpat w świetle materiałów z Jaszczwi, Bachórza-Chodorówki i Hłomczy  /11

Notes on the Mierzanowice Culture from the eastern part of the Polish Carpathians in the light of the materials from Jaszczew, Bachórz-Chodorówka i Hłomcza  /21

Marian Sojak

Vyskum lokality kostianskej/mierzanowickiej kultury v Spisskej Novej Vsi v rokach 2016-2017 (predbezne vesledky)  /25

Archeological research of the Kostiany/Mierzanowice Culture site in Spisska Nova in the years 2016-2017 (preliminary results)  /50

Jan Gancarski, Paweł Jarosz

Pogranicza kulturowe w zachodniej części Karpat polskich i na ich przedpolu w początkach epoki brązu  /135

Cultural borderlands of the Polish Carpathians and their autskirts at the beginning of the Bronze Age  /162

Marek Materna

Brązowa siekierka z Woli Nieszkowskiej ze zbiorów archeologicznych Muzeum w Bochni  /165

Bronze axe from Wola Nieszkowska from the archeological collection of the Museum in Bochnia  /176

Jan Gancarski, Paweł Madej

The gold bracelets from Dębowiec, Jasło district, site 39  /177

Złote bransolety z Dębowca, powiat Jasło, stanowisko 39  /186

Jan Gancarski, Paweł Madej

The bronze swords from Nowy Żmigród, Jasło district, site 37  /189

Skarb brązowych mieczy z Nowego Żmigrodu, powiat jasielski, stanowisko 37  /202

Maria Novotna

Prispevok k vyznamu metalurgie a typov pilinskej kultury  /205

Contribution to research on the meaning of metallurgy and the typology of metal product in the Piliny Culture  /215

Michał Mazur, Karol Dzięgielewski

Stan badań nad warzelnictwem soli w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem podkrakowskiego ośrodka solowarskiego  /217

The state of research on Bronze and Early Iron Age salt-making in Poland, with a particular focus on the salt-making centre near Kraków  /257

Jarosław M. Fraś, Ewelina Kolebuk

Warzelnictwo w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza - zabytki w zbiorach Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka  /259

Bronze Age and Early Iron Age brine evaporation - exhibits in the collection of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka  /294

Jan Beljak, Maria Pustko, Noemi Beljak Pazinowa

Unusual find of skeletal remains of a newborn from the Late Bronze Age settlement at Pusty hrad (Deserted castle) in Zvolen (Central Slovakia)  /297

Niecodzienne znalezisko pozostałości szkieletu noworodka z osady z późnej epoki brązu w obrębie Pustego Zamku (słow. Pusty hrad) w Zwoleniu (środkowa Słowacja)   /314

Marta Korczyńska

Rekonstrukcja inwentarzy grobów zniszczonych w wyniku procesu saltacji wykrotowej na cmentarzysku ciałopalnym, z późnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Janowicach, stanowisko 44 (AZP 106-65/103)  /315

Reconstruction of the grave's inventories, destroyed in the process of windthrowing at the urnfield cemetery from the Late Bronze Age and Early Iron Age in Janowice, site 44 (AZP 106-65/103)   /357

Maria Kotorova-Jencova

Nizinne sidliska zaveru doby bronzowej v slovenskom hornom Potisi (na priklade sidlisk v Niznom Hrusowe a vo Vlaci, okr. Vranov nad Toplou)  /359

Lowland settlements from the end of the Bronze Age in the Slovak, part of the Upper Tisza river basin (example of the settlements in Nizny Hrusov and Vlaca, Vranov nad Toplou district)   /409

Bożena Chorąży, Bogusław Chorąży

Rola Kotliny Żywieckiej we wczesnej epoce żelaza w świetle nowych badań  /413

The role of the Żywiec Basin in the early Iron Age in the light of new research  /434

Joanna Jędrysik, Ewa Rydzewska, Joanna A. Markiewicz, Justyna Rzońca

Rezultaty chronologiczno-przestrzennych analiz materiałów z dawnych badań prehistorycznych osady wyżynnej w Zabrzeży, powiat nowosądecki  /437

Results of chronological and spatial analyses conducted on the material from old exvacations of the prehistoric settlement in Zabrzeż, Nowy Sącz disrtict  /506

Jan Gancarski, Paweł Madej

Osada obronna w Kowalowach, powiat Jasło, stanowisko 1  /507

Defensive settlement in Kowalowy, Jasło district, site 1  /511

Wojciech Blajer, Piotr N. Kotowicz, Marcin Biborski

Nowe znaleziska siekierek z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku  /513

New finds ef axes from the Bronze Age and Early Iron Age in the collection of the Historical Museum in Sanok  /540

Jan Gancarski, Tomasz Leszczyński

The hoard from Lubatówka, Krosno district, site 16  /543

Skarb z Lubatówki, powiat Krosno, stanowisko 16  /563

Jan Gancarski, Tomasz Leszczyński, Paweł Madej

Znaleziska przedmiotów brązowych z Beskidu Niskiego i przylegających do północy Pogórzy  /567

New finds of the bronze artefacts from the area of Beskid Niski and its northern foothills  /609

Maciej Pawlikowski

Mineralogia i chemia brązów. Stanowisko archeologiczne Bieżanów koło Krakowa. Przedpole Karpat  /619

Mineralogy and Chemistry of bronze artefacts. Bieżanów near Cracow archeological site. The autskirts of the Carpathians  /638

Wykaz skrótów  /639