Czołgi pod Lenino! 5. Korpus Zmechanizowany w walce 12-18 października 1943 r. Studium zastosowania broni pancernej

Autor: Kamil Anduła

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 352

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Okładka: twarda

Seria: Monografie

Polska historiografia jednoznacznie utożsamia bitwę pod Lenino z 1. Dywizją Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, która w dniach 12–13 października 1943 r. przeszła krwawy chrzest bojowy nad rzeką Miereją na Białorusi. W czasach PRL-u bitwa ta została opisana w sposób skrajnie jednostronny, bez osadzenia w szerszym kontekście wojny niemieckosowieckiej na froncie wschodnim. Mimo że lata po 1989 roku zaowocowały wieloma ważnymi publikacjami na temat 1. DP, to luki w stanie wiedzy o wszystkich aspektach bitwy pozostały nieuzupełnione. Jedną z nich jest udział sowieckiego 5. KZmech w bitwie pod Lenino, podczas której związek ten bił się razem 1. DP, a jego czołgi i działa pancerne (125 sztuk!) walczyły w szykach polskiej dywizji. Problem udziału 5. KZmech w bitwie pod Lenino nie został dotychczas opracowany naukowo – książka Kamila Anduły tę lukę wypełnia.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp  /8

Podziękowania  /30

Wykaz skrótów /31

Rozdział I. Plan orszańskiej operacji zaczepnej Frontu Zachodniego /35

Front wschodni  w drugiej połowie 1943 r. i plany działań na Białorusi  /35

Plan drugiej operacji orszańskiej Frontu Zachodniego  /43

Charakterystyka terenu i warunków atmosferycznych  /47

33. armia - siły, środki i zadania  /53

Dowództwo i struktura 33. armii  /53

Zadanie 33. armii w drugiej operacji orszańskiej  /58

Zaopatrzenie 33. armii /62

Wsparcie ze strony 1. armii lotniczej  /66

Rozdział II. Główna siła 33. armii  /70

5. korpus zmechanizowany w okresie od 22 IX 1942 e. do 11 X 1943 r.  /70

Korpusy zmechanizowane Armii Czerwonej - rys historyczny  /70

Liczebność /74

Reorganizacja w pierwszej dekadzie października 1943 r.  /78

Przegląd jednostek pancernych i artylerii /81

Broń pancerna, artyleria, transport  i środki łączności /86

Rozmieszczenie w pierwszej dekadzie października 1943 r. /91

Zaopatrzenie /93

Przygotowania do bitwy  /95

Polska dywizja piechoty i jej zadanie w drugiej operacji orszańskiej  /96

Zadanie 5. korpusu zmechanizowanego i decyzja gen. Wołkowa / 103

Stan wiedzy sowieckiego dowództwa o niemieckiej obronie przeciwpancernej /109

Rozdział III. Niemiecka obrona pod Lenino  /112

Pozycja "Pantera"  /112

Skład i dyslokacja XXXIX Korpusu Pancernego  /114

Wsparcie lotnicze 6. floty powietrznej  /126

Ocena zagrożenia po stronie niemieckiej /128

Rozdział IV. Działania korpusu pod Lenino /132

12 października  /132

Początek bitwy  /132

Działania bojowe 256. brygady pancernej  /140

Działania bojowe 233. brygady pancernej  /146

Przegrupowanie 9. brygady zmechanizowanej pod Lenino  /155

Kontrnatarcie niemieckich odwodów /156

Podsumowanie walk i strat w broni pancernej  /157

13 października  /158

Natarcie 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i 1. pułku czołgów  /158

256. brygada pancerna pod Połzuchami  /164

233. brygada pancerna w rejonie Trigubowa /167

154. pułk czołgów na kierunku Puniszczy  /171

Podsumowanie walk i strat w broni pancernej  /173

14 października  /176

Ugrupowanie i działania 33. armii w trzecim dniu bitwy  /176

Zniszczenie 154. pułku czołgów pod Puniszczami  /178

Wspólne natarcie 5. korpusu zmechanizowanego i 290. dywizji strzeleckiej na Trigubowo  /179

Przemarsz 9. brygady zmechanizowanej  /183

Podsumowanie walk i strat w broni pancernej  /184

15 października  /186

Dalsze działania zaczepne 33. armii  /186

Walki 5. korpusu zmechanizowanego i 290. dywizji strzeleckiej  /188

Wycofanie jednostek pancernych 5. korpusu zmechanizowanego /192

Podsumowanie strat w broni pancernej  /194

16 października  /195

17 października /199

18-20 października  /201

Działania bojowe jednostek wsparcia i obrony przeciwlotniczej /202

Rozdział V. Podsumowanie /206

Straty 5. korpusu zmechanizowanego w broni pancernej  /209

Niemieckie straty w bojach pod Trigubowem  /214

Zabezpieczenie sapersko-inżynieryjne działań 33.armii   /217

Klęska 5. korpusu zmechanizowanego a brak współdziałania z 1. Dywizją Piechoty im. Tadeusza Kościuszki  /221

Fiasko pierwszej operacji białoruskiej Armii Czerwonej /226

Dalsze dzieje 5. korpusu zmechanizowanego  /227

Zakończenie /230

Załączniki  /235

Załącznik 1. Ordre de bataille  /235

Jednostki sowieckie i polskie  /235

Jednostki niemieckie /251

Załącznik 2. Skład i liczebność 6. floty powietrznej Luftwaffe wg stanu na 10 X 1943 r.  /257

Załącznik 3. Obsada personalna 5. korpusu zmechanizowanego  /259

Załącznik 4. Fotografie kadry 5. KZMech i jednostek podległych  /262

Załącznik 5. Uzbrojenie pancerne i przeciwpancerne walczących stron  /267

Uzbrojenie strony niemieckiej  /267

Uzbrojenie strony sowieckiej  /282

Załącznik 6. Dokumenty  /308

Bibliografia  /327

Indeks nazwisk  /341

Indeks nazw geograficznych  /347