Dwór plebania rodzina chłopska. Szkice z dziejów wsi polskiej XVII i XVIII wieku

Redakcja: Magdalena Ślusarska

Rok wydania: 1998

Liczba stron: 186

Okładka: miękka

Format: 16,8 cm x 24,0 cm

Wspólne dzieło historyków, historyków kultury, sztuki, literatury i filozofii. Próba polemiki z czarną legendą nowożytnej wsi polskiej we współczesnej historiografii. Przedstawienie chłopa jako myślącego i działającego podmiotu, członka wspólnoty wiejskiej, walczącego o swe prawa, oraz jego relacji z dworem i Kościołem. Negatywnym stereotypom szlachty i duchowieństwa przeciwstawione zostały rozważania na temat kulturowo-cywilizacyjnej roli plebanów i poglądów polskich fizjokratów.

Spis treści: 

Magdalena Ślusarska - Przedmowa /5

Michał Kopczyński - Dwór a rodzina chłopska — przymus i koegzystencja /13

Dariusz Główka - Inny pan. Chłopi w dobrach plebańskich na Mazowszu w XVII–XVIII wieku /27

Magdalena Ślusarska - Oświeceniowe modele biskupa, plebana i parafii. Kontynuacja czy zmiana tradycji? /37

Dariusz Główka - Przewodnik, inicjator, adwersarz? Uwagi o miejscu plebana w społeczności wiejskiej w XVII–XVIII wieku na przykładzie diecezji płockiej /55

Magdalena Ślusarska - Powinność i należytość. Wzajemne relacje między właścicielami dóbr a społecznością wiejską w świetle kazań z epoki stanisławowskiej /69

Magdalena Górska - Paweł Ksawery Brzostowski — autoportret ustawodawcy i mecenasa /103

Anna Grześkowiak–Krwawicz - "Niech się nie znajdzie niewolnik w granicach Rzeczypospolitej". Sprawa chłopska w publicystyce Hugona Kołątaja w czasie Sejmu Czteroletniego /123

Tomasz Chachulski - "Winien jestem wspomnienie pamięci tego wieśniaka". Franciszka Karpińskiego spotkania z wsią /133

Stanisław Janeczek - Wolność czy wolna wola? Jan Śniadecki — między tradycją a nowożytnością /145

Wykaz skrótów /157

Spis ilustracji /159

Ilustracje /161