Churchill i Franco. Hiszpania w polityce Wielkiej Brytanii w okresie drugiej wojny światowej

Autor: Bartosz Kaczorowski

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 196

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,5 cm

Uwagi - okładka z zarysowaniami, brzegi stron pożółknięte

„Książka Pana Dra Bartosza Kaczorowskiego ma pod wieloma względami wyjątkowy charakter. Autor podjął się zbadania problemu niemal całkowicie dotąd pomijanego w polskiej historiografii, a i w historiografii światowej nie często poruszanego i niezbyt dobrze rozpoznanego. Wykonał przy tym obszerną kwerendę w archiwach brytyjskich i hiszpańskich. Walory pracy podnosi bardzo interesująco prowadzona przez Autora narracja, która nie tylko obfituje w ciekawe informacje faktograficzne poszerzające naszą wiedzę o mało znanym fragmencie polityki brytyjskiej w czasie II wojny światowej, ale także jest nasycona niezwykle dojrzale przeprowadzoną analizą opisywanej gry politycznej. Dr Kaczorowski z powodzeniem stara się zidentyfikować cele polityczne uczestniczących w niej podmiotów, odtworzyć sposób postrzegania sytuacji przez decydentów wszystkich biorących w niej udział stron. Wskazać na czynniki (często przypadkowe), które wpływały na przyjmowane rozstrzygnięcia. Wreszcie pokazać ewolucję zajmowanych stanowisk i wytłumaczyć powody owego procesu”.

(dr hab. Radosław Żurawski vel Grajewski, prof. UŁ)

Spis treści:

Wstęp      /9

Rozdział pierwszy

Hiszpania w polityce Wielkiej Brytanii w okresie wojny domowej i pierwszych miesiącach drugiej wojny światowej (do kwietnia 1940 r.)    /18

1.1. Pokłosie wojny domowej w Hiszpanii      /18

1.2. Międzynarodowe konsekwencje hiszpańskiej wojny domowej     /21

1.3. Miejsce Hiszpanii w polityce brytyjskiej     /22

1.4. Relacje brytyjsko-hiszpańskie w pierwszych miesiącach drugiej wojny światowej     /25

1.5. Wnioski     /31

Rozdział drugi

Hiszpania w polityce brytyjskiej w dobie wojny niemiecko-francuskiej     /33

2.1. Brytyjska reakcja na atak Niemiec na Francję     /33

2.2. Samuel Hoare i jego „misja specjalna”     /35

2.3. Wielka Brytania wobec hiszpańskiej interwencji w Tangerze    /40

2.4. Sprawa Gibraltaru w dobie upadku Francji    /43

2.5. Ewakuacja mieszkańców Gibraltaru     /48

2.6. Gibraltar w mowie wygłoszonej przez generała Franco 17 lipca 1940 r.   /49

2.7. Hiszpania w planach militarnych Wielkiej Brytanii    /51

2.8. Wnioski     /54

Rozdział trzeci

Polityka brytyjska w dobie niemieckiej presji na Hiszpanię (sierpień — październik 1940 r.)     /56

3.1. Miejsce Gibraltaru w nowej wojennej strategii Trzeciej Rzeszy     /56

3.2. Polityka Wielkiej Brytanii wobec Hiszpanii latem 1940 r.    /57

3.3. Wokół wizyt Ramona Serrano Suñera w Berlinie     /61

3.4. Ofensywa dyplomatyczna Wielkiej Brytanii     /63

3.5. Dymisja Juana Beigbedera     /68

3.6. Spotkanie w Hendaye     /70

3.7. Wnioski    /75

Rozdział czwarty

Relacje brytyjsko-hiszpańskie w dobie niemieckich przygotowań do operacji „Felix” (listopad 1940- luty 1941)    /77

4.1. Tanger po raz drugi    /78

4.2. Dyrektywa numer 18 i niemieckie przygotowania do operacji „Felix”     /79

4.3. Odpowiedź Wielkiej Brytanii     /83

4.3.1. Czynnik militarny     /83

4.3.2. Czynnik polityczny    /86

4.3.3. Czynnik ekonomiczny    / 88

4.4. Ostateczna decyzja generała Franco     /93

4.5. Kryzys w sprawie Tangeru     /94

4.6. Wnioski    /101

Rozdział piąty

Relacje brytyjsko-hiszpańskie w 1941 r.    /103

5.1. Kontynuacja brytyjskiej pomocy ekonomicznej     /103

5.2. Samuel Hoare a wywiad niemiecki     /105

5.3. Plany operacji „Puma” i „Pilgrim”    /110

5.4. Plany operacji „Tracer”     /118

5.5. Wnioski     /120

Rozdział szósty

Taktyka Londynu w okresie sukcesywnych zwycięstw Aliantów (1942 r. - maj 1944 r.)     /123

6.1. Operacja „Bodden” i brytyjskie przygotowania do operacji „Torch”     /124

6.2. Operacja „Torch”     /130

6.3. Spory na tle przyszłości Europy     /132

6.4. Londyn wobec niemieckiej polityki Madrytu     /134

6.5. W poszukiwaniu alternatywy dla Franco     /137

6.6. Wycofanie z frontu Błękitnej Dywizji     /138

6.7. Kryzys wolframowy     /140

6.8. Wnioski     /143

Rozdział siódmy

Relacje brytyjsko-hiszpańskie w ostatnim roku wojny (maj 1944 - sierpień 1945)    /145

7.1. Echa wystąpienia Winstona Churchilla w Izbie Gmin z 24 maja 1944 r.    /146

7.2. „Reżim Franco jest przekleństwem dla naszych sojuszników z Sowieckiej Rosji”    /148

Załącznik 1. List generała Franco do księcia Alby z 18 października 1944 r.   /153

Załącznik 2. Odpowiedź Winstona Churchilla na propozycję generała Franco     /156

Załącznik 3. List generała Franco do Winstona Churchilla z 20.02.1945 (oryginał)    /158

Załącznik 4. List generała Franco do Winstona Churchilla z 20.02.1945 (przetłumaczony)    /160

7.3. List generała Franco do Winstona Churchilla z 18 października 1944 r.    /162

7.4. Reakcja Londynu na list generała Franco     /164

7.5. Początek ostracyzmu     /170

7.6. Wnioski    /176

Zakończenie     /180

Bibliografia    /186

Indeks nazwisk    /194