Czeska historia Śląska. Ze szczególnym uwzględnieniem Oleśnicy i Księstwa Oleśnickiego

redakcja: Wojciech Mrozowicz

Rok wydania: 2017

Ilość stron: 433

Oprawa: miękka

Uwaga - przybrudzony grzbiet

Przypadająca na 2017 rok 400. rocznica śmierci Karola II, stworzyła okazję do ogłoszenia roku 2017 przez władze Oleśnicy Rokiem Czeskim. Naukowym przedsięwzięciem tych obchodów była międzynarodowa konferencja, która odbyła się dniach 6-8 kwietnia 2017 r. na zamku książęcym w Oleśnicy. Natomiast pokłosiem tej konferencji jest właśnie przedstawiana publikacja.

Zawierająca łącznie 27 artykułów, w tym dwa niewygłoszone w trakcie obrad (pióra Michała Mencfela i Anny W. Swobody) publikacja stanowi barwną mozaikę ważnych problemów z dziejów stosunków śląsko-czeskich i historii lokalnej, począwszy do wczesnego średniowiecza aż po współczesność.

Część pierwsza to opis związków Śląska z Czechami w średniowieczu i omówienie zagadnień tzw. trybutu czeskiego, śląsko-czeskich książęcych związków genealogicznych, hołdów książąt  śląskich składanych królom czeskim oraz śląsko-czeskich związków monastycznych.

W drugiej części znajdziemy artykuły charakteryzujące spojrzenie historiografii dawnej i współczesnej na wybrane aspekty przeszłości Śląska w perspektywie czeskiej, które pozwalają dostrzec pragmatyczne podejście do spraw śląskich w dziełach kronikarzy doby Karola IV, wzbogacone o spojrzenie na dynastię podiebradzką i jej założyciela w późnośredniowiecznych Starych letopisach czeskich i podiebradzkich zapiskach rodowych. W dalszych opracowaniach ukazano jak kształtowany był obraz Śląska w wybranych pracach historycznych i kosmograficznych z XVI-XVII w., jak pisarze czescy charakteryzowali dynastię podiebradzką  i jak patrzył na nią oleśnicki polihistor Johannes Sinapius. Część ta to również refleksja nad tendencjami we wzajemnym podejściu do tematyki przeszłości Śląska i Czech w pracach historyków współczesnych, dokonania powojennych historiografii polskiej, czeskiej i niemieckiej na temat dziejów Oleśnicy.

Trzecia część to prace dotyczące działań, zwłaszcza polityki książąt z domu  podiebradzkiego na Śląsku oraz w Czechach i na Morawach. Ukazują one: objęcie władzy przez Podiebradowiczów w Księstwie Oleśnickim; związki Podiebradowiczów  i innych książąt śląskich z dworami jagiellońskimi w Pradze i Budzie, zawirowania w dziejach Księstwa Bierutowskiego, które wskutek kryzysu władzy podiebradzkiej czasowo znalazło się w rękach rodziny von Schindel; obecność śląskich książąt podiebradzkich na Morawach; zaangażowanie ostatniego księcia oleśnickiego Karola Fryderyka w przygotowanie Akordu drezdeńskiego i działania tegoż księcia i jego córki Elżbiety Marii w ich dobrach na Morawach.

Ostatnia część to m.in. artykuły dotyczące różnych aspektów dziedzictwa książąt oleśnickich, jak: ich księgozbiory znajdujące się w przeszłości na zamku oleśnickim, słynny od przełomu XVII/XVIII w. gabinet osobliwości, postrzeganie zamku oleśnickiego jako perły architektury śląskiej w czasach pruskich, muzyka komponowaną przez Esaiasów Reusnerów, działalność mennicza w późnym średniowieczu w Księstwie Oleśnickim.