Czas wolności - czas przemian. Traktat wersalski i rok 1919 w zachodniej Polsce

Pod redakcją: Andrzeja Gulczyńskiego

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 443

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Finalnym elementem realizowanego przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk trzyletniego projektu Poznański sposób na nie podległość była konferencja naukowa Czas przemian – czas wolności. Traktat wersalski i rok 1919 w zachodniej Polsce. Celem konferencji było przedstawienie przez naukowców reprezentujących różne dyscypliny najnowszych wyników badań dotyczących Traktatu wersalskiego i jego znaczenia dla stworzenia ładu w Europie, a także od powiedź na pytanie, jak wgląda Europa po upływie całego wieku. Upamiętniono ponadto w ten sposób setną rocznicę podpisania aktu, który pieczętował odrodzenie państwa polskiego i umożliwiał włączenie kolejnych terytoriów w jego skład. Zasadnicza część problemów podjętych na konferencji została opracowana w formie artykułów i zamieszczona w niniejszej książce. Przedstawiają one podsumowanie badań nad istotnymi zagadnieniami rozstrzygniętymi w czasie konferencji pokojowej, ze szczególnym uwzględnieniem zachodniej Polski, ale w szerszym, zarówno terytorialnie, jak i czasowo, kontekście. Są to zatem artykuły ukazujące nowy ład w Europie i na świecie (system wersalsko-waszyngtoński), odrodzenie państwa polskiego i uznanie go za podmiot prawa międzynarodowego, stopniowe przejmowanie terytoriów wchodzących dotąd w skład Rzeszy, a także postawy różnych grup społecznych.

Spis treści:

Andrzej Gulczyński. Wstęp /7

Grzegorz Kucharczyk. Nowy ład bezpieczeństwa w Europie. Wersal 1919  /13

Stanisław Sierpowski. Powstanie i funkcjonowanie systemu wersalsko-waszyngtońskiego  /29

Tadeusz Gadkowski. Traktat wersalski a uznanie Polski  /71

Michał Patryk Sadłowski. Trudny rozwód z Polską, czyli "biali" Rosjanie wobec Polski na konferencji paryskiej w 1919  /101

Przemysław Hauser. Niemcy wobec perspektywy strat terytorialnych na rzecz państwa polskiego w okresie: październik 1918 - czerwiec 1919 roku  /119

Andrzej Gulczyński. Wspólnota w rozpadzie. Wpływ Traktatu wersalskiego na losy ziem polskich zaboru pruskiego  /137

Marian Małecki. Od powstań śląskich po konwencję genewską o Górnym Śląsku. W stulecie powstańczego zrywu  /183

Andrzej Drogoń. Prawoustrojowe konsekwencje artykułu 88 Traktatu wersalskiego dla Górnego Śląskiego  /211

Jerzy Gaul. Józef Piłsudski a ziemie zachodnie Drugiej Rzeczypospolitej w kontekście Traktatu wersalskiego (1918-1922)  /233

Marek Figura. W cieniu Traktatu wersalskiego. Wielkopolska wobec polsko-ukaińskiej wojny w Galicji Wschodniej  /263

Maciej Górny. Linie i produkty. Argumenty geograficzne podczas konferencji pokojowej w Paryżu  /287

Tomasz Krzemiński. Działania polskiego przedstawicielstwa przy Międzynarodowej Komisji Granicznej na odcinku pomorskim i wschodnipruskim  /299

Dariusz Lorek, Waldemar Sztukiewicz. Delimitacja i demokracja zachodniej granicy Polski po Traktacie wersalskim  /313

Olaf Bergmann. Narodowi demokraci wobec kwestii żydowskiej w aspekcie paryskiej konferencji pokojowej i Traktatu wersalskiego  /333

Maciej Moszyński. Między Polakami a Niemcami. Żydzi, Poznańskie i Traktat wersalski oczami poznańskiego syjonisty Maxa Kollenschera  /347

Iwona Gródź. Portret daty - rok 1919 i sztuka filmowa  /371

Ida Musiakowska. Europa współczesna - 100 lat po podpisaniu Traktatu wersalskiego /389 

Indeks nazw miejscowych  /405

Indeks osobowy  /415

Noty o autorach  /427

Summary  /435